VOOR MIDDELEEUWEN:
in eerste instantie werd misdaad gezien als een schending van de vrede en
de relaties tussen mensen. Het was dus een conflict tussen de burgers
onderling.
De meest gangbare gedachte is dan dat de burger wraak neemt. (‘’ als je
het aan de mensen zelf overlaat, breekt de pleuris uit’’) gebeurde
echter niet uit angst voor wederwraak
het is aan de conflictpartijen zelf om de schade te herstellen.
(fundamenten van het herstelrecht).
Dit doen ze primair door met elkaar aan de tafel te gaan zitten en praten
over schadevergoeding. De overheid en kerk probeerde de mensen in die
tijd ook aan de tafel te krijgen (de overheid was nog helemaal niet zo sterk
in die tijd en had niet zoveel middelen als later). Als de overheid al optrad
was het dus veeleer als mediator dan als iemand die van boven af optrad.
Secundair door proportionele wraakneming
INQUISITIE (1200)
Inquisitie = de kerkelijke rechtbank ontstaan van de inquisitoire
procedure
In de strijd tegen de ketterij; wortels van het publieke, verticale,
bestraffende misdaadrecht binnen het kerkelijke recht
Overheden stellen onderhandelingen/wedergoedmaking tussen
conflictpartijen na misdaad verplicht
En verbieden proportionele wraakneming door slachtoffers of
nabestaanden
Indien onderhandelingen voortaan op niets uitlopen, legt de overheid
voortaan zelf een straf op (landszoen).
Geweldmonopolie komt in de handen van de overheid
ANCIEN REGIME 1500
Overname van de inquisitoire procedure in het wereldlijke recht
Vorsten gaan tijdens het ancien regime naar absolute macht streven en
het misdaadrecht (zoals dat is ontwikkeld tijdens de inquisitie) is daartoe
een handig instrument.
De nadruk komt te liggen op draconische schavotstraffen ter vergelding,
onschadelijkmaking en afschrikking
en publique dood- en lijfstraffen. Laten zien wat er gebeurd als je je niet aan de
regeltjes houdt.
Om zo de absolute macht van de koning te tonen
Aanslag tegen de staat, slachtoffer is niet langer volwaardig procespartij
AR naar verlichting (1500 – 1800)
Tussen 1500 en 1800 neemt het oude misdaadrecht in omvang af, terwijl
het nieuwe misdaadrecht in omvang toeneemt.
Rond 1800 worden de laatste resten van het oude misdaadrecht door
napoleon afgeschaft.
Het nieuwe strafrecht blijft over; verticaal, publiek, bestraffend
misdaadrecht
, Het wordt gedurende de verlichting wel humaner (meer
rechtsbescherming) en effectiever (instrumentaliteit)
lijf- en doodstraffen moeten worden afgeschaft en vervangen door gevangenisstraf
Alsook vanuit verscheidende straftheorieën gelegitimeerd; vergeldings-en
preventie theorieën verenigingstheorie.
strafrecht is oke, maar met mate = subsidiariteitsbeginsel,
Hiermee verdwijnt het slachtoffer voor lange tijd naar de marge in het SR.
OUDE MISDAADRECHT
een privaat, horizontaal, herstelgericht misdaadrecht primair gericht op
onderhandelingen over schadevergoeding/wedergoedmaking en subsidiair op
proportionele wraakneming door het slachtoffer/de nabestaanden. Misdaad wordt
primair gezien als interpersoonlijk conflict en de direct betrokkenen (dader,
slachtoffer, sociaal netwerk van beiden, gemeenschap) zijn volwaardige
procespartijen. De overheid treedt in eerste instantie op als mediator/facilitator.
NIEUWE MISDAADRECHT
een publiek, verticaal, bestraffend misdaadrecht primair gericht op bestraffing
van de dader door de overheid. Misdaad wordt primair gezien als een schending
van een door de overheid afgekondigde en strafrechtelijk gesanctioneerde
rechtsnorm en het juridische conflict speelt zich primair af tussen de overheid en
de verdachte/dader.
2 REDEN ONTSTAAN PUBLIEKE SR
1. Civilisering (officiële reden)
Het straffen van mensen die verwijtbaar een misdaad hebben begaan, wordt
om vergeldingsredenen (straf is verdiend omdat er een misdaad is gepleegd),
en/of preventieredenen (straf is noodzakelijk ter voorkoming van nieuwe
misdaad) gerechtvaardigd geacht. Het publieke strafrecht voorkomt
excessieve eigenrichting die zonder publiek strafrecht schering en inslag zou
zijn met vrijwel onvermijdelijk een oorlog van allen tegen allen tot gevolg.
2. Behartiging van machtsbelangen
Vorsten gaan naar absolute macht streven en het publieke SR is hiervoor een
uitstekend middel. Controle is namelijk macht.
WAT IS STRAF?
Strafrecht als ultimum remedium, straf is: intentionele leedtoevoeging,
opzettelijke benadeling en bewuste toebrenging van iets negatiefs/ een kwaad,
proportioneel wraak nemen. De grote verlichtingsdenkers erkennen de straf maar
wel als laatste redmiddel want de basisregel is ‘’gij zult een ander niet schaden’’
en die komt voort uit de gulden regel: Behandel een ander zoals jezelf behandelt
wilt worden.
straf = vergelding = wraak = verwijtbaarheid (want geen straf zonder schuld)
VERGELDINGSTHEORIE gaat uit van wilsvrijheid. Als je iemand kwaad doet
krijg je dat terug. Geen straf zonder schuld.
, PREVENTIETHEORIE gaat uit van causaal determinisme. We kunnen niet
alles zelf bepalen, we moeten voorkomen dat er nog meer mensen misdaden
gaan plegen.
= NU VERENIGINGSTHEORIE
STRAF NAAR MATE VAN SCHULD?
Straftoemetingsschuld: omstandigheden van het geval, ernst van het delict,
persoon van de verdachte. kleine schuld aan een zeer ernstig delict dan is er
toch een hoge straf. Hoge schuld, maar klein delict dan gaat de straf niet heel
hoog zijn. Dus niet het adagium: straf naar mate van schuld.
DIALECTIEK
Dialectiek De verlichting is een dialectische denkwijze; het biedt ruimte voor
tegenstrijdige ideeën, Het open houden van de discussie. Juist in die schuring
met elkaar kun je verder komen en voorkom je een dictatuur.
Voorwaardelijke veroordeling
Je legt iets op, maar het wordt niet ten uitvoer gelegd TENZIJ je je niet aan de regels
houdt.
- GS van maximaal 2 jaar: geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk betekent dat je
niet hoeft te gaan zitten als je je houdt aan de algemene en eventueel bijzondere
voorwaarden.
Alegemene voorwaarden: je mag geen strafbare feiten begaan in de proeftijd.
Bijzondere voorwaarden: zoals locatieverboden, gedragstherapie, elektronisch
toezicht.
Gedeeltelijk: dan ga je wel voor een deel zitten. Maar deels ook niet
- GS tot maximaal 2 jaar kunnen geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk worden
opgelegd. GS van meer dan 2 jaar en maximaal 4 jaar daarvan kun je maximaal 2 jaar
voorwaardelijk opleggen.
- Proeftijd 2(of 3) jaar
- Verschil VI: Tool voor de rechter: Tot 4 jaar omdat de rechter ook niet in de
toekomst kan kijken, ik overzie de situatie en ga nu de voorwaarden dicteren.
Naarmate dat langer gaat duren overzie je dat niet meer en kun je het aan het OM
overlaten. het ene is niet beter dan het andere. Art. 6:6:21 Sv
Voorwaardelijke invrijheidsstelling
Je legt iets op dat je ook daadwerkelijk gaat uitzitten, maar aan het eind als je je netjes
hebt gedragen kan er wat vanaf gaan onder voorwaarden.
- GS van maximaal 1 jaar: geheel uitzitten
- GS van meer dan 1 jaar en maximaal 2 jaar: 1 jaar +1/3 deel van restant uitzitten
- GS van meer dan 2 jaar : 2/3 deel uitzitten – met een maximum van 2 jaar!
levenslang is dus min. 28 jaar zitten. aanpassing beleid (zwaarder straffen) (vroeger
was 30 jaar, de facto 20 jaar zitten)
- Vanaf 6 jaar zie je een verschil met de oude regeling! 2/3 = 4. Alles wat meer is
dan 6 jaar, ga je nu een verschil zien en is het dus min 2.
- Algemene en evt. bijzondere voorwaarden
- Proeftijd in beginsel gelijk aan periode voorwaardelijk deel kan “telkens” verlengd
worden (6:1:18 lid 2 Sv) zeker i.g.v. zeden- en geweldsmisdrijven
in eerste instantie werd misdaad gezien als een schending van de vrede en
de relaties tussen mensen. Het was dus een conflict tussen de burgers
onderling.
De meest gangbare gedachte is dan dat de burger wraak neemt. (‘’ als je
het aan de mensen zelf overlaat, breekt de pleuris uit’’) gebeurde
echter niet uit angst voor wederwraak
het is aan de conflictpartijen zelf om de schade te herstellen.
(fundamenten van het herstelrecht).
Dit doen ze primair door met elkaar aan de tafel te gaan zitten en praten
over schadevergoeding. De overheid en kerk probeerde de mensen in die
tijd ook aan de tafel te krijgen (de overheid was nog helemaal niet zo sterk
in die tijd en had niet zoveel middelen als later). Als de overheid al optrad
was het dus veeleer als mediator dan als iemand die van boven af optrad.
Secundair door proportionele wraakneming
INQUISITIE (1200)
Inquisitie = de kerkelijke rechtbank ontstaan van de inquisitoire
procedure
In de strijd tegen de ketterij; wortels van het publieke, verticale,
bestraffende misdaadrecht binnen het kerkelijke recht
Overheden stellen onderhandelingen/wedergoedmaking tussen
conflictpartijen na misdaad verplicht
En verbieden proportionele wraakneming door slachtoffers of
nabestaanden
Indien onderhandelingen voortaan op niets uitlopen, legt de overheid
voortaan zelf een straf op (landszoen).
Geweldmonopolie komt in de handen van de overheid
ANCIEN REGIME 1500
Overname van de inquisitoire procedure in het wereldlijke recht
Vorsten gaan tijdens het ancien regime naar absolute macht streven en
het misdaadrecht (zoals dat is ontwikkeld tijdens de inquisitie) is daartoe
een handig instrument.
De nadruk komt te liggen op draconische schavotstraffen ter vergelding,
onschadelijkmaking en afschrikking
en publique dood- en lijfstraffen. Laten zien wat er gebeurd als je je niet aan de
regeltjes houdt.
Om zo de absolute macht van de koning te tonen
Aanslag tegen de staat, slachtoffer is niet langer volwaardig procespartij
AR naar verlichting (1500 – 1800)
Tussen 1500 en 1800 neemt het oude misdaadrecht in omvang af, terwijl
het nieuwe misdaadrecht in omvang toeneemt.
Rond 1800 worden de laatste resten van het oude misdaadrecht door
napoleon afgeschaft.
Het nieuwe strafrecht blijft over; verticaal, publiek, bestraffend
misdaadrecht
, Het wordt gedurende de verlichting wel humaner (meer
rechtsbescherming) en effectiever (instrumentaliteit)
lijf- en doodstraffen moeten worden afgeschaft en vervangen door gevangenisstraf
Alsook vanuit verscheidende straftheorieën gelegitimeerd; vergeldings-en
preventie theorieën verenigingstheorie.
strafrecht is oke, maar met mate = subsidiariteitsbeginsel,
Hiermee verdwijnt het slachtoffer voor lange tijd naar de marge in het SR.
OUDE MISDAADRECHT
een privaat, horizontaal, herstelgericht misdaadrecht primair gericht op
onderhandelingen over schadevergoeding/wedergoedmaking en subsidiair op
proportionele wraakneming door het slachtoffer/de nabestaanden. Misdaad wordt
primair gezien als interpersoonlijk conflict en de direct betrokkenen (dader,
slachtoffer, sociaal netwerk van beiden, gemeenschap) zijn volwaardige
procespartijen. De overheid treedt in eerste instantie op als mediator/facilitator.
NIEUWE MISDAADRECHT
een publiek, verticaal, bestraffend misdaadrecht primair gericht op bestraffing
van de dader door de overheid. Misdaad wordt primair gezien als een schending
van een door de overheid afgekondigde en strafrechtelijk gesanctioneerde
rechtsnorm en het juridische conflict speelt zich primair af tussen de overheid en
de verdachte/dader.
2 REDEN ONTSTAAN PUBLIEKE SR
1. Civilisering (officiële reden)
Het straffen van mensen die verwijtbaar een misdaad hebben begaan, wordt
om vergeldingsredenen (straf is verdiend omdat er een misdaad is gepleegd),
en/of preventieredenen (straf is noodzakelijk ter voorkoming van nieuwe
misdaad) gerechtvaardigd geacht. Het publieke strafrecht voorkomt
excessieve eigenrichting die zonder publiek strafrecht schering en inslag zou
zijn met vrijwel onvermijdelijk een oorlog van allen tegen allen tot gevolg.
2. Behartiging van machtsbelangen
Vorsten gaan naar absolute macht streven en het publieke SR is hiervoor een
uitstekend middel. Controle is namelijk macht.
WAT IS STRAF?
Strafrecht als ultimum remedium, straf is: intentionele leedtoevoeging,
opzettelijke benadeling en bewuste toebrenging van iets negatiefs/ een kwaad,
proportioneel wraak nemen. De grote verlichtingsdenkers erkennen de straf maar
wel als laatste redmiddel want de basisregel is ‘’gij zult een ander niet schaden’’
en die komt voort uit de gulden regel: Behandel een ander zoals jezelf behandelt
wilt worden.
straf = vergelding = wraak = verwijtbaarheid (want geen straf zonder schuld)
VERGELDINGSTHEORIE gaat uit van wilsvrijheid. Als je iemand kwaad doet
krijg je dat terug. Geen straf zonder schuld.
, PREVENTIETHEORIE gaat uit van causaal determinisme. We kunnen niet
alles zelf bepalen, we moeten voorkomen dat er nog meer mensen misdaden
gaan plegen.
= NU VERENIGINGSTHEORIE
STRAF NAAR MATE VAN SCHULD?
Straftoemetingsschuld: omstandigheden van het geval, ernst van het delict,
persoon van de verdachte. kleine schuld aan een zeer ernstig delict dan is er
toch een hoge straf. Hoge schuld, maar klein delict dan gaat de straf niet heel
hoog zijn. Dus niet het adagium: straf naar mate van schuld.
DIALECTIEK
Dialectiek De verlichting is een dialectische denkwijze; het biedt ruimte voor
tegenstrijdige ideeën, Het open houden van de discussie. Juist in die schuring
met elkaar kun je verder komen en voorkom je een dictatuur.
Voorwaardelijke veroordeling
Je legt iets op, maar het wordt niet ten uitvoer gelegd TENZIJ je je niet aan de regels
houdt.
- GS van maximaal 2 jaar: geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk betekent dat je
niet hoeft te gaan zitten als je je houdt aan de algemene en eventueel bijzondere
voorwaarden.
Alegemene voorwaarden: je mag geen strafbare feiten begaan in de proeftijd.
Bijzondere voorwaarden: zoals locatieverboden, gedragstherapie, elektronisch
toezicht.
Gedeeltelijk: dan ga je wel voor een deel zitten. Maar deels ook niet
- GS tot maximaal 2 jaar kunnen geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk worden
opgelegd. GS van meer dan 2 jaar en maximaal 4 jaar daarvan kun je maximaal 2 jaar
voorwaardelijk opleggen.
- Proeftijd 2(of 3) jaar
- Verschil VI: Tool voor de rechter: Tot 4 jaar omdat de rechter ook niet in de
toekomst kan kijken, ik overzie de situatie en ga nu de voorwaarden dicteren.
Naarmate dat langer gaat duren overzie je dat niet meer en kun je het aan het OM
overlaten. het ene is niet beter dan het andere. Art. 6:6:21 Sv
Voorwaardelijke invrijheidsstelling
Je legt iets op dat je ook daadwerkelijk gaat uitzitten, maar aan het eind als je je netjes
hebt gedragen kan er wat vanaf gaan onder voorwaarden.
- GS van maximaal 1 jaar: geheel uitzitten
- GS van meer dan 1 jaar en maximaal 2 jaar: 1 jaar +1/3 deel van restant uitzitten
- GS van meer dan 2 jaar : 2/3 deel uitzitten – met een maximum van 2 jaar!
levenslang is dus min. 28 jaar zitten. aanpassing beleid (zwaarder straffen) (vroeger
was 30 jaar, de facto 20 jaar zitten)
- Vanaf 6 jaar zie je een verschil met de oude regeling! 2/3 = 4. Alles wat meer is
dan 6 jaar, ga je nu een verschil zien en is het dus min 2.
- Algemene en evt. bijzondere voorwaarden
- Proeftijd in beginsel gelijk aan periode voorwaardelijk deel kan “telkens” verlengd
worden (6:1:18 lid 2 Sv) zeker i.g.v. zeden- en geweldsmisdrijven
