Hoorcollege 1 psychologie
Gedrag en afwijkend gedrag
Wat is een gedragsprobleem?
Lesdoelen HC 1 deel 1
Verschil Psychiatrie en psychologie
- Psychiatrie is een medisch specialisme dat zicht bezighoudt met psychische ziektebeelden , waarbij
hoofdzakelijk wordt gekeken naar lichamelijke processen.
psychologie bestudeert het gedrag en het innerlijke leven van mensen, met als doel meer kennis e
begrip te krijgen over mentale processen (zoals emoties, gedachten, behoeften, motivatie)
De geschiedenis: stenen tijdperk
vroeger doorboorde ze schedels zodat de kwade geest kon ontsnappen.
Eerste die zei; hey die psychologische klachten hebben een lichamelijke oorzaak. Hij was niet van het
doorboren van schedel maar van lichaamsbeweging en dieet.
als je psychiatrisch afweek dn was er wat mis gegaan in de baarmoeder. Ze zagen de baarmoeder als
een soort oven waarin je een broodje bakt. Hier komen ook termen van zoals je bent een misbaksel
of je bent een halve gare. In de middeleeuwen werd je niet geholpen, wellicht in je eigen kring maar
je werd vaak in brand gestoken omdat je een heks was. Iets na die middeleeuwen hadden
psychiatrische patiënten nog mindere rechten dan dieren. Je werd vastgeketend aan de muur en
mocht slapen in eigen uitwerpselen en later werd je als vermaak gebruikt voor de rijken
Morele therapie: mensen met een afwijking kregen dagbesteding aangeboden gekregen en
gesprekken met artsen. 2 e helft 19e eeuw waren weer
psychiatrische instellingen werden ze niet meer behandeld.
De geschiedenis 1900-nu
Het medisch model: een stoornis bestaat uit een groep kenmerken
die gelijk tijdig voorkomen wil ik jou als depressief bestempelen.
Een stoornis bestaat uit een groep kenmerken die gelijk tijdig
voorkomen. Medisch model kijk heel erg naar het biologische. Iets
in de hersenen of een stofje dat mist in je lichaam is dus de
oorzaak.
,Medisch beleid is leidend
hoeft niet perfect uit hoofd
1. Diagnose van stoornis op basis van symptomen
2. Verklaring van de symptomen
3.prognose (voorspelling over het beloop van de stoornis)
4. Behandeling van stoornis
5. Preventie: het voorkomen van stoornissen
Kritiek op medisch model
1. Lang niet alle diagnoses hebben een duidelijke (lichamelijke) oorzaak.
2. Diagnoses zijn gebaseerd op de subjectieve beschrijving door de persoon.
3. GGZ- taal en toename van diagnoses problematiseert en veegroot mogelijk stigma en
schaamte ( moeten diagnosticeren)
Wat is een stoornis?
Combinatie van:
1. Afwijking van wat normaal wordt gevonden in
a) ontwikkelingsfase
b) de context of cultuur van de persoon
2. Persoon zelf of omgeving ervaart er last van.
Perspectieven
1. Biologisch perspectief: er is iets mis in het lichaam, de genen of hersenen
2. Psychologisch perspectief: er moet een oorzaak zijn voor afwijkend gedrag, bijv is er iets in
het verleden gebeurt
3. Sociaal cultureel perspectief: wat speelt er in het leven van diegene, zoals armoede en
racisme.
Deel 2 lesdoelen
\
,Ontwikkeling kind
afhankelijk van:
- Aanleg
- Omgeving
- Rijping CZS
Aanleg
- Genen
- Baarmoederlijke omgeving
- Pre-,peri en postnala invloeden
Voor tijdens en na de bevalling kunnen er
allemaal dingen gebeuren die zorgen voor
psychische afwijkingen.
Omgeving
- Veel in interactie met aanleg. Omgeving kan bevorderend of juist remmend werken,
afhankelijk van het kind ( en diens genen). Je hebt aanleg om dyslexie te krijgen en de
omgeving die jij hebt bied veel letters, er wordt veel
gelezen. Dat kan ervoor zorgen dat deze dyslexie minder
erg naar voren komt. Dit kan ook andersom werken.
Rijping van de hersenen.
Hoe meer je leert hoe meer hersenstructuur er komt en meer
verbindingen zich vormen.
Als baby heb je dus vrij weinig , hoe ouder je wordt hoe meer je
er krijgt. Deze verbindingen kunnen ook verdwijnen.
Bijvoorbeeld nu weetje dat de trein het komende halfjaar om
10:00 gaat. Maar je weet niet meer hoe laat ze gingen 1 jaar
geleden. Hoe meer verbindingen er komen hoe meer een kind kan later.
Beperking
Lichamelijke functie die verstoord is. Zoals niet kunnen lopen of niet kunnen zien.
Belemmering
Kind wilt niet meer eten of is verbaal agressief. Als je verder gaat vragen dan kom je er bijvoorbeeld
achter dat de ouders in vecht scheiding liggen.
, Stoornis
Combinatie van:
1. Afwijking van wat normaal wordt gevonden in
a) ontwikkelingsfase
b) de context of cultuur van de persoon
2. Persoon zelf of omgeving ervaart er last van
3. Duur en intensiteit ( klachten vaak minimaal… maanden aanwezig zijn en minimum van x aantal
symptomen zie DSM-5)
Gedragsprobleem vs stoornis
Gedragsprobleem
Regelmatig ongewenst gedrag vertonen dat storend is voor anderen
Voorbeelden : driftbuien, woedeaanvallen, agressief gedrag, pesten en delinquent gedrag
Gedragsstoornis
Het ongewenste gedrag duurt langer dan bijvoorbeeld 6 maanden EN
Symptomen in bepaalde combinaties voorkomen ( beschreven in de DSM-5)
Problematiek
Internaliserend
Meestal meisjes, teruggetrokken en angstig gedrag. Onvermogen aanpassing. Laag testosteron en
kans op verwaarlozing
Externaliserend
meestal jongens, agressief/acting out . duidelijker aanwezig. Testosteron hoger en kans op
mishandeling
Gedrag en afwijkend gedrag
Wat is een gedragsprobleem?
Lesdoelen HC 1 deel 1
Verschil Psychiatrie en psychologie
- Psychiatrie is een medisch specialisme dat zicht bezighoudt met psychische ziektebeelden , waarbij
hoofdzakelijk wordt gekeken naar lichamelijke processen.
psychologie bestudeert het gedrag en het innerlijke leven van mensen, met als doel meer kennis e
begrip te krijgen over mentale processen (zoals emoties, gedachten, behoeften, motivatie)
De geschiedenis: stenen tijdperk
vroeger doorboorde ze schedels zodat de kwade geest kon ontsnappen.
Eerste die zei; hey die psychologische klachten hebben een lichamelijke oorzaak. Hij was niet van het
doorboren van schedel maar van lichaamsbeweging en dieet.
als je psychiatrisch afweek dn was er wat mis gegaan in de baarmoeder. Ze zagen de baarmoeder als
een soort oven waarin je een broodje bakt. Hier komen ook termen van zoals je bent een misbaksel
of je bent een halve gare. In de middeleeuwen werd je niet geholpen, wellicht in je eigen kring maar
je werd vaak in brand gestoken omdat je een heks was. Iets na die middeleeuwen hadden
psychiatrische patiënten nog mindere rechten dan dieren. Je werd vastgeketend aan de muur en
mocht slapen in eigen uitwerpselen en later werd je als vermaak gebruikt voor de rijken
Morele therapie: mensen met een afwijking kregen dagbesteding aangeboden gekregen en
gesprekken met artsen. 2 e helft 19e eeuw waren weer
psychiatrische instellingen werden ze niet meer behandeld.
De geschiedenis 1900-nu
Het medisch model: een stoornis bestaat uit een groep kenmerken
die gelijk tijdig voorkomen wil ik jou als depressief bestempelen.
Een stoornis bestaat uit een groep kenmerken die gelijk tijdig
voorkomen. Medisch model kijk heel erg naar het biologische. Iets
in de hersenen of een stofje dat mist in je lichaam is dus de
oorzaak.
,Medisch beleid is leidend
hoeft niet perfect uit hoofd
1. Diagnose van stoornis op basis van symptomen
2. Verklaring van de symptomen
3.prognose (voorspelling over het beloop van de stoornis)
4. Behandeling van stoornis
5. Preventie: het voorkomen van stoornissen
Kritiek op medisch model
1. Lang niet alle diagnoses hebben een duidelijke (lichamelijke) oorzaak.
2. Diagnoses zijn gebaseerd op de subjectieve beschrijving door de persoon.
3. GGZ- taal en toename van diagnoses problematiseert en veegroot mogelijk stigma en
schaamte ( moeten diagnosticeren)
Wat is een stoornis?
Combinatie van:
1. Afwijking van wat normaal wordt gevonden in
a) ontwikkelingsfase
b) de context of cultuur van de persoon
2. Persoon zelf of omgeving ervaart er last van.
Perspectieven
1. Biologisch perspectief: er is iets mis in het lichaam, de genen of hersenen
2. Psychologisch perspectief: er moet een oorzaak zijn voor afwijkend gedrag, bijv is er iets in
het verleden gebeurt
3. Sociaal cultureel perspectief: wat speelt er in het leven van diegene, zoals armoede en
racisme.
Deel 2 lesdoelen
\
,Ontwikkeling kind
afhankelijk van:
- Aanleg
- Omgeving
- Rijping CZS
Aanleg
- Genen
- Baarmoederlijke omgeving
- Pre-,peri en postnala invloeden
Voor tijdens en na de bevalling kunnen er
allemaal dingen gebeuren die zorgen voor
psychische afwijkingen.
Omgeving
- Veel in interactie met aanleg. Omgeving kan bevorderend of juist remmend werken,
afhankelijk van het kind ( en diens genen). Je hebt aanleg om dyslexie te krijgen en de
omgeving die jij hebt bied veel letters, er wordt veel
gelezen. Dat kan ervoor zorgen dat deze dyslexie minder
erg naar voren komt. Dit kan ook andersom werken.
Rijping van de hersenen.
Hoe meer je leert hoe meer hersenstructuur er komt en meer
verbindingen zich vormen.
Als baby heb je dus vrij weinig , hoe ouder je wordt hoe meer je
er krijgt. Deze verbindingen kunnen ook verdwijnen.
Bijvoorbeeld nu weetje dat de trein het komende halfjaar om
10:00 gaat. Maar je weet niet meer hoe laat ze gingen 1 jaar
geleden. Hoe meer verbindingen er komen hoe meer een kind kan later.
Beperking
Lichamelijke functie die verstoord is. Zoals niet kunnen lopen of niet kunnen zien.
Belemmering
Kind wilt niet meer eten of is verbaal agressief. Als je verder gaat vragen dan kom je er bijvoorbeeld
achter dat de ouders in vecht scheiding liggen.
, Stoornis
Combinatie van:
1. Afwijking van wat normaal wordt gevonden in
a) ontwikkelingsfase
b) de context of cultuur van de persoon
2. Persoon zelf of omgeving ervaart er last van
3. Duur en intensiteit ( klachten vaak minimaal… maanden aanwezig zijn en minimum van x aantal
symptomen zie DSM-5)
Gedragsprobleem vs stoornis
Gedragsprobleem
Regelmatig ongewenst gedrag vertonen dat storend is voor anderen
Voorbeelden : driftbuien, woedeaanvallen, agressief gedrag, pesten en delinquent gedrag
Gedragsstoornis
Het ongewenste gedrag duurt langer dan bijvoorbeeld 6 maanden EN
Symptomen in bepaalde combinaties voorkomen ( beschreven in de DSM-5)
Problematiek
Internaliserend
Meestal meisjes, teruggetrokken en angstig gedrag. Onvermogen aanpassing. Laag testosteron en
kans op verwaarlozing
Externaliserend
meestal jongens, agressief/acting out . duidelijker aanwezig. Testosteron hoger en kans op
mishandeling
