Paper Mediawijsheid, gezondheid en leefstijl
Studentnummer:
Naam:
Naam opleiding:
Opleidingscode:
Modulenummer: 1701
Modulenaam: Mediawijsheid, gezondheids en
leefstijl
Versie (indien meerdere versies aanwezig): 1
Herkansing?: ja/nee Nee
Titel literatuur: Gezondheidspsychologie
Druk: 4e editie
In de opdracht is de juiste bronvermelding* Ja/Nee
toegepast:
In de opdracht zijn de verslagtechnieken Ja/Nee
toegepast:
Houd rekening met de knock-out criteria!
Je portfolio dient aan de onderstaande punten te voldoen. Is dit niet het geval, dan wordt je
portfolio niet beoordeeld.
Het voorblad is professioneel opgemaakt (zie instructie verslagtechnieken NTI) en
aanwezig;
De bronvermelding is zowel in de tekst als in de aparte literatuurlijst opgenomen
volgens de juiste bronvermelding;
Het verslag voldoet aan de vereisten m.b.t. het aantal pagina’s (in de opdracht wordt
dit exact benoemd) en is in lettertype Times New Roman 12 als lettertype
opgemaakt met regelafstand 1,5;
Het verslag heeft een juiste paginanummering.
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave 2
Inleiding 3
Hoofdstuk 1: Effectieve interventies 5
,Hoofdstuk 2: Voorlichtingsbrochure
6
Hoofdstuk 3: Voorlichtingscampagne 7
Hoofdstuk 4: Plan van aanpak 9
Hoofdstuk 5: Evaluatie 11
Literatuurlijst 13
Bijlage A: Voorlichtingsbrochure 16
Bijlage B; Voorlichtingscampagne 17
Bijlage C: Opzet voorlichtingscampagne 25
Bijlage D: Evaluatieformulieren voorlichtingscampagne 26
,Inleiding
13% van de kinderen tussen 4 en 17 jaar kampt met overgewicht (volksgezondheidszorg.info,
2020). 2% hiervan kampt zelfs met ernstig overgewicht. Overgewicht bij kinderen is een
probleem dat al decennia bestaat. Volgens cijfers van het CBS (2020) kampte 10% van de
kinderen tussen 4 en 20 jaar in 1981 met overgewicht. Ook cijfers van De Staat van
Volksgezondheid en Zorg (2019) tonen aan dat er een lichte toename is van kinderen tussen 4
en 18 jaar met overgewicht sinds de eeuwwisseling.
Bij kinderen in de leeftijd van 4 tot 11 jaar komt overgewicht minder vaak voor dan bij
kinderen tussen 12 en 17 jaar. Het is van groot belang dat kinderen zo vroeg mogelijk leren
wat gezond eten inhoudt (loketgezondleven.nl, z.d.), zodat zij op latere leeftijd en tijdens de
volwassenheid zelfstandig gezonde keuzes zullen maken. Het Nederlands Jeugdinstituut
(2020.) informeert ons namelijk dat bij 80% van de mensen met overgewicht in de kindertijd
ook overgewicht hebben op volwassen leeftijd.
Er zijn gezondheidsfactoren verbonden aan overgewicht bij kinderen, zoals diabetes en
gewrichtsklachten (gezondheidsplein, 2017). Morrison en Bennett (2019) melden een directe
link tussen voeding en hart- en vaatziekten, en voeding en kanker. Behalve deze fysieke
gezondheidsrisico’s zijn bij kinderen met name de psychosociale gevolgen van overgewicht
ingrijpend. Dikke kinderen hebben vaak een negatief zelfbeeld, emotionele problemen,
gedragsproblemen, zij worden gepest en raken sociaal geïsoleerd (Veen-Roelofs, 2014).
Kinderen met overgewicht hebben vaak last van hun knieën, pijn in de benen of rugklachten,
waardoor zij minder mobiel zijn. Dit heeft tot gevolg dat zij minder goed in staat zijn deel te
3
, nemen aan teamsporten en spelletjes op het schoolplein of speelplein in de buurt
(optimalegezondheid.com, 2020).
Het NJI (2020) geeft een aantal risicofactoren voor overgewicht, zoals te weinig bewegen, een
ongezond voedingspatroon, erfelijke aanleg en de sociaaleconomische status van het gezin. In
een review van het Nederlands Jeugdinstituut (2018) wijdt het NJI verder uit over de
risicofactoren etniciteit en opvoeding. Kinderen met een niet-Westerse achtergrond hebben
vaker overgewicht (Yilmaz, Renders, Nicolaou, & Vrijkotte, 2016). Een van de oorzaken
hiervoor is dat niet-Westerse culturen dik zijn zien als een teken van welvaart en dun zijn een
teken van slechte gezondheid (De Hoog, Stronks, Van Eijsden, Gemde, & Vrijkotte, 2012).
Daar komt bij dat eten en gastvrijheid vaak samen gaan en dat het onderhouden van sociale
contacten en eten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn (kwbeensgezind, z.d). Opvoeden
kan middels een aantal stijlen, gezaghebbend, autoritair, permissief en verwaarlozend. Uit
onderzoek is gebleken dat kinderen van ouders met een gezaghebbende (democratieve)
opvoedstijl een lager BMI of gezonder gewicht hebben, gezonder eten en meer bewegen
(Sleddens, Gerards, Thijs, De Vries & Kremers, 2011; Vollmer & Mobley, 2013). Een
gezond eetpatroon wordt via socialisatie overgebracht van de ouders op de kinderen. De
kinderen nemen de manier van bereiding, de keuze van ingrediënten, de smaken en de
texturen over (Morrisson en Bennett, 2019). Een andere beschermende factor is te vinden in
de omgevingsfactoren, namelijk de mogelijkheid om buiten te kunnen spelen (JGZ richtlijn,
2012).
Vergeleken met andere landen in Europa hebben relatief gezien weinig Nederlandse kinderen
overgewicht. Zo heeft ongeveer 41% van de jongens en 30% van de meisjes in Malta
overgewicht. De koploper in Scandinavië is Finland, waar 22% van de jongens en 15% van de
meisjes te zwaar is (Inchley et al., 2020). In 2014 is Malta gestart met het terugdringen van
overgewicht, vooral obesitas bij kinderen is een belangrijk aandachtspunt. Volgens een artikel
in de independent.com.mt (2014) gaan de ministeries van onderwijs en van gezondheid de
mogelijkheden bekijken om meer gezonde maaltijden aan te bieden op scholen, daarnaast
worden sportscholen aangespoord gesubsidieerde lidmaatschappen te voorzien aan mensen
met overgewicht. In Finland wordt volgens het WHO (2015) overgewicht aangepakt door zich
te richten op alle facetten van opvoeding. In het artikel leest men: “The Government has
reformed the Health Care Act to mandate health promotion services and require
municipalities to involve all sectors in their plans,”.
4
