Samenvatting
Samenvatting Hoofdstuk 16 - Systeem Aarde en de mens - VWO
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Biologie - Nectar - Hoofdstuk 16 - Systeem Aarde en de mens - VWO 5
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: lotteswart • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 16 – Systeem Aarde en de mens16.1
Ontstaan systeem aarde:
eerste eencellige autotrofe organismen CO2 in lucht via regens naar oceanen fotosynthese
temperatuurdaling door lagere CO2-concentratie in lucht ontwikkeling eencelligen aarde
warmde op door CO2-concetratiestijging in lucht oercontinent Pangea valt uit elkaar ontstaan
veel niches aarde raakte bevolkt, verbonden door ecosystemen systeem Aarde.
Sinks: bodemvoorraden die enorme hoeveelheden organische stoffen met koolstof bevatten, dit zijn
fossiele brandstoffen. Dit ligt bijv. in de permafrostgebieden of in oceanen en zeeën door
afgestorven plankton. Ook heb je nog de sink kalkgesteenten. Veel van de CO2 geproduceerde
stoffen zitten in de biomassa van organismen.
De koolstof in sinks kan weer vrijkomen door bijv. vulkaanactiviteit en erosie van gesteenten.
Langzame koolstofkringloop:
koolstofstroom atmosfeer sink atmosfeer duurt zo’n 100-200 miljoen jaar.
Snelle koolstofkringloop:
Door dissimilatie komt CO2 vrij planten zetten om naar biomassa consumenten leven van
organische stoffen reducenten zetten weer om in CO2 CO2 terug in atmosfeer
Koolstofverbindingen zijn nodig voor allerlei processen in je lichaam, maar ook voor de
energievoorziening voor arbeid, transport en warmte, evenals grondstoffen om producten mee te
maken. Door het gebruik van deze verbindingen ontstaat er een hoge CO2-concentratie in de
atmosfeer, waardoor de koolstofkringloop verandert. Dit heeft gevolgen voor het klimaat. CO2 is
namelijk een broeikasgas dat in de atmosfeer voor een warmte-isolerende werking zorgt. Zodra er te
veel CO2 in de atmosfeer is, spreken we van een versterkt broeikaseffect: er wordt meer warmte
vastgehouden dan normaal.
Andere broeikasgassen zijn: waterdamp, CH4 en N2O. Deze gassen hebben het vermogen om warmte
die de aarde uitstraalt te absorberen, deze energie stralen ze vervolgens weer naar de aarde toe (en
andere richtingen). De ozonlaag houdt wel grotendeels van de zonnestralen tegen, een ander deel
kaatst terug naar de ruimte.
Een hogere temperatuur zorgt voor meer waterverdamping, boven de oceanen is de lucht dus
verzadigd met waterdamp. De waterdamp draag dus bij aan het versterkte broeikaseffect, maar CO 2
meer. CH4 heeft een laag gehalte in de atmosfeer maar is bijna voor de helft van het versterkte
broeikaseffect verantwoordelijk, door fossiele brandstoffen, afvalstortplaatsen, veeteelt,
moerasgas en landbouw in de atmosfeer terechtgekomen.
In de zomer smelt de bovenlaag van de toendra’s, het water kan niet wegzakken door de
onderliggende permafrostlaag waardoor er veel plassen met o.a. anaerobe methaanbacteriën
organische stoffen afbreken. Er ontstaat door het versterkte broeikaseffect steeds meer methaan en
dit komt weer in de atmosfeer terecht. CH 4 kan ook weer oxideren tot CO2.
N2O komt vrij door bacteriewerking in oceanen en in sterk bemeste landbouwgroei door overtollig of
uitgespeld nitraat (NO3).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julialuijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60281 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen