1) Is er sprake van conditio sine qua non?
- Conditio sine qua non (= zonder deze gebeurtenis kan het gevolg niet hebben ingetreden)
o Was de gedraging een noodzakelijke voorwaarde voor het gevolg?
o Ook als er een alternatieve mogelijkheid zou hebben bestaan, betekent dit niet
dat een redelijke toerekening niet meer plaats kan vinden (HR Groninger HIV r.o.
2.4.5)
- Kan het gevolg ingetreden hebben als het gevolg van niet-handelen? (HR Shaken baby)
2) Kan de gedraging redelijkerwijs worden toegerekend? (HR Letale longembolie) à redelijk indien
de verweten gedraging naar haar aard geschikt is om het ingetreden gevolg teweeg te brengen of
het gevaar daarvoor te vergroten (HR Groninger HIV r.o. 2.2.2). Hiervoor kun je kijken naar:
- Causa proxima
- Adequate voorzienbaarheid à let op Garantenstellung!
- Relevantietheorie
- Overige omstandigheden (onder andere de rol van derden)
o Statistieken
o Invloed van het slachtoffer zelf: gekeken moet worden of de verdachte de
omstandigheden in het leven heeft geroepen die geleid hebben tot een eventuele
beslissing van het slachtoffer en vervolgens naar de rol die de beslissing in de
keten van gebeurtenissen gespeeld heeft (HR Niet-behandelde longinfectie r.o.
5.4.2)
o Medische misser
Conditio sine qua non Een gebeurtenis vormt een noodzakelijke schakel bij V: De theorie is erg breed en veel situaties
een bepaald gevolg, zonder deze gebeurtenis was het kunnen onder deze theorie binnen de
gevolg niet ingetreden. causaliteitseis vallen.
N: Niet erg selectief en grenzeloos,
alternatieve oorzaken worden niet
meegenomen en biedt geen uitkomst bij
omissiedelicten.
Causa Proxima De strafrechtelijke relevante oorzaak is de oorzaak die V: makkelijk vast te stellen.
het dichtst bij het daadwerkelijke gevolg ligt. Hoe N: te selectief, tussenschakels die niet veel
groter de afstand tussen de gedraging en gevolg, hoe gewicht in de schaal leggen maar wel de
moeilijker het wordt om op basis van deze theorie keten langer maken kunnen ervoor zorgen
strafrechtelijke causaliteit aan te nemen. dat de eigenlijke oorzaak niet meer als
strafrechtelijk causaal wordt gezien.
Adequate voorzienbaarheid Dit was vroeger de dominante leer. Er wordt ervanuit V: geeft de verdachte bescherming tegen
gegaan dat wanneer een bepaald gevolg te voorzien is onredelijke gevolgstelling.
er sprake is van strafrechtelijke causaliteit. Er wordt N: erg subjectief, schiet vaak tekort.
uitgegaan van algemene voorzienbaarheid.
Relevantietheorie Deze theorie selecteert binnen de onmisbare V: blijft dicht bij de democratisch
voorwaarden voor het intreden van het gevolg de gelegitimeerde wetgever.
oorzaak die in de optiek van de wetgever voor het N: de bedoeling van de wetgever is niet altijd
delict in kwestie als meest relevante geldt. duidelijk, wat als een niet-typische oorzaak
toch een gevolg veroorzaakt.
Theorie van de redelijke Dit wordt bepaald aan de hand van de relevante feiten V: kan in veel ingewikkelde gevallen een
toerekening en omstandigheden. De redelijke toerekening wordt uitkomst bieden, kan goed rekening worden
vaak aangevuld met de andere causaliteitsleren. gehouden met eigen schuld of fouten van
Hoewel conditio sine qua non de ondergrens is, is het derden.
geen absoluut vereiste om strafrechtelijke causaliteit N: zeer casuïstisch en afhankelijk van het
vast te stellen geval, daardoor is moeilijk in te schatten hoe
in een bepaald geval geoordeeld zal worden.
, WEEK 2 (GEEL)
Wederrechtelijkheid:
Wederrechtelijkheid
- Als element
o Betekenis: in strijd met het recht
o 3e hoofdvraag 350 Sv
o Bij niet bewezen à OVAR
- Als bestanddeel
o Leer van de totaalwederrechtelijkheid (HR Dreigbrief)
§ Betekenis: in strijd met het recht
§ 1e hoofdvraag 350 Sv
§ Bij wel bewezen à Rechtvaardigingsgrond speelt bij de derde hoofdvraag geen
rol meer omdat het al bij deze eerste hoofdvraag gefaald is
o Leer van de facetwederrechtelijkheid (Hof Amsterdam Diefstal in noodtoestand)
§ Betekenis: afhankelijk van het delict. Bijvoorbeeld ‘zonder toestemming’ ‘zonder
eigen recht’ of ‘tegen de wil van een ander’
§ 1e hoofdvraag 350 Sv
§ Bij wel bewezen à Rechtvaardigingsgrond kan bij de derde hoofdvraag nog wel
een rol spelen omdat facetwederrechtelijkheid beperkt is en niet ‘in strijd met het
recht’ betekent, zoals dat het bij het element wel betekent (Bij HR Dreigbrief
speelt dit een rol)
- Let op overige omstandigheden bij de invulling van wederrechtelijkheid
o Sport- en spelsituaties
o Toestemming van het slachtoffer
o Medische behandelingen
o Maatschappelijke ontwikkelingen
- Rechtvaardigingsgronden (In week 5 uitgebreid, maar bij de oplossing van een week 2 casus wel
relevent)
o Overmacht noodtoestand (40 Sr)
o Noodweer (41 lid 1 Sr)
o Bevoegd gegeven ambtelijk bevel (43 Sr)
o Wettelijk voorschrift (42 Sr)
o Ontbreken van de materiele wederrechtelijkheid
§ Een beroep hierop slaagt bijna nooit vanwege:
• Proportionaliteit
• Subsidiariteit
• Strookt niet met positief rechtelijke rechtsopvatting (HR OMW bij telen
hennep voor gedoogde coffeeshops)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thijmendeniet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,59. Je zit daarna nergens aan vast.
