Duidelijke en complete samenvatting van het boek Personen- en familierecht en erfrecht in een notendop. Het bevat alle relevante wetsartikelen en duidelijke voorbeelden. Boek is geschreven door J.H.M. ter Haar en W.D. Kolkman met ISBN 978 946 249 4640. Alles is samengevat met uit zondering van: §1...
Personen en familierecht in een notendop
Hoofdstuk 1: Personen- en familierecht
§1.1 De geboorte van Hugo Hazewinkel
§.1.1.1 Inleiding: de mens als rechtssubject
Met de geboorte is een nieuw rechtssubject ontstaan (een natuurlijk persoon in juridische zin): een
drager van rechten en plichten.
Volgens artikel 1:2 BW wordt een kind waarvan een vrouw zwanger is al als geboren aangemerkt
voor zover zijn belang dit vordert.
Komt een kind niet levend ter wereld, dan wordt hij geacht nooit te hebben bestaan.
§1.1.2 Familierechtelijke betrekkingen
Artikel 1:197 BW: door de geboorte ontstaan er allerlei ‘familierechtelijke betrekkingen’.
Als iemand wordt geboren binnen een huwelijk, krijgt diegene automatisch een vader en moeder, dit
blijkt uit artikel 1:198 lid 1 sub a en 1:199 sub a BW.
- Ouders van het kind zijn eerstegraads bloedverwant
- Opa’s en oma’s zijn tweedegraads bloedverwant
- Ooms en Tantes zijn derdegraads bloedverwant
Artikel 1:3 lid 1: Het aantal generaties dat passeert tel je bij elkaar op.
§1.1.3 Het ontstaan van familierechtelijke betrekkingen: het afstammingsrecht
Adoptiefouders en hun kinderen hebben wel een afstammingsband, maar zijn per definitie geen
biologische verwanten.
Voortaan kunnen 2 gehuwde vrouwen van rechtswege moeder worden, mits aan bepaalde
voorwaarden is gedaan:
1. Het kind moet verwerkt zijn door kunstmatige donorbevruchting.
2. Het moet een onbekende donor zijn
o Moederschap van een niet-biologische moeder (meemoeder) kan dus niet van
rechtswege ontstaan als er sprake is van een bekende donor.
Ook kan een vrouw die niet de biologische moeder is, een kind voortaan erkennen.
Familierechtelijke betrekkingen kunnen op 4 verschillende manieren ontstaan:
1. Geboorte
- Familierechtelijke betrekkingen ontstaan automatisch ten opzichte van de moeder. Als het
kind binnen huwelijk is geboren, dan eveneens ten opzichte van de vader.
- Juridisch vaderschap ontstaat ook automatisch als het huwelijk van de man met de vrouw uit
wie het kind geboren wordt binnen 306 dagen voor de geboorte van het kind door de dood
van de man is ontbonden, zelfs indien de moeder is hertrouwd: artikel 1:199 sub b BW.
- Als de vrouw sinds de 306e dag voor de geboorte van het kind was gescheiden van tafel en
bed of zij en haar echtgenoot sinds dat tijdstip gescheiden hebben geleegd kan de vrouw
, binnen een jaar na de geboorte van het kind verklaren dat de overleden echtgenoot niet de
vader van het kind is.
- Een kind binnen een geregistreerd partnerschap heeft dezelfde afstammingsrechtelijke
gevolgen als bij het kind binnen het huwelijk.
2. Erkenning
o Wordt het kind geboren zonder huwelijk, dan ontstaat er wel automatisch juridisch
moederschap, maar nog geen vaderschap.
o De vader moet het kind erkennen: artikel 1:199 sub c BW.
o De man die het kind erkent hoeft niet de biologische vader te zijn.
3. Gerechtelijke vaststelling van het ouderschap
o Artikel 1:207 BW
o Als de vader (ongehuwd) zijn kind niet zou hebben erkend, dan zou de vader of de moeder
de gerechtelijke vaststelling van het ouderschap van hun kind verzoeken bij de rechtbank.
o Het ouderschap van een man kan door de rechtbank worden vastgesteld op de grond dat
deze de verwekker is van het kind of op de grond dat de man als levensgezel van de moeder
ingestemd heeft met een daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben (geldt
ook als er 2 moeders zijn).
o Binnen 5 jaar kan gerechtelijke vaststelling van ouderschap worden verzocht door de
moeder. Een moeder kan onder omstandigheden als bedoeld in artikel 1:207 lid 3 BW ook na
de termijn van 5 jaar nog een verzoek doen, zolang het kind nog geen 16 is.
o Een kind kan altijd gerechtelijke vaststelling van ouderschap verzoeken.
4. Adoptie
Het kind dat uit de draagmoeder wordt geboren is in juridisch opzicht het kind van deze
vrouw, ook al is de oorspronkelijke eicel afkomstig van een andere vrouw en heeft de
draagmoeder ermee ingestemd dat zij het kind aan deze vrouw zal afstaan. Het ouderlijk
gezag zal beëindigd moeten worden: artikel 1:266 BW, waarna de ‘echte ouders’ het gezag
kunnen verwerven.
Een donor kan niet worden aangesproken voor een bijdrage in de kosten van levensonderhoud van
het kind dat door kunstmatige donorinseminatie met zijn zaad is verwekt (beperkte
ouderschapsactie: artikel 1:394 BW. Er kan ook geen gerechtelijk ouderschap verzocht worden van
de donor: artikel 1:207 BW.
§1.1.4 De ontkenning van het vader- en moederschap en de vernietiging van de erkenning
Artikel 1:200 BW: het vaderschap kan worden ontkent
o Hij moet hiervoor een verzoek indienen bij de rechtbank binnen een jaar nadat hij heeft
kennisgenomen van het feit dat hij vermoedelijk niet de biologische vader is van het kind.
o De vader kan het vaderschap niet ontkennen als hij heeft ingestemd met een daad die de
verwekking tot gevolg heeft gehad. Hij kan het vaderschap evenmin ontkennen als hij voor
het huwelijk kennis heeft gedragen van de zwangerschap.
De moeder en het kind kunnen ook het vaderschap ontkennen, dit moet ook binnen een jaar na de
geboorte van het kind.
o Het (meerderjarige) kind moet een verzoek indienen bij de rechtbank binnen 3 jaar nadat hij
bekend is geworden met het feit dat zijn vader vermoedelijk niet de biologisch vader is. Het
kind tot uiterlijk 3 jaren nadat hij minderjarig is geworden een verzoek bij de rechtbank
indienen indien hij gedurende zijn minderjarigheid bekend is geworden met het feit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterre1999. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
