Uitgebreide samenvatting van de hoorcolleges van individu en identiteit (psychologie). Eerstejaars vak aan de Universiteit van Amsterdam van de opleiding interdisciplinaire sociale wetenschappen.
H11 De ontwikkeling van lichaam, gedachten en taal
1. Leren over de omgeving
Belang van de eerste 2 jaar, meeste ontwikkeling > in deze periode vindt het
meeste onderzoek plaats: vaak d.m.v. habituatie met de methode: ‘selective
looking’ de interesse van een baby neemt af als ze iets lang zien.
Bij baby’s doen alle zintuigen het al. Voorkeur voor ‘novelty’. Voorkeur voor
beheersen omgeving. Oog-handcoördinatie, is nog niet goed ontwikkeld.
Volwassene volgen, gaze following en social referencing (sociale situaties
inschatten door te kijken naar de ouder).
Kern-kennisprincipes: Empiricisten: geleidelijke ontwikkeling vs. Nativisten:
sommige aangeboren experimenten wie er ‘gelijk’ heeft.
Experiment: ‘violation-of-expectancy’. In de eerste
fase: habituatie, daarna: onmogelijke gebeurtenis, of
mogelijke gebeurtenis > Ondersteuning theorie
‘aangeboren kernkennis’ er lijkt namelijk begrip te zijn
voor objectpermanentie, een baby blijft langer kijken
naar een onmogelijke gebeurtenis.
Objectpermanentie Piaget: “baby van 5 maanden toont
nog geen objectpermanentie” Echter, dit kan komen
door gemis kennis handbeweging > wordt bevorderd
door ‘self-locomotion’
2. Piaget Jean Piaget (1896 – 1980): Kind is een ‘small
scientist’: autonome interesse in dingen om zich heen, exploreert, manipuleert,
test de wereld. Taal als bijeffect van denken/ verbale denkvorm
Kernidee: mentale ontwikkeling ontstaat uit eigen acties van kind op de fysieke
wereld.
Piaget’s scheme: Assimilatie = nieuwe ervaringen in bestaande ‘schemes’
proberen te passen. Accommodatie = het aanpassen/uitbreiden van bestaande
‘schemes’, kennis uitbreiden door ervaring. Kinderen experimenteren met
‘operations’ (omkeerbare acties bijv. lichtknopje).
4 ontwikkelingsstadia volgens Piaget:
0-2 jaar: sensorimotor stadium: motorische acties, zintuigen, geen
objectpermanentie.
2-7 jaar: pre-operationele stadium: verschijning niet principes, voorstelling
maken maar niet denken.
7-11 jaar: concreet-operationele stadium: logisch nadenken, groeperen op
meerde kenmerken tegelijk, conservatie.
Vanaf 12 jaar: formeel-operationele stadium: abstract, principes.
Kritiek op Piaget: Leeftijdsverschillen overschat; kinderen kunnen al vroeger veel
meer, volwassenen kunnen vaak veel minder. Vaagheid over de stadia.
Onderbelicht rol sociale ervaring.
, 3. Len Vygotsky (1896 – 1934) Kind is een ‘social animal’: ouder-kind-
interactie staat centraal. Leert ‘tools of intellectual adaptation’. Kind loopt
eigenlijk constant stage, kijkt over een schouder mee hoe de wereld werkt. Taal
als basis voor het hogere denken. Zone van ‘proximal development’ wordt
bevorderd door dialoog.
4. Information Processing. Connectie met H9: Werkgeheugen is ‘processor'.
Uit gedragingen blijkt dat baby’s impliciet geheugen hebben > Uit de eerste
woordjes blijkt dat oudere baby’s semantisch geheugen hebben > Tot je 15e
neemt snelheid werkgeheugen toe. Ze gaan ervan uit dat het semantisch
geheugen eerder ontwikkelt dan het episodisch geheugen (vanaf 3-4 jaar, zit in
prefrontale kwab).
IP versus Piaget •IP niet strikte stadia •IP gedifferentieerder systeem, Piaget (en
Vygotsky) meer ‘holistisch’• IP veel preciezer, richt zich op componenten.
5. Het begrijpen van andermans ‘mind’. Onjuiste overtuigingen, bijv. Sally-en-
Anne-test 3-jarigen beantwoorden dit testje nog fout, 4-jarigen goed,
uitzondering: autistische kinderen.
•Net-alsof-spelletjes worden al door 2/3-jarigen gedaan en legt basis voor
inlevingsvermogen en hypothetisch denken. Hebben kinderen twee manieren
van denken: fictie en werkelijkheid?
6. Taalontwikkeling Wat is taal? Symbolisch en grammaticaal verschilt per
cultuur. Taal bestaat universeel uit symbolen > ‘morfemen’ niet meer op te
splitsen met betekenis. Inhoudsmorfemen en grammaticale morfemen. Taal is
hiërarchisch opgebouwd, incl. ‘fonemen’. Taal is vooral impliciet geleerd.
Pasgeborenen kunnen al onderscheid maken in fonemen. Rond 8 maanden
beginnen baby’s te brabbelen zoals de geluiden die ze om zich heen horen. Rond
10 - 12 maanden produceren ze de eerste echte woordjes. Rond 18 – 24
maanden ontstaan de eerste zinnen.
Noam Chomsky (1928 - ...) Hypothese van de universele grammatica:
Aangeboren taalvermogen dat alle mensen delen ‘language-acquisition device’.
En de sociale wereld biedt het ‘language-acquisition support system’.
Overeenkomst in menselijke talen.
H12 Sociale ontwikkeling
1. Sociale ontwikkeling= verloop van onze relaties met anderen. Evolutie
speelt hierin weer een rol> kijk naar culturen, gender, leeftijd. De manieren
waarop je met andere mensen omgaat is veranderd door evolutie.
Baby Afhankelijk van verzorgers
Vroege jeugd Interactie met verzorgers
Late jeugd Invloed van ‘peers’
Adolescentie Ontwikkeling van
onafhankelijkheid
2.a. Biologische theorieën. Belangrijke namen binnen deze stroming: Erikson:
psychosociale theorie. Bowlby / Harlow: hechtingstheorie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurweima. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
