Samenvatting van de gehele richtlijn gezinnen met meervoudige en complexe problemen van Van der Steege, De Veld & Zoon.
Onderdeel van kennistoets 'pedagogisch klimaat' (HAN Pedagogiek leerjaar 2, semester 1). En van de kennistoets 'gezinsbegeleiding' (HAN Pedagogiek leerjaar 2, semester 2).
RICHTLIJN GEZINNEN MET
MEERVOUDIGE EN COMPLEXE
PROBLEMEN
Van der Steege, De Veld & Zoon
Complete richtlijn
,Hoofdstuk 1 – Inleiding
1. Inleiding
De richtlijn Gezinnen met meervoudige en complexe problemen voor jeugdhulp en
jeugdbescherming biedt handvatten voor de hulp aan gezinnen die te kampen hebben met
langdurige, meervoudige en ernstige problemen en die volgens de betrokken hulpverleners
weerbarstig zijn voor hulp. Een gezin is een samenlevingsverband van een of twee
volwassenen met minimaal één thuiswonend kind.
Er wordt geschat dat in 3 tot 5 procent van alle gezinnen sprake is van meervoudige en
complexe problemen. In absolute getallen gaat het om 75.000 tot 116.000 gezinnen in
Nederland.
2. Doel van de richtlijn
Deze richtlijn geeft de professional in de jeugdhulp en jeugdbescherming een definitie van de
term ‘gezinnen met meervoudige en complexe problemen’, een beschrijving van de
kenmerken van deze gezinnen en aanwijzingen voor een optimale bejegening van gezinnen
met meervoudige en complexe problemen. Daarnaast geeft de richtlijn handvatten hoe de
jeugdprofessional de kwaliteit van verzorging, opvoeding en veiligheid in gezinnen met
meervoudige en complexe problemen in kaart kunnen brengen en beoordelen.
3. Uitgangsvragen
De richtlijn Gezinnen met meervoudige en complexe problemen voor jeugdhulp en
jeugdbescherming is ontwikkeld door een werkgroep. Deze werkgroep heeft vijf
uitgangsvragen geselecteerd waar deze richtlijn een antwoord op geeft:
Welk type gezinnen met meervoudige en complexe problemen en hulpvragen/
problematiek worden onderscheiden?
Wat is ‘goed genoeg’ ouderschap? Wat moeten ouders hun kind (minimaal) kunnen
bieden? Hoe brengen we dit in kaart?
Wat zijn, voor welk type gezinnen, effectieve interventies om ‘goed genoeg’
ouderschap te realiseren?
Hoe ziet effectief casemanagement (regie, coördinatie van zorg) voor gezinnen met
meervoudige en complexe problemen eruit?
Hoe kunnen hulpverleners de voortgang monitoren en nagaan of de ingezette hulp
wel of niet aanslaat?
Van der Steege, De Veld & Zoon
Richtlijn Gezinnen met meervoudige en complexe problemen
, Hoofdstuk 2 – Gezinnen met meervoudige en
complexe problemen: definitie en kenmerken
1. Inleiding
Over welke gezinnen hebben we het nu eigenlijk als we spreken over gezinnen met
meervoudige en complexe problemen? Waar komt de term vandaan, is er een eenduidige
definitie, kunnen we deze gezinnen nader typeren en indelen, en waaruit bestaat hun
problematiek?
2. Gezinnen met meervoudige en complexe problemen
Gezinnen met meervoudige en complexe problemen werden voorheen
‘multiprobleemgezinnen’ genoemd. Bij de herziening is 2019 is er gekozen voor de term
‘gezinnen met meervoudige en complexe problemen’. Deze term beschrijft niet alleen beter
wat er aan de hand is, het heeft ook een minder veroordelende ondertoon.
3. Een definitie van gezinnen met meervoudige en complexe problemen
En veelgebruikte definitie is die van Baartman (1988), uit de tijd dat deze gezinnen nog
‘multiprobleemgezinnen’ werden genoemd: een multiprobleemgezin is een gezin van
minimaal één ouder en één kind dat langdurig kampt met een combinatie van sociaal-
economische en psychosociale problemen. Er wordt als kenmerk ook genoemd dat het vaak
lastig is (geweest) om de juiste hulp aan het gezin te bieden; er is vaker hulp ingezet, maar
zonder duurzaam resultaat. De gezinnen hebben vaak verschillende kenmerken en
problemen die tegelijkertijd op verschillende domeinen in het gezin en in de leefsituatie van
het gezin spelen. Het lukt de gezinsleden niet om te veranderen, ondanks de hulp die ze al
gehad hebben. Ze zijn onmachtig en vaak teleurgesteld door de vele hulp die niets
opgeleverd heeft.
Op basis van onderzoek stellen Bodden en Dekovis (2010) dat een gezin met meervoudige
en complexe problemen op minimaal zes van de volgende zeven domeinen langdurige
problemen ervaart (en per domein minimaal één factor):
1. Kindfactoren: psychische of psychosociale problemen incl. ontwikkelingsproblemen,
gedragsproblemen, psychosomatische problemen en verslavingen; cognitieve
problemen en verstandelijke beperkingen; slachtoffers of getuige van mishandeling,
misbruik, verwaarlozing of huiselijk geweld.
2. Ouderfactoren: psychische of psychosociale problemen incl. psychosomatische
problemen, gedragsproblemen en verslaving; cognitieve problemen en verstandelijke
beperkingen; slachtoffer, getuige of dader van mishandeling, misbruik, verwaarlozing
of huiselijk geweld.
3. Opvoedingsfactoren: onvoldoende of inconsistente opvoedingsstrategieën;
pedagogische onmacht; weinig consistentie; weinig responsiviteit; veel harde
discipline; afwijzing; gebrek aan gedragscontrole; veel psychologische controle;
onveilige hechting.
4. Gezinsfunctioneren: relatieproblemen; conflicten; communicatieproblemen; weinig
cohesie; veel externe locus of control; geen organisatie.
5. Contextuele factoren: meerdere negatieve levensgebeurtenissen; financiële
problemen; lage SES.
6. Sociaal netwerk: verstoord of gebrek aan sociaal netwerk; conflicten met
buurtbewoners en vrienden.
7. Hulpverlening: lange geschiedenis van hulpverlening; uithuisplaatsing.
Van der Steege, De Veld & Zoon
Richtlijn Gezinnen met meervoudige en complexe problemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tatummulder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
