Dit is een bestand waarin de samenvattingen van tijdvak 9 en 10 te vinden zijn. Dit bestand is gebaseerd op het boek Feniks / VWO overzicht van de geschiedenis. Ik heb er zelf veel aan gehad en hoop dat jij dat ook gaat hebben, succes!
Tijdvak 9 gaat over de tijd van wereldoorlogen
Tijdvak 10 gaa...
[ Een nieuwe grootmacht: Duitsland ]
- Geen band tussen EU & VS door Amerikaanse isolationisme
- 1871: Duits Keizerrijk sterke groei Duitse industrie
o Moderne industrie door late ontwikkeling, echter hadden zij hierdoor
geen kapitaal kunnen opbouwen.
- 1900: Duitsland wordt internationaal gezien belangrijker
- 1889: De Duitse Vlootwet o.l.v. Wilhelm II ontstaan van een
wapenwedloop met Groot-Brittannië GB zoekt een bondgenootschap:
Frankrijk (Entente Cordiale)
In 1892 sloot Frankrijk een bondgenootschap met Rusland -> Duitsland
ingeklemd -> hierna sluit Engeland een bondgenootschap met Rusland ->
ontstaan Triple Entente
- Angst voor Duitsland was de basis voor het sluiten van
bondgenootschappen
- Rusland was een zwakke bondgenootschap
1. Onvoldoende wapens
2. Uitgestrekt land
3. Agrarische samenleving
4. Geen industriële grootmacht
5. Veel tegenstanders tegen de Tsaar -> opstanden
6. Gezichtsverlies bij verloren oorlog met Japan (1904-1905)
[ Oorzaken WOI ]
1) Agressief nationalisme
2) Frans-Duitse oorlog als gevolg van verlangen naar Duitse eenheid o.l.v.
Bismarck
3) Frankrijk vernederd na verloren oorlog met Duitsland (Elzas-Lotharingen
afgestaan + vrede gesloten in Paleis van Versailles) → wraakgevoelens →
start Revanchepolitiek
4) Duitsland weet van punt 3) af → Von Schlieffenplan.
5) Modern imperialisme strijd om koloniën voor aanzien, grondstoffen en
afzetmarkten (Duitse Weltpolitik)
6) Industriële revolutie→ Moderne wapens (massavernietigingswapens)
7) Duitsland industrieel sterker wil ook koloniën oorlogsvloot
Engeland bedreigt; uitbreiding oorlogsvloot
8) Engeland voelt zich bedreigd door de Duitse oorlogsvloot → uitbreiding
eigen vloot. (wapenwedloop)
9) Militarisme → leger steeds meer invloed op de politiek → strijd gericht.
10) Bondgenootschappen (Geallieerden en Centralen)
[ Plannen voor de oorlog ]
- Triple Entente 1907: Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk
→ Rusland is zwakke schakel, laat met industrialisering; weinig moderne
wapens en zwak leger.
- Triple Alliantie 1882: Italië, Duitsland, Oostenrijk-Hongarije
→ Oostenrijk-Hongarije is zwakke schakel, door; veel onrust, oud
staatshoofd en uitgestrekt land.
Duitsland bereidt zich voor op een tweefrontenoorlog:
, - 2e: 1906: Het Von Schlieffenplan ze zouden eerst Frankrijk uitschakelen
en daarna Rusland (voorkomen van een tweefrontenoorlog)
→ Frankrijk: aanleg Maginotlinie + verlengde dienstplicht.
[ Directe aanleiding WOI ]
- Moordaanslag in Sarajevo op 28 juni 1914 Frans-Ferdinand (troonopvolger
Oostenrijk-Hongarije) → Serviër Gavrilo Princip schiet hem dood
→ Servië boos over annexatie Bosnië door Oostenrijk-Hongarije
1) Oostenrijk-Hongarije verklaart oorlog aan Servië (28 juli 1914)
2) Servië wordt gesteund door Rusland
3) Oostenrijk-Hongarije wordt gesteund door Duitsland
➔ Bondgenootschappen worden in gang gezet (ook koloniën).
[ Verloop van de oorlog ]
- 4 augustus 1914: begin Von Schlieffenplan (door België)
→ Het zou een Frische, Fröhliche Krieg moeten worden maar:
- September 1914: Slag bij Marne I start loopgravenoorlog
- Oosten: Hindenburg & Ludendorff veel winst. Oostenrijk-Hongarije strijdde
namelijk aan het oostfront en op de Balkan.
November: stilstand stellingen
- 1915: in ruil voor Zuid-Tirol sluit Italië zich aan bij de geallieerden
- 1917: onbeperkte duikbotenoorlog
● VS doet mee na ‘Zimmerman Telegram’ en laat isolationisme los.
- 1918: Duitsland en Rusland sluiten Vrede van Brest-Litovsk
(Duitse soldaten gaan nu naar Frankrijk = slag bij Marne 2)
- 11-11-1918 einde oorlog
[ Kenmerken WOI ]
1. Massale legers met miljoenen soldaten
2. Industriële oorlog (belangrijke rol voor de trein)
3. Gebruikmaken van kanonnen en gifgas (massavernietigingswapens)
4. Duikbotenoorlog op zee
5. Communicatiemiddelen (telegraaf, telefoon)
[ Afloop WOI ]
- Rusland sluit na de Oktoberrevolutie een wapenstilstand en aparte vrede
met de centralen
- Wapenstilstand in treinwagon in Compiègne: 11-11-1918
- Vrede van Versailles tussen Centralen en geallieerden: 1919
● Wekt enorm veel weerstand in vooral Duitsland, Italië en Oostenrijk en
is één van de oorzaken van WOII
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinevandenberg5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
