Week 1 > organisatiekunde
De student kan het volgende kernbegrip uitleggen: kwaliteit van zorg leveren
Het op een methodische en kritische wijze bewaken, uitvoeren en borgen van kwaliteit van de verpleegkundige zorg.
De student kan het volgende kernbegrip uitleggen: participeren in kwaliteit van zorg uitleggen
Het leveren van een proactieve bijdrage aan de kwaliteitszorg van de zorgorganisatie.
De student heeft kennis van de WTZi en weet waarvoor deze wet bedoeld is en door wie deze wet wordt getoetst
WTZi = Wet toelating zorginstellingen
Definitie: zorginstellingen hebben een toelating nodig wanneer zij zorg willen aanbieden die op grond van de
Zorgverzekeringswet of Wet langdurige zorg (WLZ) voor vergoeding in aanmerking komt
De wet toelating zorginstellingen is bedoeld voor: zorgaanbieders die zorg willen aanbieden die onder de
Zorgverzekeringswet of Wet langdurige zorg (WLZ) valt. Uw organisatie komt alleen in aanmerking voor een toelating als
er tenminste 2 personen namens de organisatie daadwerkelijk zorg verlenen. De volgende categorieën zorginstelling zijn
vanuit de wet direct toegelaten en hoeven hiervoor geen aanvraag in te dienen:
- Huisartsenzorg
- Verloskundige zorg
- Kraamzorg
- Mondzorg
- Paramedische zorg
- Het verstrekken van hulpmiddelen
- Het verlenen van farmaceutische zorg
- Ziekenvervoer
- Erfelijkheidsadvisering
- Behandeling van gedragswetenschappelijke aard in verband met een psychiatrische aandoening
Kwaliteitskeurmerk zorginstelling
• Een zorginstelling kan een keurmerk voor kwaliteit hebben. Zo’n keurmerk geeft aan wat kwaliteit inhoudt en hoe
de kwaliteit wordt gemeten.
Er zijn verschillende kwaliteitskeurmerken voor zorginstellingen:
➢ HKZ-certificaat, EN 15224-certificaat, ISO 9001-certificaat
➢ Gouden, zilveren, bronzen keurmerk in de zorg
➢ NIAZ-accreditatie/ JCI-keurmerk
➢ NPTN-certificaat
➢ BIG-register
➢ Kwaliteitsregisters
Toelating van zorginstellingen
• Zorginstellingen hebben een toelating nodig wanneer zij zorg willen aanbieden die op grond van de
Zorgverzekeringswet of Wet langdurige zorg (WLZ) voor vergoeding in aanmerking komt
Toetsingseisen:
• de transparantie van bestuursstructuur
• en de bedrijfsvoering, winstoogmerk, jaarlijkse verantwoording
Toetsing aanvraag door CIBG
Het CIBG is een uitvoeringsorganisatie van het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De letters
CIBG stonden oorspronkelijk voor Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg, maar die betekenis is niet me er
ladingdekkend. Daarom wordt alleen de afkorting nog als naam gevoerd. Het CIBG startte in 1995 als project en is sinds
2003 een zelfstandige uitvoeringsorganisatie
Daarna de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ)
• De inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) controleert of zorgaanbieders aan deze verplichtingen blijven voldoen.
,De student heeft kennis van de wet BIG en begrijpt wat de betekenis van de wet is ten aanzien van het handelen van
een verpleegkundige in de zorg Wet BIG = Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
Achtergrond informatie over de Wet BIG:
- Vanaf 1997 gefaseerd ingevoerd (in Nederland)
- Het is een vervanging van de oude WU uit 1865
• de geneeskunst was de zaak van universitair opgeleide artsen
• anderen waren uitgesloten (je mocht dus als verpleegkundige geen geneeskundige handelingen
uitvoeren ook niet in opdracht van een arts)
De BIG laat daarentegen iedereen handelingen op het gebied van de individuele zorg te verrichten m.u.v. voorbehouden
handelingen. (daardoor kunnen verpleegkundigen ook in opdracht van een arts geneeskundige handelingen uitvoeren.
De doelstellingen van de wet:
• Garanderen van de kwaliteit van de beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg
• Een verpleegkundige moet dus bevoegd en bekwaam zijn.
• Keuzevrijheid van de patiënt
Wat is bevoegdheid?
• Artsen zijn zelfstandig bevoegd (= je mag zelf vast stellen of de opdracht moet worden uitgevoerd)
• BIG-geregistreerde Verpleegkundigen komen in aanmerking voor de regeling van functionele zelfstandigheid (= je
wordt geacht op basis van je opleiding en je bekwaamheden dat je de opdracht kunt uitvoeren). Deze regeling
houdt in dat zij in opdracht van een arts, tandarts of verloskundige zelfstandig voorbehouden handelingen mogen
uitvoeren zonder dat de opdrachtgever toezicht houdt en de mogelijkheid heeft om tussenbeide te komen.
Voorwaarde is dat de verpleegkundige bekwaam is. Bekwaam = kennis, kunde en attitude
• Verpleegkundig specialisten mogen binnen het eigen vakgebied ook indiceren en medicijnen voorschrijven (deels
zelfstandig bevoegd)
Wanneer is iemand bekwaam?
Bekwaamheid bestaat uit een aantal afzonderlijke componenten; kennis, kunde en attitude:
- Onder kennis wordt in dit kader verstaan de noodzakelijke, contextgebonden, kennis die betrekking heeft op één
voorbehouden handeling.
- Onder kunde wordt verstaan de vaardigheid tot het uitvoeren van de voorbehouden handeling.
- Onder attitude wordt verstaan een professionele houding.
Instrumenten van de wet:
• Periodieke registratie en titelbescherming
• Voorbehouden handelingen
• Kwaliteitsbewaking en tuchtrecht
• Maatregelen wegens ongeschiktheid
• Strafbepalingen
In artikel 36 van de Wet BIG wordt een opsomming gegeven van de dertien categorieën voorbehouden handelingen. Deze
dertien handelingen mogen alleen worden geïndiceerd en uitgevoerd door de in de Wet BIG aangewezen
beroepsbeoefenaren, te weten verpleegkundig specialist en arts en voor bepaalde voorbehouden handelingen de
verloskundige en tandarts. Deze beroepsbeoefenaren moeten wel beschikken over de nodige bekwaamheid om deze
handelingen verantwoord uit te mogen voeren. Onder bekwaamheid wordt kennis, vaardigheid en attitude begrepen.
Onder bepaalde voorwaarden mogen zij aan anderen opdracht geven om ook voorbehouden handelingen te verrichten.
De voorbehouden handelingen mogen alleen worden uitgevoerd door bekwame beroepsbeoefenaren. Echter, nood
breekt wet. In geval van nood, waarbij deze beroepsbeoefenaren niet op tijd aanwez ig kunnen zijn, zijn ook anderen
gerechtigd deze voorbehouden handelingen te verrichten.
Naast de voorbehouden handelingen volgens de wet BIG kunnen instellingen ook bepaalde handelingen als risicovol
aanmerken. Dit zijn veelal handelingen die bij onbekwaam en onzorgvuldig handelen vrijwel zeker tot gezondheidsschade
zullen leiden. Voor het uitvoeren van risicovolle handelingen is net als bij voorbehouden handelingen scholing en een
bekwaamheidsverklaring verplicht.
,De student kan de belangrijkste elementen uit de wet Wkkgz benoemen en heeft begrip van de termen behorend bij
de wet Wkkgz en weet wanneer deze toe te passen zijn
Wet Wkkgz = Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg
Algemene informatie over de Wet Wkkgz:
- Vervanging van de Kwaliteitswet Zorginstelling (1996)
- De wet geeft regels voor:
• Goede zorg
• Melding van calamiteiten en vormen van geweld in de zorgrelatie melden bij de Inspectie voor de
Gezondheidszorg
• Klachten- en geschillenbehandeling
Goede zorg:
- zorg van goede kwaliteit en van goed niveau:
• veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht
• zorgverleners handelen in overeenstemming met de op hen rustende verantwoordelijkheid,
voortvloeiende uit de professionele standaard
• rechten van de cliënt in acht genomen en de cliënt met
respect wordt behandeld.
Art. 2 Wkkgz: Goede zorg is zorg van goede kwaliteit en van goed niveau:
• die in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht is, tijdig wordt verleend, en is afgestemd op de
reële behoefte van de cliënt
• waarbij zorgverleners handelen in overeenstemming met de op hen rustende verantwoordelijkheid,
voortvloeiende uit de professionele standaard, waaronder de overeenkomstig art. 66b van de
Zorgverzekeringswet in het openbaar register opgenomen voor hen geldende professionele standaard
• waarbij de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht worden genomen en de cliënt ook overigens met respect
wordt behandeld
Melding calamiteiten:
• De zorgaanbieder doet bij het Staatstoezicht op de volksgezondheid onverwijld melding van:
• iedere calamiteit die bij de zorgverlening heeft plaatsgevonden
• geweld in de zorgrelatie
• de opzegging, ontbinding of niet-voortzetting van een overeenkomst met een zorgverlener op grond van
zijn oordeel dat de zorgverlener ernstig is tekort geschoten in zijn functioneren
Artikel 8 Meldcode:
1. De zorgaanbieder stelt een meldcode vast waarin stapsgewijs wordt aangegeven hoe met signalen van huiselijk
geweld of kindermishandeling wordt omgegaan en die er redelijkerwijs aan bijdraagt dat zo snel en adequaat
mogelijk hulp kan worden geboden.
2. De zorgaanbieder bevordert de kennis en het gebruik van de meldcode.
3. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur wordt vastgesteld uit welke elementen een meldcode in ieder
geval bestaat.
Klachten- en geschillenbehandeling:
Klachtenregeling
• De zorgaanbieder treft schriftelijk een regeling voor een effectieve en laagdrempelige opvang en afhandeling van
klachten.
• De zorgaanbieder stelt de regeling vast in overeenstemming met een representatief te achten organisatie van
cliënten.
• De zorgaanbieder brengt de regeling onder de aandacht van cliënten
• De zorgaanbieder wijst klachtenfunctionaris aan
• De zorgaanbieder beslist binnen zes weken over een klacht (eenmalige verlenging van max. 4 weken).
Geschillenregeling
• De zorgaanbieder is aangesloten bij een geschilleninstantie, die is erkend door de minister.
• De geschilleninstantie is ingesteld door een of meer representatief te achten cliëntenorganisaties en door een of
meer representatief te achten organisaties van zorgaanbieders.
• De geschilleninstantie is bevoegd over een geschil een uitspraak te doen bij wege van bindend advies, alsmede
een vergoeding van geleden schade toe te kennen tot in ieder geval € 25.000,–.
, Artikel 21
1. Een geschil met een zorgaanbieder kan schriftelijk ter beslechting aan de geschilleninstantie worden voorgelegd door
een cliënt, een nabestaande van een overleden cliënt dan wel een vertegenwoordiger van de cliënt, indien:
- is gehandeld in strijd met §1; (= goede zorg)
- de mededeling diens klacht naar zijn oordeel in onvoldoende mate wegneemt
- van hem in redelijkheid niet kan worden verlangd dat hij onder de gegeven omstandigheden zijn klacht over een
hem betreffende gedraging van de zorgaanbieder in het kader van de zorgverlening bij de zorgaanbieder indient
De inzet van mensen en middelen:
- De zorgaanbieder
• organiseert de zorgverlening op zodanige wijze,
• bedient zich zowel kwalitatief als kwantitatief zodanig van personele en materiële middelen en bouwkundige
voorzieningen
• draagt tevens zorg voor een zodanige toedeling van verantwoordelijkheden, bevoegdheden alsmede
afstemmings- en verantwoordingsplichten, dat een en ander redelijkerwijs moet leiden tot het verlenen van
goede zorg.
het kwaliteitssysteem:
- De zorgaanbieder draagt zorg voor systematische bewaking, beheersing en verbetering van de kwaliteit van de zorg.
• het op systematische wijze verzamelen en registreren van gegevens betreffende de kwaliteit van de zorg op
zodanige wijze dat de gegevens voor eenieder vergelijkbaar zijn met gegevens van andere zorgaanbieders van
dezelfde categorie
• het aan de hand van de gegevens op systematische wijze toetsen of de wijze van uitvoering leidt tot goede zorg
• het op basis van de uitkomst van de toetsing zo nodig veranderen van de wijze waarop wordt uitgevoerd.
De student heeft kennis van de wet medezeggenschap en kan deze in relatie brengen met kwaliteitszorg b innen een
zorgorganisatie
Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (1996)
- De zorgaanbieder stelt voor elke door hem in stand gehouden instelling een representatieve cliëntenraad in, die
binnen het kader van de doelstellingen van de instelling in het bijzonder de gemeenschappelijke belangen van de
cliënten behartigt
- De cliëntenraad heeft recht op informatie en gevraagd en ongevraagd adviesrecht
- De zorgaanbieder stelt jaarlijks een schriftelijk verslag op over de wijze waarop ten aanzien van de instelling deze wet
is toegepast.
Adviesrecht cliëntenraad:
1. een wijziging van de doelstelling of de grondslag
2. het overdragen van de zeggenschap of het aangaan van een concentratie of het aangaan of verbreken van een
duurzame samenwerking met een andere instelling
3. de gehele of een gedeeltelijke opheffing van de instelling, verhuizing of ingrijpende verbouwing
4. een belangrijke wijziging in de organisatie
5. een belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden
6. het benoemen van personen die rechtstreeks de hoogste zeggenschap zullen uitoefenen bij de leiding van arbeid in de
instelling
7. de begroting en de jaarrekening
8. het algemeen beleid inzake de toelating van cliënten en de beëindiging van deze zorgverlening aan cliënten
9. voedingsaangelegenheden van algemene aard en het algemeen beleid op het gebied van de veiligheid, de gezondheid
of de hygiëne en de geestelijke verzorging van, maatschappelijke bijstand aan en recreatiemogelijkheden en
ontspanningsactiviteiten voor cliënten
10. de systematische bewaking, beheersing of verbetering van de kwaliteit van de aan cliënten te verlenen zorg
11. de vaststelling of wijziging van een regeling inzake de behandeling van klachten van cliënten en het aanwijzen van
personen die belast worden met de behandeling van klachten van cliënten
12. wijziging van de regeling m.b.t. de cliëntenraad en de vaststelling of wijziging van andere voor cliënten geldende
regelingen
13. het belasten van personen met de leiding van een onderdeel van de instelling, waarin gedurende het etmaal zorg
wordt verleend aan cliënten die in de regel langdurig in die instelling verblijven
