100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Micro-Economie Schakel Handelswetenschappen KU Leuven () €10,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Micro-Economie Schakel Handelswetenschappen KU Leuven ()

5 beoordelingen
 527 keer bekeken  37 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Volledige, gedetailleerde, gestructureerde samenvatting van het vak Micro-Economie gegeven zowel in de schakel als de bachelor Handelswetenschappen aan de KU Leuven (Campus Carolus Antwerpen). Samenvatting bevat alle geziene slides en eventuele bijkomende zaken uit het handboek. Alle geziene voorb...

[Meer zien]

Voorbeeld 10 van de 126  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 2 t/m 9, hoofdstuk 11 t/m 14
  • 14 december 2020
  • 126
  • 2020/2021
  • Samenvatting

5  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: HWstudentKULeuven • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: arthybrantegem94 • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: rikvandenbrande2001 • 2 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: victormatheussen15 • 2 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: Vini1 • 3 jaar geleden

avatar-seller
MICRO-ECONOMIE (2020 – 2021)

Inhoud
HOOFDSTUK 2: VRAAG EN AANBOD .......................................................................................... 4
2.1 VRAAG .............................................................................................................................. 4
2.2 AANBOD ........................................................................................................................... 5
2.3 MARKTEVENWICHT .......................................................................................................... 6
2.4 ELASTICITEIT VAN DE VRAAG ........................................................................................... 7
2.5 ELASTICITEIT VAN HET AANBOD .................................................................................... 10
2.6 IMPACT VAN BELASTINGEN............................................................................................ 12
2.7 ONGELIJKE GEVRAAGDE EN AANGEBODEN HOEVEELHEID ........................................... 12
HOOFDSTUK 3: KEUZERESTRICTIE VAN CONSUMENTEN ......................................................... 13
3.1 VOORKEUREN ................................................................................................................. 13
3.2 NUT ................................................................................................................................. 15
3.3 BUDGETRESTRICTIE ........................................................................................................ 19
3.4 BEPERKTE CONSUMENTKEUZE ....................................................................................... 22
HOOFDSTUK 4: VRAAG ............................................................................................................. 25
4.1 HET AFLEIDEN VAN VRAAGCURVES ............................................................................... 25
4.2 EFFECTEN VAN EEN INKOMENSSTIJGING....................................................................... 27
HOOFDSTUK 5: CONSUMENTENWELZIJN EN BELEIDSANALYSIS ............................................. 29
5.1 ONGECOMPENSEERD CONSUMENTENWELZIJN ............................................................ 29
5.2 HET AFLEIDEN VAN ARBEIDSAANBODCURVES............................................................... 30
HOOFDSTUK 6: BEDRIJVEN EN PRODUCTIE ............................................................................. 32
6.1 EIGENDOM EN MANAGEMENT VAN BEDRIJVEN ........................................................... 32
6.2 PRODUCTIE ..................................................................................................................... 33
6.3 KORTE TERMIJNPRODUCTIE: 1 VARIABELE EN 1 VASTE INPUT ..................................... 33
6.4 LANGE TERMIJNPRODUCTIE: 2 VARIABELE INPUTS ....................................................... 34
6.5 SCHAALOPBRENGSTEN ................................................................................................... 38
6.6 PRODUCTIVITEIT EN TECHNISCHE VERANDERINGEN..................................................... 40
HOOFDSTUK 7: KOSTEN ........................................................................................................... 40
7.1 KOSTEN METEN .............................................................................................................. 40
7.2 KORTE TERMIJNKOSTEN ................................................................................................. 47
7.3 LAGERE KOSTEN OP LANGE TERMIJN............................................................................. 49
7.4 KOST VAN HET PRODUCEREN VAN MEERDERE GOEDEREN .......................................... 49
HOOFDSTUK 8: COMPETITIEVE BEDRIJVEN EN MARKTEN ....................................................... 50

, 8.1 PERFECTE CONCURRENTIE ............................................................................................. 50
8.2 WINSTMAXIMALISATIE ................................................................................................... 51
8.3 CONCURRENTIE OP KORTE TERMIJN ............................................................................. 54
8.4 CONCURRENTIE OP LANGE TERMIJN ............................................................................. 55
HOOFDSTUK 9: EIGENSCHAPPEN EN TOEPASSINGEN VAN HET COMPETITIEF MODEL .......... 58
9.1 CONSUMENTEN- EN PRODUCENTENSURPLUS .............................................................. 58
9.2 CONCURRENTIE MAXIMALISEERT WELVAART ............................................................... 61
9.3 MAATREGEL: OMZETBELASTING .................................................................................... 61
9.4 MAATREGEL: SUBSIDIES ................................................................................................. 66
9.5 MAATREGEL: MINIMUM- EN MAXIMUMPRIJZEN.......................................................... 67
9.6 MAATREGEL: IMPORTTARIEVEN EN QUOTA’S ............................................................... 70
HOOFDSTUK 11: MONOPOLIE EN MONOPSONIE .................................................................... 73
11.1 MONOPOLIE WINSTMAXIMALISATIE ........................................................................... 73
11.2 MARKTMACHT EN WELVAART ..................................................................................... 80
11.3 OVERHEIDSACTIES DIE MARKTMACHT REDUCEREN .................................................... 84
11.4 MONOPOLIEBESLISSINGEN NA VERLOOP VAN TIJD EN GEDRAGSECONOMIE ............ 85
11.5 MONOPSONIE............................................................................................................... 86
HOOFDSTUK 12: PRIJSZETTING EN RECLAME .......................................................................... 86
12.1 VOORWAARDEN VOOR PRIJSDISCRIMINATIE .............................................................. 86
12.2 PERFECTE PRIJSDISCRIMINATIE OF EERSTE GRAAD PRIJSDISCRIMINATIE ................... 87
12.3 GROEPSPRIJSDISCRIMINATIE OF DERDE GRAAD PRIJSDISCRIMINATIE ....................... 89
12.4 NON-LINEAIRE PRIJSZETTING ....................................................................................... 92
12.5 TWEEDELIGE PRIJSZETTING .......................................................................................... 94
12.6 TIE-IN VERKOPEN.......................................................................................................... 94
12.7 ADVERTEREN ................................................................................................................ 96
HOOFDSTUK 14: OLIGOPOLIE EN MONOPOLISTISCHE CONCURRENTIE .................................. 98
14.1 MARKTSTRUCTUREN .................................................................................................... 98
14.2 KARTELS ........................................................................................................................ 99
14.3 COURNOT OLIGOPOLIEMODEL .................................................................................. 101
14.4 STACKELBERG OLIGOPOLIEMODEL ............................................................................ 105
14.5 BERTRAND OLIGOPOLIEMODEL ................................................................................. 107
14.6 MONOPOLISTISCHE CONCURRENTIE ......................................................................... 111
HOOFDSTUK 13: SPELTHEORIE ............................................................................................... 112
13.1 STATISCHE SPELLEN .................................................................................................... 112
13.2 DYNAMISCHE SPELLEN ............................................................................................... 120


2

,13.3 VEILINGEN .................................................................................................................. 125




3

,HOOFDSTUK 2: VRAAG EN AANBOD

2.1 VRAAG

Gevraagde hoeveelheid

Dit is de hoeveelheid van een goed dat consumenten bereid zijn te kopen tegen verschillende
prijzen, rekening houdend met andere (constante) factoren, waaronder:
• prijzen van andere goederen
• inkomen
• voorkeur
• kwaliteit

Vraagfunctie

De vraagfunctie van een goed/dienst beschrijft de relatie tussen de gevraagde hoeveelheid en
de andere constante factoren → QD = D(eigen prijs, andere prijzen, inkomen…)

Wet van de vraag

Deze stelt dat de gevraagde hoeveelheid van een goed/dienst daalt naarmate de prijs ervan
stijgt (= negatieve relatie).

𝑑𝑄𝐷
< 0
𝑑𝑝

Vraagcurve

Dit is een visuele voorstelling van de vraagfunctie → 2 mogelijkheden:
• verschuiving op de vraagcurve: veroorzaakt door een prijswijziging van het
desbetreffende goed (bv. een bijkomende taks op ijsjes)
• verschuiving van de vraagcurve: veroorzaakt door een wijziging in de andere
factoren (inkomen, prijs van gerelateerde goederen, voorkeur…)
o betalingsbereidheid ↗ : verschuiving naar rechts (boven)
o betalingsbereidheid ↘ : verschuiving naar links (beneden)

Consumenteninkomen
• Inkomen ↗ : de vraag naar bepaalde goederen zal stijgen = normaal goed
• Inkomen ↘ : de vraag naar bepaalde goederen zal dalen = inferieur goed

Prijs van gerelateerde goederen
• Substituten: een prijsdaling in het ene goed zorgt voor een daling in de vraag naar
een ander goed (bv. Coca-Cola en Pepsi)
• Complementen: een prijsstijging in het ene goed zorgt voor een daling in de vraag
naar een ander goed (bv. diesel wordt duurder, dus zal de vraag naar dieselwagens
afnemen)

4

,Vraagcurves samenvoegen (marktvraag)
De individuele vraagcurves worden opgeteld
voor elk prijsniveau
Bv. bij een p = 7,4 is de totale vraag
1,3 + 4,6 = 5,9




2.2 AANBOD

Aangeboden hoeveelheid

Dit is de hoeveelheid van een goed dat producenten bereid zijn aan te bieden en te verkopen
tegen verschillende prijzen, rekening houdend met andere (constante) factoren, waaronder:
• inputprijzen
• technologie
• overheidsacties

Aanbodsfunctie

Deze beschrijft de relatie tussen de aangeboden hoeveelheid en de andere constante factoren
→ QS = S(eigen prijs, inputprijzen, technologie…)

Wet van het aanbod

Deze stelt dat de aangeboden hoeveelheid van een goed/dienst stijgt naarmate de prijs ervan
stijgt (= positieve relatie).

𝑑𝑄𝑆
> 0
𝑑𝑝

Aanbodcurve

Dit is een visuele voorstelling van de vraagfunctie → 2 mogelijkheden:
• verschuiving op de aanbodcurve: veroorzaakt door een prijswijziging van het
desbetreffende goed
• verschuiving van de aanbodcurve: veroorzaakt door een wijziging in de andere
factoren (inputprijzen, technologie…)
o productiebereidheid ↗ : verschuiving naar rechts (boven)
o productiebereidheid ↘ : verschuiving naar links (beneden)

Aanbodcurves samenvoegen (marktaanbod)
De individuele aanbodcurves worden opgeteld voor elk prijsniveau



5

,2.3 MARKTEVENWICHT

Marktevenwicht

Om het marktevenwicht te vinden, stellen we de marktvraag gelijk aan het marktaanbod.
Grafisch: het marktevenwicht bevindt zich waar de vraag- en aanbodcurve elkaar snijden.

Bijvoorbeeld:
QD = 12 – p en QS = 9 + 0,5p
QD = QS ↔ 12 – p = 9 + 0,5p
↔ 1,5p = 3 ↔ p=2
↔ QD = 12 – p = 12 - 2 = 10
↔ QS = 9 + 0,5p = 9 + (0,5*2) = 10




Aanbod- en vraagoverschot




AANBODOVERSCHOT/SURPLUS VRAAGOVERSCHOT/TEKORT


prijs > marktevenwichtsprijs prijs < marktevenwichtsprijs
↓ ↓
aangeboden hoeveelheid > gevraagde gevraagde hoeveelheid > aangeboden
hoeveelheid hoeveelheid


→ producenten zullen hun prijs → producenten zullen hun prijs
verlagen om de verkoop te laten verhogen omdat er te veel
stijgen → bewegen naar consumenten zijn → bewegen naar
marktevenwicht marktevenwicht

Verschuiving van het marktevenwicht




6

, Wijziging in marktevenwicht: omvang

De vorm van vraag- en aanbodcurves beïnvloeden de mate waarin een vraag- of
aanbodwijziging effect heeft op het marktevenwicht




2.4 ELASTICITEIT VAN DE VRAAG

Elasticiteit

Wordt gebruikt om te meten hoe sterk/zwak consumenten en producenten reageren op
veranderingen in marktomstandigheden → verschillende soorten:
• prijselasticiteit
o vraag
o aanbod
• kruiselasticiteit
• inkomenselasticiteit


Elasticiteit:
meet de procentuele
wijziging in Helling:
prijs/hoeveelheid meet de absolute wijziging
in prijs/hoeveelheid



Vraagelasticiteit

= de mate waarin de gevraagde hoeveelheid naar een goed reageert op een prijswijziging
➔ wat gebeurt er met de gevraagde hoeveelheid als de prijs wijzigt met 1%?

% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 𝑛𝑖𝑒𝑢𝑤 − 𝑜𝑢𝑑
𝜀𝑄𝐷,𝑃 = ‼! 𝑥 100
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 𝑜𝑢𝑑




7

, Midpoint methode

De uitkomst van de vorige formule kan verschillen naargelang het om een prijsstijging of
prijsdaling gaat → de midpoint methode is hiervoor de oplossing
➔ De uitkomst van deze methode is dezelfde, ongeacht de richting van de wijziging
➔ De uitkomst ligt tussen de uitkomst van de vorige formule van een prijsstijging en een
prijsdaling
𝑄 + 𝑄
(𝑄2 − 𝑄1 )/[ 2 2 1 ]
𝜀𝑄𝐷,𝑃 =
𝑃 + 𝑃
(𝑃2 − 𝑃1 )/[ 2 2 1 ]

Vraagelasticiteit met calculus (kleine veranderingen)

Hoe kleiner de wijziging, hoe minder groot het probleem

% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 ∆𝑄/𝑄 𝜕𝑄 𝑃
𝜀= = =
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 ∆𝑃/𝑃 𝜕𝑃 𝑄

𝑑𝑄𝐷 𝑃 𝑃
Als QD = a – bP → 𝜖𝑄𝐷 ,𝑃 = = = −𝑏
𝑑𝑃 𝑄𝐷 𝑄𝐷


Verscheidenheid aan vraagcurves


Inelastische vraag Elastische vraag Extremen

• Gevraagde • Gevraagde • Perfect inelastisch: gevraagde
hoeveelheid reageert helemaal
hoeveelheid reageert hoeveelheid reageert niet op prijswijzigingen. Bv.
niet sterk op zeer sterk op levensnoodzakelijk geneesmiddel
prijswijzigingen. prijswijzigingen. • εQ ,P = 0
D
• εQ ,P > −1 of • εQ ,P < −1 of • Perfect elastisch: gevraagde
D D hoeveelheid reageert oneindig
|εQ ,P | < 1 |εQ ,P | > 1 sterk op prijswijzigingen. Bv.
D D
marktkraampjes die allemaal
hetzelfde verkopen tegen
dezelfde prijs. Als 1 kraam de
prijzen verhoogt, dan koop je
daar niets meer en koop je bij de
andere kramen.
• εQ ,P = -∞
D

Prijselasticiteit van de vraag is sterk gerelateerd aan de helling van de vraagcurve

Vraagfunctie: QD = f(P)




8

, Determinanten van vraagelasticiteit


Beschikbaarheid van goede substituten

Noodzakelijke goederen vs. luxegoederen

Marktomvang

Tijdshorizon (korte vs. lange termijn)

De vraag is elastischer wanneer:
• er meer goede substituten beschikbaar zijn
• het een luxegoed betreft
• de markt eng is
• men meer tijd heeft om te reageren

Relatie tussen totale omzet en vraagelasticiteit

Totale omzet = P x Q




Lineaire vraagfuncties




9

, Kruiselasticiteit

Deze meet hoe de gevraagde hoeveelheid van product A reageert op een prijswijziging van
product B
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑐𝑡 𝐴
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑐𝑡 𝐵

Bijvoorbeeld: kruiselasticiteit van wagens
Groen = eigen prijselasticiteit
Alle andere vakken = kruiselasticiteit

Uit de tabel blijkt dat Nissan en Ford elkaars
concurrenten zijn en hetzelfde geldt voor
BMW en Lexus. Dit betekent dat een prijs-
wijziging bij bijvoorbeeld BMW weinig
effect heeft op de gevraagde hoeveelheid van
Nissan of Ford, maar een groot effect op die van Lexus.

Inkomenselasticiteit

Deze meet hoe de gevraagde hoeveelheid van een product reageert op een inkomenswijziging
van de consument

% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑔𝑒𝑣𝑟𝑎𝑎𝑔𝑑𝑒 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑 𝑑𝑄𝐷 𝑌
𝜀𝑄𝐷,𝑌 = =
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑖𝑛𝑘𝑜𝑚𝑒𝑛𝑠𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑑𝑌 𝑄𝐷

• Normale goederen: inkomen ↗, je koopt meer normale goederen
• Inferieure goederen: inkomen ↗, je koopt minder inferieure goederen




2.5 ELASTICITEIT VAN HET AANBOD

Aanbodelasticiteit

= de mate waarin de aangeboden hoeveelheid van een goed reageert op een prijswijziging
➔ wat gebeurt er met de aangeboden hoeveelheid als de prijs wijzigt met 1%?

% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑎𝑛𝑔𝑒𝑏𝑜𝑑𝑒𝑛 ℎ𝑜𝑒𝑣𝑒𝑒𝑙ℎ𝑒𝑖𝑑
𝜀𝑄𝑆 ,𝑃 =
% 𝑤𝑖𝑗𝑧𝑖𝑔𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠


10

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberschuurmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,49  37x  verkocht
  • (5)
  Kopen