EUPP – aantekeningen alle hoorcolleges en
recent debates
18 december 2020
LEC-1
Hoorcollege:
Wat is de Europese Unie?
Je kan het op verschillende manieren zien (natie, staat, federatie,
confederatie of internationale organisatie), maar het staat vooral
bekend als confederatie.
Het verschilt naar welk aspect van de EU je kijkt: op sommige
gebieden is het een staat of federatie, maar op andere gebieden
niet meer dan een confederatie of internationale organisatie.
Eyskens (1991): “een economische gigant, politieke dwerg en
militaire worm”.
Waarom zouden we integreren?
Waarom hebben Europese landen beleid geïntegreerd en macht
overgedragen aan Europese instituties?
o Het bewaren van vrede na de twee wereldoorlogen → leidde
tot EGKS;
o Vervolgens meer integratie om oorlog te voorkomen (e.g.
atoomenergie);
o E.g.:
1952: EGKS;
1958: Verdrag van Rome, economische integratie
1993: Verdrag van Maastricht
o Wat hebben we nu?
500 miljoen inwoners in 27 staten, 24 talen, veel
Europese instituties, een lappendeken met allerlei
manieren en vormen van integratie (euro, Schengen).
Waarom zouden we integratie differentiëren?
Dit laatste wordt differentiated integration genoemd: sommige
landen doen mee, anderen krijgen opt-outs (euro, Schengen,
immigratieregels, belastingregels).
Wat is daar de reden voor?
o Situaties kunnen per land verschillen (zeker nu de EU 27
landen telt);
o Publieke opinie: vroeger was er permissive consensus (men
vond alles wel prima), maar nu is er meer sprake van
Pagina 1 van 42
, constraining dissensus (men is het niet eens met integratie,
tenzij men daar zelf toestemming voor geeft middels
verkiezingen/referenda);
o Sommige landen zijn eerder en later bij de EU gekomen en
zitten dus op een ander niveau;
o Het is goed voor de EU om flexibel te zijn;
o EU-regels kunnen clashen met nationale regels (alhoewel EU-
regels in principe voorgaan);
o Integratie vindt toch wel plaats, is het niet vroeger dan wel
later;
Kortom: een one-size-fits-all benadering werkt niet (meer)
Waarom zouden we desintegreren?
Gedifferentieerde integratie is niet genoeg om het vertrouwen in de
EU te behouden: het vertrouwen in de EU is de afgelopen decennia
alleen maar gedaald.
Argumenten voor vertrekken:
o Controle terugnemen (‘Hotel California verlaten’), vooral op
het gebied van grenzen en migratie;
o De EU kost geld, dat kan men ook anders besteden
Is betwijfelbaar, de EU levert per saldo meer op
Toch is de EU er nog, ondanks de vele crises die ze heeft doorstaan
o Dus moeten we de volgende vraag beantwoorden:
“Hoe kunnen het proces van integratie tussen Europese
landen sinds de Tweede Wereldoorlog verklaren?”
o Dat doen we d.m.v. de volgende stappen:
Theorieën uit academische literatuur beschouwen;
Verwachtingen op basis hiervan formuleren;
Deze verwachtingen empirisch testen.
Recent debates video I:
Vandaag: Brexit
UK Government wil een deal die verder gaat dan nu mogelijk is bij
een land als Canada, terwijl ze niet de lasten daarvan willen.
Impact van Brexit op het VK:
Beleidssectoren waar gevolgen zijn:
o Migratie en grenzen:
Lastige situatie tussen Noord-Ierland en Ierland;
Optie 1: een harde grens. Dit willen de
katholieken in Noord-Ierland echter niet. Kortom:
niet mogelijk omdat dit het oude conflict
openscheurt.
Pagina 2 van 42
, Optie 2: harde grens in de Ierse Zee, zachte grens
tussen Noord-Ierland en Ierland. Nadeel: Noord-
Ierland is eigenlijk dan deel van de EU en minder
van het VK. Dit zullen de unionistische
protestanten nooit accepteerden. Kortom: niet
mogelijk.
Optie 3: geen grens, het VK behoort praktisch nog
tot de EU. Dat gaat echter in tegen de wens van
het VK. Kortom: niet mogelijk.
Gecompliceerde import/export procedures tussen de EU
en het VK;
Visserij: mogen EU-vissers de visgronden van het VK
gebruiken?
o Internationaal: het VK kan geen handelsovereenkomsten met
andere landen sluiten als het de EU nog niet heeft verlaten
(met een deal).
In de kern gaat het conflict tussen de (toegang tot de) interne
markt. Het VK wil daar graag toegang tot, maar de EU vindt dat het
VK dan ook aan veel regels moet voldoen (level-playing field). Dat
wil het VK echter niet, ze willen soeverein over dat soort zaken
beslissen.
EUPP LEC-2
Hoorcollege:
Vandaag:
De Raad van de Europese Unie en het EP plaatsen in het EU-niveau
van het systeem;
De Raad van de Europese Unie / Council of Ministers (CoM):
functies; actoren en compositie;
EP: functies, actoren en compositie;
Interactie tussen het EP en de CoM: het Ordinary Legislative
Procedure
Er zijn drie theorieën die integratie uitleggen en verklaren:
1. Liberaal intergouvernementalisme (LEC-2)
2. Neo-functionalisme (LEC-3)
3. Historisch institutionalisme (LEC-4)
Positionering van de diverse instituties in het systeem: zie overzicht in
PowerPoint
De CoM: functies, actoren en compositie:
De CoM:
Pagina 3 van 42
, o Bestaat uit ministers van lidstaten;
o Vertegenwoordigt belangen van lidstaten;
o Speelt een belangrijke rol in het wetgevingsproces;
o Er zijn verschillende formaties en voorbereidende lichamen
van de Council (e.g. landbouw, financiën, et cetera);
CoM formaties:
o Legaal gezien is de CoM één entiteit;
o Vroeger wel 20 formaties, nu 9;
o Sommigen komen vaker bijeen (rond de 10 à 15 keer),
sommigen minder vaak (3 à 5 keer);
Wat is het vergeleken met een nationale institutie?
A. Een kabinet van ministers in een nationale regering?
Er zijn overleggende ministers met voorbereidende
ambtenaren, zoals in een ministerraad.
B. Een senaat in een bicameraal federaal systeem, waar
regionale belangen worden vertegenwoordigd?
Waarbij het EP voor de belangen voor alle inwoners, en
het CoM voor de regionale (in casu van de lidstaten)
belangen opkomt.
C. Een ministerie met ambtenaren?
Er zijn ambtenaren in dienst, de regie komt van boven
(in casu Brussel) en gaat naar de ministers (in casu
uitvoerende ambtenaren).
o Alles van bovenstaande antwoorden is min of meer correct, ze
doen het van alles deels wel, deels niet.
o In de politieke wetenschap wordt antwoord B het meest goed
geacht.
De CoM als een wetgever:
o Voor het Verdrag van Lissabon:
De CoM was co-wetgever met het EP in 80% van de
verdragsgebieden;
De CoM was alleen wetgever, en raadpleegde het EP
voor advies in veel belangrijke gebieden;
o Na het Verdrag van Lissabon:
Op de meeste gebieden (m.u.v. e.g. het
buitenlandbeleid) zijn het EP en de CoM co-wetgevers;
Beslissingen in de CoM:
o Bij unanimiteit:
Vooral voor Lissabon, nu enkel op gevoelige kwesties
als belastingen, sociaal beleid, defensie,
buitenlandbeleid en de revisie van verdragen;
o Bij een gekwalificeerde meerderheid (QMV):
Pagina 4 van 42
