Samenvatting “Ondernemerschap in hoofdlijnen”
Hoofdstuk 1: Ondernemerschap
Coördinatie: de ondernemer fungeert als brug tussen de verschillende productiemiddelen
(natuurlijke hulpbronnen, financiële hulpbronnen en arbeid) door toepassingen te bedenken voor
nieuwe kennis en inzichten en deze te laten uitvoeren. Hierdoor beïnvloedt hij het vraag en aanbod
in de markt
Arbitrageant: de ondernemer koopt producten en verkoopt die weer met de bedoeling daar winst op
te maken
Innovatie: het benutten van mogelijkheden die nog niet (ten volle) zijn benut door anderen
Meetbare risico’s: herkenbaar, zoals de kans op de hoofdprijs in de loterij
Niet-meetbare risico’s:verborgen, zoals de kans dat een nieuw product aanslaat in de markt.
Ondernemers worden beloond voor het nemen van verborgen risico’s in de vorm van de winst
Ondernemen: het uitvoeren van nieuwe combinaties waarbij discontinuïteit wordt veroorzaakt.
Nieuwe combinaties kunnen worden gevonden door:
- Het introduceren van een nieuw product, een nieuwe dienst of een verbeterde kwaliteit
- Het introduceren van nieuwe productieprocessen, zoals machinale bewerking ipv handarbeid
- Het aanboren van nieuwe markten, zoals andere regio’s of andere klantgroepen
- Het gebruikmaken van andere grondstoffen of halffabricaten
Discontinuïteit: de ondernemer creëert een waarde die tot dan toe nog niet beschikbaar was voor de
maatschappij. Hij biedt iets aan waar vraag naar is en waarvoor men bereid is te betalen
Disruptie: een product of dienst welke nog niet eerder bestond wordt aangeboden. Niet te
verwarren met discontinuïteit, waarbij een veel breder palet aan nieuwe combinaties wordt
beschreven
Soorten ondernemer:
- Organiserende ondernemer: de ondernemer die een nieuw bedrijf start en daar de manager van
wordt zonder dat er sprake is van iets innovatiefs (nieuwe bakkerij, nieuwe rijschool, etc.)
- Innovatieve ondernemer: de ondernemer die ideeën en uitvindingen vertaalt in economisch
haalbare projecten zonder dat er een bedrijf wordt gestart en gemanaged
Dit onderscheid benadrukt dat:
- Je niet altijd innovatief hoeft te zijn om een ondernemer te worden, maar wel een goede
organisator moet zijn. Omgekeerd geldt dat iemand niet altijd een onderneming hoeft te starten om
ondernemend te zijn
- De benodigde attitudes, vaardigheden en kennis voor beide typen ondernemer anders is. De
organiserende ondernemer maakt meer gebruik van managementsvaardigheden, terwijl de
innovatieve ondernemer meer gebruik maakt van analytische vaardigheden en technische kennis
Drie O’s van de startende ondernemer: ondernemer (persoon), onderneming (organisatie),
onderpand (financiën)
Ondernemerschapsspectrum: de ondernemer heeft een specifieke attitude, vaardigheden en kennis
om een bedrijf op te zetten en/of te leiden. Hij heeft/kan dus;
1. Competenties op persoonsniveau
- Doorzettingsvermogen
,- Zelfopgelegde standaarden nastreven (realistische doelen nastreven en hiervoor
verantwoordelijkheid nemen)
- Omgaan met tegenslag
- Risico’s nemen
- Initiatief nemen/verantwoordelijkheden zoeken
- Ambitieus en energiek zijn
- Met tweeslachtigheid en onzekerheid kunnen omgaan
2. Competenties op uitvoerend niveau
- Doelen stellen
- Interpersoonlijke vaardigheden (anderen kunnen overtuigen)
- Communicatieve vaardigheden (modeling en schriftelijk ideeën kunnen overdragen)
- Vaardig in het denken (bezit creativiteit en kan een kritische situatieanalyse maken)
- Externe partijen gebruiken
- Kennis vergaren
- Financiële vaardigheden
- Bedrijfskundige kennis
3. Competenties op strategisch niveau (specifieke ondernemerschapskennis)
- Weten hoe hij winstgevende kansen kan ontdekken
- Weten hoe hij aantrekkelijke markten kan identificeren
- Weten op welke manier hij (materiële en immateriële) bezittingen kan gebruiken om volledig
nieuwe ondernemingen te starten
- Weten op welke manier hij concurrentievoordeel kan creëren
De organiserende ondernemer is vergelijkbaar met een manager: hij zorgt voor een goede uitvoering
van de bedrijfsactiviteiten. Hij is dus competent op zowel persoonsniveau als uitvoerend niveau. De
innovatieve ondernemer is echter op zoek naar discontinuïteit en moet daarom nieuwe kansen,
markten en ondernemingen creëren. Daarom bezit hij ook bekwaamheden op strategisch niveau
Ondernemerschap kan worden geanalyseerd op beleidsniveau (macro) of op niveau van de
ondernemer zelf (micro)
Intrapeneurship: ondernemerschap in loondienst, werken aan een nieuw bedrijfsidee voor het
bedrijf waarvoor je werkt of betrokken zijn bij een nieuwe bedrijfsactiviteit binnen de kaders die het
moederbedrijf heeft gesteld
Motieven ondernemers: uitdaging, eigen baas willen zijn, specifieke werkzaamheden willen
uitvoeren, mogelijkheid om gezin en arbeid beter te combineren, geld, gat in de markt ontdekken
Problemen ondernemers: te late betalingen door klanten, sterke concurrentie, financiële
administratie bijwerken, ontwikkelen van afzetgebieden, laag rendement, juiste prijsstelling bepalen
Stappen bij het starten van een onderneming:
1. Nadenken:
- Heb ik de juiste competenties om een onderneming te leiden en aan welke onderdelen van het
ondernemerschapsspectrum moet ik nog werken?
- Wat is het idee dat ik wil uitwerken?
- Op welke markt wil ik gaan opereren, dus wie zijn de klanten, wat zijn hun wensen en hoe ga ik hen
benaderen?
- Welke rechtsvorm ga ik kiezen, wat wordt mijn huisvesting, wat zijn de risico’s en hoe verzeker ik
me tegen tegen, en hoe voer ik de administratie?
2. Registreren
, - Inschrijven Kamer van Koophandel (KvK)
- Registreren bij de Belastingdienst (omdat over de meeste producten en diensten omzetbelasting
wordt geheven en de ondernemer deze belasting ontvangt bij betaling van de klant moet hij dit
periodiek betalen aan de Belastingdienst)
- Overeenkomst opstellen waarin afspraken worden gemaakt over de te verdelen werkzaamheden,
bevoegdheden en beloningen
- Indien nodig intellectuele eigendommen registreren dmv patenten, octrooien, copyrights etc.
3. Handelen
- Het bedrijf is opgericht en nu worden activiteiten uitgevoerd onder naam van de onderneming
Hoofdstuk 2: Ondernemingsplan
Ondernemingsplan: document waarin het idee van de ondernemer verder wordt uitgediept met
nadruk op een bedrijfseconomisch onderzoek en onderbouwing van de verwachtingen rondom dat
concept. Het wordt voor drie doeleinden gebruikt, namelijk;
1. Om na te gaan of het idee haalbaar is en voldoende oplevert
2. Als projectplan om activiteiten op het juiste moment te starten en om regelmatig te reflecteren op
de werkelijke voortgang
3. Om investeerders of financiers te overtuigen van de winstgevendheid van het bedrijf in relatie tot
de risico’s
Een ondernemingsplan bestaat uit drie onderdelen:
1. Strategisch plan (onderdeel waarin strategie wordt uitgewerkt). Waarom bestaat de
onderneming? Wat gaat de onderneming doen? Hoe gaat de onderneming de doelen nastreven?
2. Commercieel plan (onderdeel waarin commerciële mogelijkheden worden onderzocht). Aan wie
en op welke manier verkoopt de ondernemingproducten of diensten? Wie zijn de klanten en wat
willen zij? Hoe kan de onderneming deze klanten het beste benaderen?
3. Financieel plan (onderdeel waarin resultaten worden berekend en onderbouwd). Wat zijn de
consequenties van de keuzes die gemaakt zijn in de voorgaande twee plannen? Wat omet er worden
aangeschaft en welke verplichtingen moet de onderneming aangaan (investeringsbegroting)? Waar
haalt de ondernemer het geld vandaan? Hoeveel winst levert de onderneming op? Hoeveel geld is in
kas?
Daarnaast bevat het plan een CV van de ondernemer (mbv het ondernemerschapsspectrum) en een
conclusie waarin wordt aangetoond dat de onderneming levensvatbaar is. De drie onderdelen van
het ondernemingsplan worden hieronder verder gespecificeerd
Het strategisch plan:
Het strategisch plan geeft inzicht in waarom, wat en hoe de ondernemer gaat ondernemen (de
missionstatement). Daarnaast geeft het plan aan op welke manieren dingen worden uitgewerkt
(strategie). Tot slot wordt er een omgevingsanalyse gemaakt om helder te krijgen op welke manieren
de ondernemer gebruik kan maken van de kansen in de markt en hoe hij de mogelijke bedreigingen
kan omzeilen
Missionstatement: hierin worden de waarom-vraag, het bestaansrecht van de onderneming, de wat-
vraag, de doelen die bereikt moeten worden en de hoe-vraag, en de waarden binnen het bedrijf
beantwoord
Strategie: nadat de missionstatement is bepaald, zal de ondernemer aangeven op welke manier de
taakopvattingen en doelstellingen gehaald gaan worden. Deze uitwerking vormt de strategie, ofwel
het langetermijnplan dat zich geeft op de plaats van de onderneming in de bedrijfskolom en waarin
