Hoofdstuk 4 Tijd van steden en staten (1000 1500)
Hoofdstuk 4 §1 Steden: handel en nijverheid
Onderzoeksvraag: Waar en waardoor konden in de Tijd van steden en staten oude
steden weer tot bloei komen en nieuwe steden ontstaan?
Kenmerkende aspecten: De opkomst van handel en ambacht die de basis legden voor het
herleven van een agrarisch-urbane samenleving
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende
zelfstandigheid van steden
Begrippen: Handel, ambacht en Hanze
Kern: In de elfde en twaalfde eeuw waren er nieuwe uitvindingen
(ontginning), waardoor de bevolking steeg en mensen weer in de
stad gingen wonen. Tussen de steden ontstond handel over wegen
en later over zee. De samenleving ging van agrarisch naar agrarisch-
stedelijk.
Hoofdstuk 4 §2 Stadslucht maakt vrij
Onderzoeksvraag: Waardoor kregen de mensen in de steden en op het platteland
steeds meer vrijheid en verkregen de stedelingen steeds meer
bestuursmacht?
Kenmerkende aspecten: De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende
zelfstandigheid van steden
Begrippen: Patriciërs, schepenen en gilden
Kern: Wanneer je een bepaalde tijd in de stad woonde, was je geen horige
meer. Daarom kregen de horigen meer vrijheid. Steden konden de
koning voorzien van geld en soldaten en in ruil daarvoor wilden de
burgers meer zelf beslissen. De adel kreeg minder macht door deze
stadsrechten.
Hoofdstuk 4 §3 De macht van de paus
Onderzoeksvraag: Hoe groot was de macht van de paus?
Kenmerkende aspecten: Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke
dan wel geestelijke macht het primaat behoorde te hebben
Begrippen: Geestelijkheid, wereldlijk en investituursstrijd
Kern: De paus streef naar het primaat, het hoogste gezag, en kwam daarom
in conflict met de koning en de oostelijke kerk. Zij scheidde zich af
met het Oosterse schisma. De ruzie over het benoemen van
bisschoppen ging door in de Investituursstrijd.
, Hoofdstuk 4 §4 De kruistochten
Onderzoeksvraag: Welke motieven leidden in de Middeleeuwen tot de kruistochten?
Kenmerkende aspecten: De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere
in de vorm van kruistochten
Begrippen: Expansie en kruistocht
Kern: Paus Urbanus ll riep op om Palestina van de moslims te bevrijden. Er
zou een gezamenlijk doel komen voor de ridders, de moslims werden
verdreven en het christendom zou zich verspreiden. De mensen
gingen op kruistocht omdat de paus het zei, voor vergeving en om
Palestina te bevrijden (niet alles volgens Meneer van den Hurk).
Hoofdstuk 4 §5 Staten ontstaan
Onderzoeksvraag: Welke krachten speelden een rol bij de staatsvorming van Engeland,
Frankrijk en het hertogdom Bourgondië?
Kenmerkende aspecten: Het begin van staatsvorming en centralisatie
Begrippen: Staatsvorming, centralisatie, uniformering en particularisme
Kern: In Europa werden vele staten gevormd, zo ook toen Willem de
Veroveraar, een Fransman, Engeland bezette en hierdoor ontstond
een Honderdjarige Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Fransen
wonnen. De koning regeerde heel zijn rijk vanuit Parijs maar de
steden hielden vast aan hun privileges die de koning wilde opheffen.
Hoofdstuk 5 Tijd van ontdekkers en hervormers (1500 1600)
Hoofdstuk 5 §1 De wereld wordt groter
Onderzoeksvraag: Welke motieven hadden de Spaanse ontdekkingsreizigers en welke
gevolgen hadden hun ontdekkingsreizen?
Kenmerkende aspecten: Het begin van de Europese overzeese expansie
Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het
begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
Begrippen: Wereldbeeld, factorijen en conquistadores
Kern: Portugezen ontdekten nieuwe zeeroutes en Columbus voer
westwaarts om Indië te bereiken. Hij ontdekte echter Amerika.
Cartografen brachten dit in kaart en de reizen leidden tot een grotere
kennis en waren het begin van de wereldhandel. Ook was dit het
begin van de kolonisatie en voor veel inheemse volken heeft dat tot
ontwrichting geleid. De kolonies gaven aanzien en geld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noralucahendriks. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
