In dit document vindt je een complete samenvatting van het onderdeel Staatsrecht en Publiekrecht welke je nodig hebt voor het tentamen Inleiding in het Publiekrecht (IPU) BLOK 1.2 op de Hanze Hogeschool.
KENMERKEN................................................................................................................................................................4
SOEVEREINITEIT............................................................................................................................................................5
STAATSVORMEN...........................................................................................................................................................5
RECHTSSTAAT..............................................................................................................................................................5
DEMOCRATIE...............................................................................................................................................................5
PRESIDENTIËLE EN PARLEMENTAIRE DEMOCRATIEËN............................................................................................................6
MONISME EN DUALISME................................................................................................................................................6
SCHEIDING EN SPREIDING VAN MACHT EN BEVOEGDHEDEN...................................................................................................6
TOEKENNING VAN BEVOEGDHEDEN..................................................................................................................................6
SPREIDING VAN BEVOEGDHEDEN......................................................................................................................................7
CONSTITUTIE...............................................................................................................................................................7
GRONDWETTEN WORDEN VERDER WEL ONDERSCHEIDEN IN..................................................................................................7
DEFINITIE.................................................................................................................................................................... 8
BRONNEN...................................................................................................................................................................8
HORIZONTALE WERKING................................................................................................................................................9
BEPERKINGEN EN BOTSINGEN..........................................................................................................................................9
INTERNATIONALE DIMENSIES.........................................................................................................................................10
GELIJKHEID................................................................................................................................................................10
INTEGRITEIT...............................................................................................................................................................11
PERSOONLIJKE VRIJHEID...............................................................................................................................................11
VRIJHEID VAN MENINGSUITING......................................................................................................................................11
VRIJHEID VAN GODSDIENST EN LEVENSOVERTUIGING.........................................................................................................12
VRIJHEID VAN VERENIGING...........................................................................................................................................12
VRIJHEID VAN VERGADERING.........................................................................................................................................12
VRIJHEID VAN BETOGING..............................................................................................................................................12
GEZINSLEVEN.............................................................................................................................................................12
RECHT OP EEN EERLIJK PROCES......................................................................................................................................12
TWEEDE KAMER: SAMENSTELLING..................................................................................................................................13
KIESRECHT................................................................................................................................................................ 13
ZITTINGSDUUR, PARLEMENTAIR JAAR, ONTBINDING...........................................................................................................14
TWEEDE KAMER: BEVOEGDHEDEN.................................................................................................................................14
REGELING VAN DE WERKZAAMHEDEN.............................................................................................................................14
AANDEEL IN DE WETGEVING.........................................................................................................................................14
EERSTE KAMER: SAMENSTELLING...................................................................................................................................14
EERSTE KAMER: BEVOEGDHEDEN...................................................................................................................................15
VERSCHILLEN EERSTE EN TWEEDE KAMER.......................................................................................................................15
,H1. ALGEMENE INLEIDING: WAT IS STRAFRECHT?........................................................................................................16
1.2.1 MATERIEEL EN FORMEEL STRAFRECHT....................................................................................................................16
1.2.2 COMMUUN EN BIJZONDER STRAFRECHT.................................................................................................................16
1..3.1 HANDHAVING VAN RECHTSNORMEN.....................................................................................................................17
1.3.2 STRAFRECHTTHEORIEËN......................................................................................................................................17
1.3.3 GEWELDSMONOPOLIE BIJ DE OVERHEID: HET VOORKOMEN VAN EIGENRICHTING............................................................18
1.3.4 DE ULTIMUM REMEDIUM-GEDACHTE.....................................................................................................................18
H2. MATERIEEL STRAFRECHT: DE STRUCTUUR VAN HET STRAFBARE FEIT...........................................................................19
2.2.1 DE EERSTE VOORWAARDE: DE MENSELIJKE GEDRAGING.............................................................................................19
2.2.2 DE TWEEDE VOORWAARDE: DELICTSOMSCHRIJVING..................................................................................................19
2.2.3 DE DERDE VOORWAARDE: WEDERRECHTELIJKHEID....................................................................................................19
2.2.4 DE VIERDE VOORWAARDE: AAN SCHULD TE WIJTEN..................................................................................................19
2.4.1 FORMELE/MATERIELE DELICTEN............................................................................................................................20
2.4.2 COMMISSIE-/OMISSIEDELICTEN............................................................................................................................21
2.4.3 GEKWALIFICEERDE EN GEPRIVILEGIEERDE DELICTEN...................................................................................................21
2.5 MISDRIJVEN EN OVERTREDINGEN.............................................................................................................................21
H3. MATERIEEL STRAFRECHT: OPZET EN SCHULD.........................................................................................................22
3.1 INLEIDING...........................................................................................................................................................22
3.2.1 OOGMERK........................................................................................................................................................22
3.2.2 OPZET BIJ ZEKERHEIDSBEWUSTZIJN........................................................................................................................22
3.2.3 VOORWAARDELIJK OPZET....................................................................................................................................23
3.3.1 WAT IS SCHULD?...............................................................................................................................................24
3.3.2 BEWUSTE SCHULD..............................................................................................................................................24
............................................................................................................................................................................... 25
3.3.3 ONBEWUSTE SCHULD.........................................................................................................................................25
3.3.4 SCHULD IN ROEKELOOSHEID.................................................................................................................................26
H4. MATERIEEL STAFRECHT: CAUSALITEIT..................................................................................................................27
4.2.4 DE LEER VAN DE ‘REDELIJKE TOEREKENING’.............................................................................................................27
4.3.1 MATERIËLE DELICTEN EN OPZET............................................................................................................................27
4.3.2 MATERIËLE DELICTEN.........................................................................................................................................27
H5. MATERIEEL STAFRECHT: INPERKING STRAFBAARHEID (STRAFUITSLUITINGSGRONDEN).....................................................29
5.3.1 OVERMACHT (RECHTVAARDIGENDE NOODTOESTAND)...............................................................................................30
5.3.2 NOODWEER......................................................................................................................................................30
5.3.3 HET WETTELIJKE VOORSCHRIFT.............................................................................................................................30
5.3.4 HET BEVOEGD GEGEVEN AMBTELIJK BEVEL..............................................................................................................30
5.3.5 ONTBREKEN VAN DE MATERIELE WEDERRECHTELIJKHEID............................................................................................30
5.4.1 ONTOERKEN(INGSVAT)BAARHEID..........................................................................................................................31
5.4.2 OVERMACHT (PSYCHISCHE OVERMACHT)................................................................................................................31
5.4.3 NOODWEEREXCES..............................................................................................................................................31
5.4.4 HET ONBEVOEGD GEGEVEN AMBTELIJK BEVEL..........................................................................................................31
5.4.5 AFWEZIGHEID VAN ALLE SCHULD (AVAS)..............................................................................................................31
5.5.1 PROPORTIONALITEIT...........................................................................................................................................32
5.5.2 SUBSIDIARITEIT..................................................................................................................................................32
H7. FORMEEL STRAFRECHT: INLEIDING EN HOOFDROLSPELERS IN HET STRAFPROCESRECHT....................................................33
7.2.1 GEMATIGD ACCUSATOIRE PROCESVOERING.............................................................................................................33
3
, 7.2.2 DOELEN VAN HET STRAFPROCESRECHT...................................................................................................................33
7.3.1 DE VERDACHTE..................................................................................................................................................33
7.3.2 DE BEPALING VAN ART.129 SV............................................................................................................................34
7.3.3 RECHTEN VAN EEN VERDACHTE.............................................................................................................................34
7.3.4 HET OPENBAAR MINISTERIE EN DE OFFICIER VAN JUSTITIE.........................................................................................34
7.3.5 POLITIE (AMBTENAREN)......................................................................................................................................35
7.3.6 DE RECHTER.....................................................................................................................................................35
7.3.7 DE ADVOCAAT...................................................................................................................................................36
H8. FORMEEL STRAFRECHT: DE STRAFPROCEDURE (OPSPORING, VERVOLGING EN BERECHTING).............................................36
8.2.1 PERSONEN MET OPSPORING BELAST......................................................................................................................37
8.2.2 AANVANG OPSPORING........................................................................................................................................37
8.2.4 CONTROLEBEVOEGDHEDEN..................................................................................................................................37
8.3.1 OPPORTUNITEITSBEGINSEL...................................................................................................................................38
8.3.2 VERVOLGEN EN SEPONEREN.................................................................................................................................38
H12. FORMEEL STRAFRECHT: DE BERECHTING ||| (BESLISSINGSMODEL 348/350)............................................................39
12.3.1 DE EERSTE VRAAG VAN ARTIKEL 350 SV: BEWIJSVRAAG..........................................................................................40
1. Staatsrecht
1.1 De Staat
Kenmerken
De kenmerken van een staat zijn als volgt:
een grondgebied;
met daarop een gemeenschap mensen;
waarover gezag wordt uitgeoefend;
door een organisatie.
Een staat treedt op in het internationale verkeer. Echter voert niet elke staat in dezelfde maten effectief gezag
uit. Internationaal erkende staten kunnen tevens ook failed states zijn: staten die niet in staat zijn elementair
(onmisbaar) gezag te handhaven. Dit kan zijn omdat er in de desbetreffende staat sprake is van een
burgeroorlog, vechtende milities of andere groepen die geweld uitoefenen in het desbetreffende grondgebied.
Staatsrecht is het terecht dat ziet op inhoud en functioneren van de instellingen van de staat; daarnaast bevalt
regels over de bevoegdheden van de staatsorganen en instellingen. Ook bevalt het normen die de macht van de
staat regelen, denk hierbij aan onze grondrechten.
Het staatsrecht kun je terugvinden in de Grondwet. Daarnaast zijn staatstegels neergelegd in wetten zoals
onder anderen de Kieswet, Wet Op De Raad van Staten, Gemeentewet, Provinciewet etc. Daarnaast kunnen we
ook onze staatsregels vinden in verdragen zoals het Europees verdrag oor de Rechten Van de Mens (ERVM).
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nonnaaxo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
