In deze samenvatting staat alles wat er gezegd is in de hoorcolleges. Daarnaast zijn ook de slides van de hoorcolleges erin verwerkt, inclusief belangrijke afbeeldingen. Ik heb een 8,5 gehaald met deze samenvatting.
,Hoorcollege 1: Introductie
Inleiding
Leerdoelen van de module:
Het toepassen van theoretische modellen voor de verklaring van gedrag, cognities en
sociale relaties.
Inzicht in belangrijke ontwikkelingen in de adolescentie.
De rol van de sociale omgeving en individuele kenmerken.
Het kritisch reflecteren op wetenschappelijke literatuur.
Het toepassen van theoretische verklaringsmodellen in de (klinische) praktijk.
Leerdoelen van dit college:
Inzicht in het ontwikkelingsverloop in het algemeen:
o De theorie.
o Het puberende brein.
o Emotieregulatie.
Toepassen op de casus: ‘Jongeren en COVID-19’.
Ontwikkelingsverloop
We bespreken twee stellingen:
‘Abstract denken is typerend voor de adolescentie’:
Nee. Het abstract denken komt van Piaget. Door recent onderzoek zijn we erachter
gekomen dat kinderen al veel eerder abstract kunnen denken. Echter, vaak is dit
abstract denken bij kinderen aanwezig bij sommige gebieden. Het échte abstract
denken gaat zich volledig ontwikkelen tijdens de adolescentie, maar bij sommige niet.
‘Het verwerven van emotionele onafhankelijkheid is een proces dat een leven lang
duurt’:
Ja. Dit is inderdaad een proces dat een leven lang duurt. Het is wel van belang dat
jongeren tijdens de adolescentie een (emotionele) onafhankelijkheid krijgen ten
opzichte van de ouders. Dit gaat dan meer om praktische onafhankelijkheid. De
emotionele onafhankelijkheid duurt vaak je hele leven.
Ontwikkelingsniveaus:
De ontwikkeling verloopt in de afzonderlijke domeinen niet altijd op dezelfde wijze. Het ene
is ook veel makkelijker te zien dan het andere: er is een verschil in waarneembaarheid. De
waarneembaarheid van lichamelijke kenmerken is veel duidelijker, dan emotionele
kenmerken. Uit gedragingen kunnen we wel informatie verzamelen over de emotionele
kenmerken.
Ontwikkelingstaken:
Slot en Van Aken (2019) schreven een boek over de psychologie van de adolescentie. Zij
maken een onderscheid tussen ontwikkelingstaken. Dit is een hele praktische manier om de
adolescentie goed te begrijpen.
Vormgeven aan veranderende relaties binnen het gezin.
Zorg dragen voor de gezondheid en het uiterlijk.
2
, Zinvol invullen van de vrije tijd.
Vormgeven aan intimiteit en seksualiteit.
Er zijn verschillende ontwikkelingstaken te benoemen op verschillende gebieden. Deze
gebieden zijn:
Ouders.
Onderwijs of werk.
Vrije tijd.
Eigen woonsituatie.
Autoriteit en instanties.
Gezondheid en uiterlijk.
Sociale contacten en vriendschappen.
Sociale media en internet.
Intimiteit en seksualiteit.
Cultuurverschillen.
In de loop van de cursus zullen we deze onderwerpen bespreken. Wanneer er bijvoorbeeld
sprake is van gedragsproblemen, zullen er mogelijk problemen zijn met autoriteit en
instanties. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een eetstoornis, zullen er mogelijk
problemen zijn met de gezondheid en het uiterlijk.
Invloeden:
Een transactionele ontwikkeling is een circulair model. Transactioneel betekent dat iets door
middel van een transactie gaat. De oorzaak is dus niet het een of het ander, maar hoe zij elkaar
over en weer beïnvloeden. De omgeving heeft invloed op het individu. Maar, het individu
heeft ook weer invloed op de omgeving. Deze relatie ontstaat door vorming en selectie. Het
individu maakt bepaalde selecties van wat hij of zij gebruikt uit de omgeving en dat vormt het
individu ook weer. Maar, dat vormt ook de omgeving. Dit is een biopsychosociaal model. De
omgeving en het individu beïnvloeden elkaar dus. Het is dus eigenlijk een hele genuanceerde
nature en nurture benadering.
De verschillende invloeden zijn gekoppeld aan:
Leeftijd.
Geschiedenis.
Levensgebeurtenissen.
Invloeden op ontwikkelingstaken:
Alle tijden: dit is iets wat universeel is en voor iedereen geldt, zoals ‘zelfstandig
worden’ geldt voor alle adolescenten door alle tijden heen (dit was 100 jaar geleden
ook zo). De leeftijd waarop adolescenten zelfstandig worden kan echter wel
3
, veranderen. Andere voorbeelden zijn: het vormen van een identiteit en afstand nemen
van de ouders.
Bepaalde periode: dit is iets wat voor een paar mensen geldt, zoals jongeren die de
adolescentie tijdens corona beleven. Zij hebben een hele unieke ervaring opgedaan. Er
zijn dus taken die enkel gelden voor jongeren die leven in een bepaalde periode van de
geschiedenis.
Grote persoonlijke veranderingen: bijvoorbeeld als je geboren wordt met een handicap
of als je een ongeluk krijgt waardoor je leven veranderd. Op dat moment krijg je
namelijk andere ontwikkelingstaken. Iemand in een rolstoel zal extra belemmering
ervaren bij het ‘zelfstandig worden’. Andere voorbeelden zijn een scheiding van
ouders of persoonlijke ziekten.
Wanneer valt iets onder tijden?
Iets valt onder tijden als we het hebben over een vaste tijd in de adolescentie die door de hele
geschiedenis hetzelfde is. Het is universeel. Het ‘zelfstandig worden’ hoor bij de adolescentie
en dat speelt in alle tijden, zowel in de jaren 50 als nu. Een periode is daarentegen een tijdperk
in de geschiedenis.
Van wanneer tot wanneer loopt de adolescentie?
Daar is veel discussie over. Bij het ene onderzoek begint de adolescentie al bij 10 jaar tot 16
jaar en bij een ander onderzoek is de adolescentie van 12 tot 21 jaar. Bij deze module gaan we
uit van de leeftijd 12 tot 21 jaar.
Persoonlijke fabel:
‘Niemand denkt of voelt hetzelfde als ik’
Dit is een gedachte die we bij alle adolescenten over de hele wereld in alle tijden zien.
Adolescenten voelen zichzelf onkwetsbaar. Ze hebben de neiging om iets vervelends
te onderschatten. Daarnaast voelen adolescenten zich uniek. ‘Ik ben eenzaam en dat
heeft niemand anders’. Het is belangrijk om als psycholoog op een respectvolle manier
te vertellen dat andere mensen die eenzaamheid ook ervaren. Ook het hebben van
donkere gedachten komt vaker voor bij adolescenten, terwijl ze zelf vaak denken dat
alleen zij die gedachten hebben.
‘Ik ben heel goed, beter dan anderen’
Vooral bij programma’s als ‘The Voice of Holland’ zien we dit vaak. Pubers denken
bijvoorbeeld dat ze heel goed kunnen zingen, terwijl hun optreden heel slecht was. Als
dit heel erg is, kan het te maken hebben met persoonlijkheidsproblematiek. Maar,
soms is het ook heel leeftijdsadequaat.
‘Dat overkomt mij niet’
Adolescenten denken dat het altijd goed gaat als zij gevaarlijke dingen doen, terwijl
het bij anderen niet altijd goed afloopt.
Risico’s nemen
Video: ‘Train Surfing’
We bekijken een video waarin jongeren doen aan ‘Train Surfing’. Treinsurfen is een
gevaarlijke en meestal illegale activiteit waarbij het de bedoeling is om op het dak van een
rijdende trein of metro te staan (te "surfen"), of aan de zij- of achterkant van de trein te
hangen, en bovenleidingen en spoorwegseinen te ontwijken.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carlijngulikers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
