Probleem 3: Vrijheid, blijheid Handelsrecht
PROBLEEM 3
Leerdoelen:
1. Wat is het onderscheid tussen handelsagentuur, franchise en distributieovereenkomst?
2. Wat zijn de verplichtingen van partijen tijden de looptijd van de overeenkomst (bijv. exclusiviteit, loyale medewerking,
minimum volumes, prijskorting etc.)?
3. Wat zijn de rechten van partijen bij beëindiging van de overeenkomst?
Bronnen:
§ L. Stevens, Van Haven en Handel: hoofdstuk 6 (Hulp- en tussenpersonen), specifiek 6.4 (Tussenpersonen)
§ HR 16 september 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ2213 (Batavus)
§ HR 2 november 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW9865 (T-mobile/Klomp)
§ Hof Arnhem-Leeuwaarden 8 maart 2016, ECLI:NL:GHARL:2016:1821 (Aiptek)
§ Hof ’s-Hertogenbosch 24 november 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:4740 (So Expo)
1 WAT IS HET ONDERSCHEID TUSSEN HANDELSAGENTUUR, FRANCHISE EN
DISTRIBUTIEOVEREENKOMST?
Eén van de redenen om gebruik te maken van tussenpersonen is dat een bedrijf op deze manier haar producten en
diensten beter aan de man kan brengen. Een fabrikant of een handelsonderneming kan bijv. gebruikmaken van
o.m. handelsagenten, distributeurs, franchisenemers om de afzet van de eigen producten te vergroten.
Agentuurovereenkomst
Wet: agentuurovereenkomst wordt geregeld in art. 7:428-445 BW → groot deel dwingend recht!
Definitie: een overeenkomst waarbij de ene partij (de principaal) aan de andere partij (de handelsagent) opdraagt
en deze zich verbindt, voor een bepaalde of een onbepaalde tijd en tegen beloning bij de totstandkoming van
overeenkomsten bemiddeling te verlenen, en deze eventueel op naam en voor rekening van de principaal te
sluiten zonder aan deze ondergeschikt te zijn (art. 7:428 lid 1 BW).
9 Bijzondere vorm van de overeenkomst van opdracht (art. 7:400 BW) Naast de rechtsfiguur van de handelsagent bestaat
ook de handelsvertegenwoordiger (handelsreiziger).
9 Principaal = opdrachtgever Deze heeft een arbeidsovereenkomst met het
9 Handelsagent = opdrachtnemer bedrijf waarvan hij de goederen of diensten aan de
9 Verschil met ‘gewone’ bemiddelingsovereenkomst (art. 7:425 BW): de man brengt en is dus niet een handelsagent en ook
niet een opdrachtnemer. De
agentuurovereenkomst blijft gedurende een zekere tijd gelden, terwijl handelsvertegenwoordiger wordt specifiek
een ‘gewone’ bemiddelingsovereenkomst betrekking kan hebben op geregeld in Afdeling 10 van Titel 10
één enkele overeenkomst. (Arbeidsovereenkomst) van Boek 7 BW.
Dwingend: voor handelsagentuur geldt een wettelijke (dwingende) regeling, maar deze is niet uitputtend. Het
contract dat tussen partijen wordt afgesloten speelt daarom een zeer belangrijke rol.
§ Het is dit contract dat concreet zal bepalen welke verplichtingen de handelsagent en de principaal
hebben, bijv. wel/geen exclusiviteit, voor welke regio, voor welke producten, minimum (of maximum)
volumes, prijsstructuren, kortingen, verplichtingen inzake publiciteit enz. → zie leerdoel 2
Distributie §6.4.3
Wet: is niet wettelijk geregeld. Als er aanvullende rechten en verplichtingen worden overeengekomen tussen partijen
(bijv. de verplichting voor de distributeur om bepaalde publiciteit te maken) kan er sprake zijn van een (bijkomende
of overheersende) overeenkomst van opdracht → dan gelden algemene bepalingen inzake opdracht (art. 7:400
e.v. BW)
§ Overeenkomst van opdracht = regelend recht, dus partijen kunnen anders overeenkomen
1