Casussen uitgewerkt:
2 relevante anamnesevragen
2 onderzoeken
Conclusie onderzoek
- Beschrijving probleem
-ICF: Stoornis, activiteit en participatie
1 behandeling bij behandeling zeggen dat je een leergesprek wilt doen en info wilt geven
1 leergesprek
Week 1
Patiënten met risico factoren voor respiratoire aandoeningen / Patiënt met een leefstijl probleem in
eerstelijns praktijk.
‘’Preventie is het bevorderen van een gezonde leefwijze en het voorkomen van ziekte bij gezonde
personen of bij personen met risicofactoren’’.
Casus 1: Dhr. H. Inderson (41) voelt zich al jaren niet lekker.“Tijdens inspanning, naar de bus lopen,
ben ik al kortademig. Mijn vrouw zegt dat ik dan hijg als een stalpaard. Ik zou graag minder
kortademig willen zijn tijdens mijn activiteiten. Misschien komt het ook omdat ik al jaren geen sport
doe. Of dat ik ouder word. Of dat ik rook. Ik heb al vaak geprobeerd om te stopen met roken maar
dan kom ik eerst 5 kilo aan. Als ik thuiskom van mijn werk ben ik meestal moe. Dan val ik op de bank,
rechtop, in slaap. In bed gebruik ik twee kussens anders wordt ik met hoofdpijn wakker. De hoofdpijn
kan komen doordat ik twee whisky’s drink iedere avond. Mijn vrouw klaagt ook over dat ik zo hard
snurk. Ik werk als administratief medewerker bij een groot accountant kantoor. In mijn vrije tijd
schrijf ik kinderverhalen.”
Lichaamslengte: 165cm, gewicht: 90 kg, roker van filtersigaretten (10 per dag al 20 jaar).
2 relevante anamnese vragen:
- hoe lang is het lopen naar de bus, hoe hard loop je
- hoe kortademig ben je / dyspneu op schaal van 1-5, graad beschrijving:
1 Ik ben nooit kortademig, tenzij bij extreme inspanning.
2 Ik ben kortademig als ik bergop moet lopen.
3 Ik kan leeftijdsgenoten op vlak terrein niet volgen.
4 Ik word kortademig van 100 meter wandelen.
5 Ik ben te kortademig om het huis te verlaten.
Onderzoek:
- 6 minuten looptest voor uithoudingsvermogen (ligt dicht bij de patiënt)
20 meter tussen beide pionnen.
Na 1 minuut: “U gaat goed. Nog vijf minuten te gaan.”
Na 2 min: “Blijf zo door gaan. Nog 4 minuten te gaan.”
Na 3 min: ”U gaat goed. U bent al halverwege de test.”
Na 4 min: “Blijf zo doorgaan. Nog maar twee minuten te gaan.
Na 5 min: “U gaat goed. Nog één minuut te gaan.”
Na 5.45 min: ”Over enkele seconden zeg ik dat u mag stoppen. Wanneer ik dat roep, stopt u waar u
op dat moment bent en ik kom naar u toe.”
De afgelegde afstand in meters wordt gemeten
Afstand = 218 + (5,14 × lengte [cm] – 5,32 × leeftijd) – (1,80 × gewicht) + 51,31 × geslacht [1 = man, 0
= vrouw]. Normaalwaarde = 500 meter
- Uithoudingsvermogen: shuttle walk test
,- Longfunctie: auscultatie / spirometrie meet hoe snel en hoe veel lucht je uitademt
Fvc = hoeveel % van fev1 = fer (tiffeneauindex). Deze moet tussen de 72 en 85 % zijn.
FEV1 = normaalgesproken 3 liter. Onder de 2 liter kom je in aanmerking voor COPD.
- Kinesiologisch onderzoek van de thorax (ademritme en diepte bekijken, voelen met handen)
- spierkracht meten van de grotere spieren (hand held dynamometer)
- bruce test (op een loopband met een in graden instelbare helling) voor VO2 max
De conclusie van het onderzoek zal zijn dat zijn uithoudingsvermogen beneden niveau is en dat deze
meneer kortademig is en een verstoord adempatroon heeft. Dit heeft hij te danken aan een inactieve
leefstijl en het roken.
ICF behandeldoel: uithoudingsvermogen verbeteren
ICF stoornis, activiteit en participatie:
Stoornis: kortademig tijdens activiteiten, hoofdpijn na het slapen, moe
Activiteit: inspanningen zoals naar de bus lopen
Participatie: is erg moe na een dag werken
Behandeling:
- ademtechnieken aanleren tijdens het lopen: rustig en diep is beter dan oppervlakkig en snel.
Inademen en uitademen op de beweging, rechtop lopen.
Dit moet wel opbouwend, anders krijgt meneer last van gewrichten e.d.
Je kunt op de loopband beginnen, en de patiënt meegeven dat hij thuis moet gaan lopen.
Dit moet hij eigenlijk dagelijks opbouwend doen, te beginnen met 10 minuten. Het doel moet zijn
een halfuur.
- spierkracht zou je nog kunnen verbeteren van de OE zodat het ADL beter gaat
Leergesprek:
Inactiviteit, overgewicht, roken (kans op longinfectie)
, Week 2
Patiënt met panlobulair emfyseem (GOLD3) in ziekenhuis
Patiënt met centrilobulair emfyseem (GOLD2) in een revalidatie centrum
Emfyseem: Verlies van alveoli en ontsteking van de kleine luchtwegen
Casus 2: Dhr. Adema (74) is 3 dagen geleden opgenomen op de afdeling Pulmonologie van een groot
ziekenhuis in Groningen. Hij heeft al bijna 11 jaar “de rek uit de longen” zoals hij het zelf noemt.
Hij klaagde thuis over toenemende kortademigheid en het ademen kostte moeite! Hij was hiervoor al
bij de huisarts geweest, die hem methyl prednisolon heeft voorgeschreven. Dit hielp maar erg weinig.
Bij het tweede bezoek aan de huisarts ging het lopen vanuit de auto naar de huisartsenpraktijk ook al
haast niet meer en voelde hij zich zo benauwd alsof zijn knieën knikten. De huisarts heeft hem naar
het ziekenhuis doorverwezen.
Op de polikliniek is een arteriële bloedgas analyse gedaan en is zijn temperatuur gemeten, 38,5. De
dokter vroeg hem of hij sputum ophoest, echter vreemd genoeg hoestte hij niets op. Tot zijn
verbazing zag hij in de spiegel dat zijn lippen een beetje blauw waren en zijn nagels waren ook iets
verkleurd. De longarts meldde, na bloedgas analyse, lichamelijk en aanvullend onderzoek, dat er
sprake was van een hypoxie met een hypercapnie op basis van een exacerbatie. Dhr. Adema is
opgenomen in het ziekenhuis.
Eenmaal opgenomen kon hij niet plat liggen van benauwdheid (mooi dat het hoofdeind van het bed
omhoog kan). Thuis gebruikte hij steeds een aantal kussens.
In het ziekenhuis werd er snel zuurstof aangesloten, kreeg hij antibiotica en intraveneus prednisolon.
De arts heeft fysiotherapie aangevraagd, die twee keer per dag allerlei oefeningen met hem kwam
doen.
Tijdens de behandeling in het ziekenhuis werden de problemen maar mondjesmaat minder. Daarom
moet hij na de ziekenhuisopname (3 weken) nog 6 weken revalideren in het revalidatie centrum.
- panlobulair emfyseem pink puffer dyspneu
Zuurstoftekort met co2 verhoging op basis van een tijdelijk erger wordend ziekteproces.
GOLD 3 = de beperking van luchtstroom is verder verminderd. Mensen hebben last van toegenomen
benauwdheid, vermoeidheid, beperkingen in dagelijkse activiteiten.
GOLD score Fev1 (% predicted) Fev1/FVC Algemeen patroon van
symptomen
III (ernstig) 30-50% <0,7 - chronische hoest
- +/- sputum
- dyspneu
2 relevante anamnesevragen:
- hoe het afgelopen drie dagen met de kortademigheid ging, wat doe je hier aan
- heeft u ook last van sputum
Onderzoek:
- auscultatie/spirometrie
- observatie adempatroon (symmetrie e.d.)
De conclusie van het onderzoek zal zijn dat meneer al enige tijd erg inactief is en dus een verminderd
uithoudingsvermogen heeft. Ook zal hij oppervlakkig en snel ademen. Heeft panlobulair emfyseem.
ICF behandeldoel: conditie op dit niveau houden, niet verslechteren. Informatie geven.
ICF stoornis, activiteit en participatie: