BESTUURSKUNDE – samenvatting bestaat uit H1, H2, H3, H4 en H6
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Inleiding - wat is bestuurskunde ?
Bestuurskunde is het maken van beleid d.m.v. kennis en vaardigheden
m.b.t. besturen (sturen, leiden, richting geven)
Beleid wordt gevormd door het systeem van afspraken en rechten, ook wel
de aanpak genoemd
Model = schematische/vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid
Een model kan verschillen van de werkelijke situatie in de praktijk, maar
zorgt ervoor dat wij grote en complexe dingen kunnen begrijpen
Overheidsbeleid
Het beleid dat de overheid uitvoert dient als oplossing van maatschappelijke
problemen.
De overheid geeft verantwoordelijkheid uit handen, door meer waarde te hechten
aan zelfredzaamheid. De overheid hoeft niet alles te doen, de burger is zelf ook
verantwoordelijk bijv. tegenwoordig vult men schadeformulieren in bij een
aanrijding i.p.v. de politie bellen
BESTUURSKUNDE
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Beleid is willens en wetens handelen, een streven en daartoe behoren
activiteiten en denkbeelden over wat haalbaar en wenselijk is
Streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde
middelen en bepaalde tijdskeuzes
Beleid = doel + middelen + tijd
Doelen moeten SMART zijn, Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch,
Tijdsgebonden
Beleidswetenschap bestudeert de inhoud, processen en effecten van
beleid in hun politieke en maatschappelijke omgeving
Overheidsbeleid staat in wisselwerking met het beleid van bedrijven,
particuliere organisaties en individuele burgers overheidsbeleid is het
antwoord op of de oplossingen voor maatschappelijke problemen
Zowel het beleid als het maatschappelijk probleem kan vanuit
verschillende theoretische invalshoeken benaderd worden : micro-, meso-
en macroniveau
Beleidsinhoud doeleinden en middelen vormen de basis van een beleid
Beleidsveld = het deel van de maatschappij waarop het beleid zich
richt/betrekking heeft.
Beleidsmiddel of -instrument = alles wat een actor gebruikt om het doeleinde te
bereiken.
De keuze van beleidsinstrumenten berust op veronderstellingen over o.a. de
kenmerken en oorzaken van het probleem. Het beleid wordt gebaseerd op grond
van de veronderstellingen van de beleidvoerders. Het geheel van
veronderstellingen noemen we de beleidstheorie. Kennis van de
veronderstellingen is van groot belang. De veronderstellingen kunnen drie
verschillende relaties betreffen
, 1. Finale relaties – relaties tussen doeleinden en middelen
2. Causale relaties – relaties tussen oorzaken en gevolgen
3. Normatieve relaties – relaties tussen waarden en normen
Beleidsproces het dynamische verloop van handelingen, argumenten en
interacties m.b.t. een beleid
Multi-actor-proces : bij een beleidsproces zijn bijna altijd meerdere actoren
betrokken
Deelprocessen binnen het beleidsproces zoals de agendavorming,
beleidsvoorbereiding, beleidsbepaling, invoering en uitvoering, de naleving
en handhaving van het beleid en de evaluatie zijn tijdelijke en
veranderlijke verhoudingen. Blijvende en gestabiliseerde verhoudingen
noemen we structuren.
Een beleidsproces dat op een overheidsbeleid betrekking heeft, maakt
deel uit van de politieke kringloop die zich tussen het politieke systeem en
zijn maatschappelijke omgeving afspeelt. Het politieke systeem is het
geheel van opvattingen, gedragingen en posities die tot doel hebben de
inhoud, processen en effecten van overheidsbeleid te beïnvloeden.
Politieke invloeden van de nationale en internationale samenleving op het
politieke systeem vormen input (aanvoer) voor het politieke systeem
bestaande uit eisen (beleidsvoorkeuren) en steun.
Beleidscyclus PDCA Plan Do Check Act ook wel deming circle, je kunt op
elk punt van de cirkel beginnen (zie blz 21)
Beleidseffecten wat richt het overheidsbeleid aan in de maatschappij, ‘de
gevolgen’
Intern gericht beleid wordt vaak beheer of management genoemd en
bestaat uit secundaire processen.
Vier mogelijke ontwikkelingen die zich voordoen/hebben voorgedaan in
een beleid. Deze ontwikkelingen zijn mogelijke tendenties of strevingen die
mogelijk hebben geleid tot veranderingen van overheidsbeleid.
1. Rationalisering – toename van de doeltreffendheid en doelgerichtheid
2. Democratisering – toenemende mate van invloed van degene met
minder macht
3. Differentiatie – toenemende verscheidenheid van doeleinden en
middelen en toenemende taakverdeling en specialisatie
4. Integratie – toenemende afstemming en samenwerking tot een
samenhangend geheel
Overheidsbeleid op lokaal niveau een gemeente maakt bepaalde regels en
stelt dit vast in de APV (algemene plaatselijke veroordeling)
Actoren zijn partijen die hun invloed kunnen laten gelden bij beleid, bij zowel de
oplossing als het probleem zelf. Een proces is een logische aaneenschakeling
van handelingen.
Waarom overheidsbeleid aanstellen ?
1. Zonder overheid geen openbare orde – bij het ontbreken van
handhavende overheid kunnen gedupeerden verontwaardigd het recht in
