SAMENLEVEN - SOCIAAL
Psychologie voor de sociaaljuridische dienstverlener 3e
editie samenvatting
SJD HU Leerjaar 1
Periode B: samenleven – onderdeel sociaal
,Inhoudsopgave
H1 Geest, gedrag en wetenschap .................................................................................................................... 2
Kernvraag 1.1 Wat is psychologie en wat is het niet? ........................................................................................ 2
Kernvraag 1.2 Wat zijn de zes belangrijkste perspectieven van de psychologie?............................................... 3
Kernvraag 1.3 Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis? ................................................................................ 5
H6 Motivatie en emotie ................................................................................................................................ 15
Kernvraag 6.1 Wat motiveert ons? ................................................................................................................... 15
Kernvraag 6.2 Hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld? ...................................................................... 16
Kernvraag 6.3 Hoe motiveren onze emoties ons? ............................................................................................ 17
Kernvraag 6.4 Waar komen onze emoties vandaan? ....................................................................................... 18
H7 Persoonlijkheid ........................................................................................................................................ 20
Kernvraag 7.1 Door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd? ........................................................ 20
Kernvraag 7.2 Uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid? .............................. 20
Kernvraag 7.3 Op welke manier helpen mentale processen bij het vormen van onze persoonlijkheid? .......... 21
Kernvraag 7.4 Welke theorieën gebruiken mensen om zichzelf en anderen te begrijpen? .............................. 25
H8 Stress, gezondheid en welzijn .................................................................................................................. 26
Kernvraag 1 Wat veroorzaakt stress?............................................................................................................... 26
Kernvraag 8.2 Wie is het meest kwetsbaar voor stress? .................................................................................. 28
Kernvraag 8.3 Hoe kunnen we de invloed van stress op onze gezondheid verminderen? ................................ 31
H9 Sociale psychologie .................................................................................................................................. 32
Kernvraag 9.1 Hoe beïnvloedt de sociale situatie ons gedrag? ........................................................................ 32
Kernvraag 9.2 Het construeren van sociale werkelijkheid: wat beïnvloedt ons oordeel over anderen?........... 35
1
,H1 Geest, gedrag en wetenschap
Kernvraag 1.1 Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie: de wetenschap van gedrag en geestelijke processen (mentale activiteiten)
Drie categorieën psychologen:
1. Experimenteel psychologen
Vormen de kleinste van de drie groepen. Ze voeren het meeste onderzoek uit dat nieuwe
psychologische kennis creëert. Sommige werken bij bedrijven of onderzoeksinstellingen,
maar de meeste zijn werkzaam bij universiteiten waar ze ook lesgeven.
2. Docenten psychologen
Ze geven les aan studenten van professionele bacheloropleidingen en aan universiteiten.
3. Toegepast psychologen
Gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen is vergaard om problemen van
mensen op te lossen door middel van trainingen, het inzetten van speciale diagnostische
testen of andere psychologische interventies. Ze werken op de meest uiteenlopende
plekken, waaronder op scholen, klinieken, bij bedrijven, welzijnsorganisaties, op luchthavens
en in ziekenhuizen.
Specialisaties in de toegepaste psychologie:
o Arbeids- en organisatiepsychologen
§ Gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en de
arbeidsmoraal van de werknemers moeten maximaliseren.
o Sportpsychologen
§ Helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren, door
trainingssessies te plannen en door hen te leren hun emoties onder druk te
beheersen.
o Schoolpsychologen
§ Zijn deskundig op het gebied van lesgeven en leren. Zij houden zich bezig met
onderwerpen op het gebied van leren, het gezin of persoonlijke
omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden.
o Gezondheidspsychologen
§ Werken in alle sectoren van de gezondheidszorg. Hun patiënten hebben
zowel psychische als lichamelijke problemen als gevolg van bijvoorbeeld een
hersenbloeding.
o Klinisch psychologen
§ Helpen mensen zich aan te passen op sociaal of emotioneel gebied, of om
moeilijke keuzes in relaties, hun carrière of opleiding te maken.
o Forensisch psychologen
§ Leveren hun psychologische expertise aan het wets- en rechtssysteem. Zij
kunnen gevangenen testen om vast te stellen of ze vrijgelaten kunnen
worden of fit genoeg zijn om voor de rechtbank te verschijnen. Ook kunnen
ze verklaringen beoordelen in mogelijke gevallen van verkrachting of
kindermishandeling.
o Omgevingspsychologen
§ Proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te verbeteren.
2
, o Gerontopsychologen
§ Zij helpen om ouderen hun gezondheid en welzijn te behouden en effectief
te leren omgaan met leeftijdgerelateerde problemen. Zij beoordelen het
functioneren van ouderen en verstrekken begeleiding, in overleg met
cliënten, families, verzorgers en artsen.
Psychiatrie: een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie. Psychiaters
hebben een medische opleiding gevolgd. Psychiaters bekijken patiënten meestal vanuit een
medische invalshoek.
Pseudopsychologie: niet onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd.
Kernvraag 1.2 Wat zijn de zes belangrijkste perspectieven van de psychologie?
1. Biologische perspectief
2. Cognitieve perspectief
3. Behavioristische perspectief
4. Perspectieven vanuit de gehele persoon
à Psychodynamisch
à Humanistisch
à Karaktertrekken en temperament
5. Ontwikkelingsperspectief
6. Socioculturele perspectief
Perspectief Idee Wie bepaalt gedrag? Wie? Wanneer?
Biologisch Het lichaam kan apart De hersenen, zenuwstelsel, René Descartes (eerste helft
perspectief van de geest worden endocriene stelsel en 17e eeuw)
bestudeerd genen Neurowetenschappers en
(Neurowetenschapp evolutiepsychologen (vanaf
en en eind 20e eeuw)
evolutiepsychologie)
Cognitief perspectief De wetenschappelijke Iemands unieke patroon Wilhelm Wundt en William
methode kan worden van waarnemingen, James (eind 19e eeuw)
(Structuralisme, gebruikt om de geest interpretaties, Gestaltpsychologen (begin
functionalisme, te bestuderen verwachtingen, 20e eeuw)
Gestaltpsychologie, overtuigingen en Cognitivisten (vanaf jaren
cognitivisme) herinneringen zestig van de 20e eeuw)
Behavioristisch Psychologie moet de De prikkels in onze John Watson en B.F. Skinner
perspectief wetenschap van omgeving, en de (begin 20e eeuw)
observeerbaar gedrag consequenties van ons
zijn, niet van mentale gedrag
processen
Whole person Psychodynamische Processen in onze Sigmond Freud en zijn
perspectief psychologie: onbewuste geest volgelingen (vanaf 1900)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mijnsamenvattingenpdf. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,78. Je zit daarna nergens aan vast.
