Samenvatting
Samenvatting hoorcolleges en literatuur daarbij leer en onderwijsproblemen
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van alle hoorcolleges en de literatuur bijpassend aan die colleges
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 120 pagina's
Voorbeeld 4 van de 120 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Leer en onderwijsproblemenCollege 1 Introductie leer en onderwijsproblemen
Literatuur : H2, 3 en 8 Swanson, H.L., Harris, K.R., & Graham, S. (2013). Handbook of Learning
Disabilities
Hoofdstuk 2 - A Brief History of the Field of Learning Disabilities
European Foundation Period - 1800 – 1920
Onderzoekers en dokters keken naar de relaties tussen hersenbeschadiging en gedrag, vooral
stoornissen in de gesproken taal. Gedachte dat brein alles bepaalde, en dat verschillende
onderdelen (modules) van het brein verschillende functies aanstuurde. SpeciMiek defect in
brein is gelinkt aan een speciMieke (leer-)stoornis (woordblindheid; dyslexie).
In de tweede helft van de periode werd gekeken naar brein-abnormaliteiten en leesstoornissen.
In de linker frontale kwab zit de spraakfunctie = Broca’s gebied.
Wernicke’s gebied = gaat om het begrijpen en herkennen van taal. Als hier een beschadiging
optreedt kan iemand last hebben van dyslexie. Er kwam meer aandacht voor leerstoornissen,
omdat veel mensen uit de populatie toegang hadden tot geprint materiaal. In deze periode werd
de term dyslexie voor het eerst gedeLinieerd, maar er ontstonden nog vele verschillende
deLinities.
US Foundation Period - 1920 – 1965
In deze periode vond er een verschuiving plaats. Gedrag werd niet meer geobserveerd en
verklaard, maar er werd gewerkt met kinderen die abnormaal gedrag lieten zien. De focus lag op
herstellen en de hoofdrol was hiervoor weggelegd voor vrouwen want zij werkte in
onderwijs.
Emergent period - 1965 – 1975
Deze periode wordt gekenmerkt door pogingen om begrijpbare deLinities en effectieve
educatieve programma’s te ontwikkelen.
SolidiMication period - 1975 – 1985
In deze jaren werd de deLinitie en federale regels voor het identiLiceren van leerlingen met
leerproblemen (Learning Disability) opgesteld.
DeMinitie LD = Disorder in one or more of the basic psychological processes involved in
understanding or in using language, spoken or written, which disorder may manifest itself in an
imperfect ability to listen, think, speak, read, write, spell, or do mathematical calculation.
Nederlands : stoornis in een of meer van de psychologische basisprocessen die betrokken zijn bij
het begrijpen of gebruiken van taal, gesproken of geschreven, welke stoornis zich kan
manifesteren in het onvolmaakte vermogen om te luisteren, denken, spreken, lezen, schrijven,
spellen of wiskundig doen calcutlaons.
Turbulent period - 1985 – 2000
In deze periode waren er nog steeds discussies over de deLinitie van LD. Het aantal leerlingen met
een LD verdubbelde in deze jaren. Er kwamen steeds nieuwe deLinities om tot consensus te
komen. Ook ontstond er een debat over waar deze kinderen met speciale onderwijsbehoeften te
plaatsen. Voorafgaand aan deze periode was het moto: integratie (plaatsing op reguliere
scholen). Vanaf 1990 was het idee: coöperatief leren: de leerling met LD in een reguliere
school met een algemene leraar en een speciale onderwijzer. Deze ‘special educator’ helpt,
faciliteert of onderwijst een aantal leerlingen met beperkingen in een klas.
In de turbulente periode kwam de focus te liggen op ‘fonologisch bewustzijn’: de vaardigheid om
geluidseenheden te identiLiceren en manipuleren in gesproken taal. Onderzoekers hadden
gevonden dat dit de beste voorspeller is voor latere leesvaardigheden. Deze periode gaf vele
antwoorden op verschillende vragen, maar het benadrukte ook problemen die bij het onderzoek
naar LD kwamen kijken. Het belangrijkste probleem: het gebruik van het discrepantiecriterium
om leerlingen met LD te herkennen. Het zou leerlingen met LD niet betrouwbaar identiLiceren.
,Alternatieven die hierna werden gebruikt: fonologische assessments en benaderingen van
behandelingsvaliditeit.
Hoofdstuk 3 - ClassiMication and DeMinition of Learning Disabilities
LD eerder altijd moeilijk te deLiniëren geweest. In dit college wordt een deLinitie gegeven.
Dit college gaat over 1) deLinitie, 2) oorzaken en 3) over assesment.
Onderdeel 1 - DeMinities
1. DeMinitie leerprobleem (dia 5)
Onderscheid leerprobleem/leerstoornis:
➢ Dumont (Nederland, rond 1980): Grondlegger van leerproblemen
• Primaire leerproblemen of leerstoornissen à oorzaak altijd binnen proces van
lezen/rekenen/spellen zelf gelegen. Het is geen gevolg van ander probleem.
• Secundaire leerproblemen à : ligt iets anders aan ten grondslag dan het lezen/
rekenen zelf: een andere oorzaak (bijv. laag IQ of ADHD). Zijn het gevolg van
omstandigheden buiten het leren van die vaardigheden zelf (gezin, school, milieu,
cultuur) of in een ander probleem van het kind zelf (beperking, emotioneel
probleem) dat het leren ook in zekere zin negatief beïnvloed
http://www.pedagogischestudien.nl/download?type=document&identiLier=616349
➢ Ruijssenaars et al. (2008):
• Leerprobleem en leerstoornis zijn gradueel verschillend (duurzaamheid en ernst).
o het is moeilijk om een speciLiek probleem te onderscheiden van een
algemeen probleem >> meer een continu waarbij eventuele andere
oorzaken niet altijd duidelijk zijn >> onderscheid tussen primair en
secundair is moeilijk vast te stellen.
o Waar leg je de grens van ‘wat is nog normaal?’, arbitraire aLbakening >> wat
zijn de grenzen, de ondergrenzen etc. >> verschuiving naar een continue
aanpak.
o Een kind kan ook meerdere problemen tegelijk hebben >> op welk
probleem moet je dan de nadruk leggen.
o Om duurzame problematiek vast te stellen moet je ook kijken naar het
onderwijsaanbod die het kind heeft gekregen >> niet elk aanbod is geschikt
voor ieder kind.
Leerproblemen altijd moeilijk te deLiniëren geweest. Afgelopen jaren veel verschuivingen
geweest in deLinities. Meer factoren krijgen een rol. Deze krijgen een plek in de totaalbeschrijving
van ieder kind.
DeMinitie leerprobleem (dia 6) - 3 criteria
› SpeciMiciteit criterium = SpeciLieke problemen bij verwerven van schoolse
vaardigheden als lezen, spellen en rekenen. Kinderen sluiten niet aan bij wat er van hun
wordt verwacht van de school.
› Discrepantie criterium (ability-achievement) = verwijst naar een duidelijk en
meetbaar verschil tussen het reële niveau van de lees- spelling- of rekenvaardigheid
enerzijds en het niveau dat verwacht kan worden op basis van intelligentie anderzijds.
o “wait-to-fail” model = Je zult eerst moeten kijken hoe dit zich in de tijd
openbaart, wil die discrepantie zich ontwikkelen. Nadeel hiervan is dat je niks
doet totdat kinderen uitvallen.
o Hardnekkigheidsverhaal
› Exclusiviteit criterium = als (primaire) leerproblemen op zichzelf staan, dan moeten
andere oorzaken uitgesloten worden à diagnostiek is een uitsluitingsproces.
,DeMinitie leerstoornis (dia 7) - 3 criteria
› Achterstandscriterium = lees- , spelling- of rekenniveau betekenisvol beneden het
niveau dat we mogen verwachten, op grond van: de omvang van het systematisch
(remediërend) onderwijs; type en niveau van gevolgd onderwijs, dagelijkse activiteiten
die iemand gewoonlijk uitvoert, intellectuele en zintuiglijke mogelijkheden.
- >> wanneer heeft kind een betekenisvolle achterstand op basis van het aangeboden
onderwijs >> arbitraire moment.
- >> type en niveau/kwaliteit van onderwijs moet je meenemen in bepalen van
achterstand van kind.
- >> je wilt systematisch vast te stellen of het resultaat onverwacht is, in wat je het
kind hebt probeert mee te geven en op basis van het soort onderwijs.
› Hardnekkigheid criterium = de ernstige achterstand in de speciLieke schoolse
vaardigheden lezen, spellen of rekenen moet ook hardnekkig (ook wel didactische
resistentie) of instructie-ongevoelig zijn. Oefening en instructie hebben onvoldoende
resultaat. De automatisering komt niet tot stand ondanks systematische hulp.
o >> de periode voor het uitvoeren van plannen is vaak 6 maanden >> kan je de
achterstand nog herstellen of is de achterstand hardnekkig.
o Het is altijd belangrijk extra onderwijs te geven en dan te kijken of een kind
daarvoor resistent is.
› Exclusiviteit criterium = problemen alleen in het domein van leren (geen andere
oorzaken).
SpeciMieke leerstoornis / speciMic learning Disability (dia 8)
Disorder in one or more of the basic psychological processes involved in understanding or in using
language, spoken or written, which disorder may manifest itself in an imperfect ability to listen,
think, speak, read, write, spell, or do mathematical calculations (p. 171).
Deze deLinitie richt zich vooral de basiselementen. Het gaat om de meest basale
elementen: de eerste dingen die je leert. Wanneer de basiselementen niet accuraat zijn
dan is dat de focus van leerproblemen.
DSM-5 – Diagnose speciMieke leerstoornis (dia 9)
A diagnosis of SpeciKic Learning Disorder is made by a clinical synthesis of the individual’s history
(development, medical, family, education), psycho- educational reports of test scores and
observations, and response to intervention, using the following diagnostic criteria (DSM-5, 2013).
Nederlands : Een diagnose van speciLieke leerstoornis wordt gesteld door een klinische synthese
van de geschiedenis van het individu (ontwikkeling, medisch, familie, onderwijs), psycho-
educatieve rapporten van testscores en observaties, en respons op interventie, met behulp van de
volgende diagnostische criteria (DSM-5 , 2013).
› op basis van orthopedagogisch onderzoek
› door middel van verschillende materialen en testen
› response to intervention : hoe goed reageert kind op aangeboden interventie?
Veel controversie over de deLinitie en identiLicatie van LD op basis van inclusie- en exclusie
criteria. LD is een niet observeerbaar construct, waardoor veel metingen imperfect en
inconsistent zijn vanwege verschillen in hoe het construct gemeten wordt. Tegenwoordig
kapstokbegrip, want er is sprake van verschillende manifestaties (taal, lezen, schrijven, spellen,
rekenen etc) à dit is te zien in criteria A
, Criteria (dia 10)
A. History or current presentation of persistent dif1iculties in the acquisition of reading,
writing, arithmetic, or mathematical reasoning skills during the formal years of schooling
(i.e., during the developmental period). The individual must have at least one of the following:
1. Inaccurate or slow and effortful word reading
2. DifLiculty understanding the meaning of what is read (e.g., may read text accurately but
not understand the sequence, relationships, inferences, or deeper meanings of what is
read
3. Poor spelling (e.g., may add, omit, or substitute vowels or consonants)
4. Poor written expression (e.g., makes multiple grammatical or punctuation errors within
sentences, written expression of ideas lack clarity, poor paragraph organization, or
excessively poor handwriting).
5. DifLiculties remembering number facts
6. Inaccurate or slow arithmetic calculation
7. Ineffective or inaccurate mathematical reasoning.
8. Avoidance of activities requiring reading, spelling, writing, or arithmetic.
a. Vermijdingsgedrag staat expliciet genoemd. Vermijdingsgedrag is klinisch
gezien bijzonder relevant.
Nederlands : aanhoudende moeilijkheden bij het verwerven van lees-, schrijf-, reken- of
wiskundig redeneervermogen tijdens de formele schooljaren (d.w.z. tijdens de
ontwikkelingsperiode). Op zijn minst een van de volgende kenmerken :
1. Onnauwkeurig of langzaam en moeiteloos lezen van woorden
2. Moeilijkheid om de betekenis van wat wordt gelezen te begrijpen (kan bijvoorbeeld tekst
nauwkeurig lezen maar begrijpt de volgorde, relaties, gevolgtrekkingen of diepere
betekenissen van wat wordt gelezen niet
3. Slechte spelling (kan bijvoorbeeld klinkers of medeklinkers toevoegen, weglaten of vervangen)
4. Slechte geschreven expressie (maakt bijvoorbeeld meerdere grammaticale of
interpunctiefouten in zinnen, geschreven expressie van ideeën is onduidelijk, slechte alinea-
indeling of te slecht handschrift).
5. Moeilijkheden met het onthouden van aantal feiten
6. Onnauwkeurige of langzame rekenkundige berekening
7. Ineffectieve of onnauwkeurige wiskundige redenering.
8. Vermijden van activiteiten die lezen, spellen, schrijven of rekenen vereisen.
Criteria vervolg (dia 11)
B. Current skills in one or more of these academic skills are well-below the average range for the
individual’s age or intelligence, cultural group or language group, gender, or level of education, as
indicated by scores on individually-administered, standardized, culturally and linguistically
appropriate tests of academic achievement in reading, writing, or mathematics.
Nederlands : Huidige vaardigheden in een of meer van deze academische vaardigheden liggen ver
onder het gemiddelde bereik voor de leeftijd of intelligentie van het individu, culturele groep of
taalgroep, geslacht of opleidingsniveau, zoals aangegeven door scores op individueel beheerd,
gestandaardiseerd, cultureel en taalkundig geschikte tests van academische prestaties in lezen,
schrijven of wiskunde.
➢ Afzetten tegen wat normaal is, is gebaseerd op normen
C. The learning difKiculties are not better explained by Intellectual Developmental Disorder, Global
Developmental Delay, neurological, sensory (vision, hearing), or motor disorders.
Nederlands : De leermoeilijkheden worden niet beter verklaard door intellectuele
ontwikkelingsstoornis, mondiale ontwikkelingsachterstand, neurologische, sensorische (visie,
gehoor) of motorische stoornissen.
➢ Sluit aan bij het exclusiviteitscriterium
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yulaschreuder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen