Deze samenvatting is geschreven aan de hand van het boek Management: Oriëntatie en inleiding van Doede Keuning & Ruud de Lange. De samenvatting heb ik gemaakt ter voorbereiding op het tentamen Inleiding M&O.
Samenvatting Inleiding M&O
1.1 Organisatie en Management
Manager
Een manager is iemand die processen stuurt en die het handelen op gang brengt. Als manager neem
je voortdurend beslissingen en ben je het knooppunt tussen bedrijf, afdeling of werkplaats en zijn
omgeving. De drie kenmerken van een manager zijn:
1. Afhankelijk van inzet van anderen
Managers moeten een werkwijze ontwikkelen waarbij ze medewerking krijgen van iedereen
die een bijdrage levert om de gestelde doelen te bereiken
2. Verantwoordelijk voor werkklimaat, informatie en beslissingen
Een samenwerking moet goed verlopen. Er moet een overeenstemming zijn met de mensen
die het werk uitvoeren en de mensen die de uitvoerende mensen het werk opdragen. Een
manager moet weten wat er op de werkvloer afspeelt, zodat hij/zij kan ingrijpen als dingen
verkeerd gaan. Soms moet je beslissingen nemen die je niet aan zag komen. Je moet
oplossingen vinden als er problemen zijn. Dit kan een korte termijn verandering zijn, maar
ook een lange termijn verandering. Een lange termijn verandering gebruik je om herhaling te
voorkomen.
3. Vaardigheden: tijdmanagement, terreinkennis en resultaatgerichtheid
Het is belangrijk je tijd nuttig te besteden. Bij werkoverleggen en vergaderen moet je
effectief te werk gaan. Managers moeten weten waar ze over praten en moeten
resultaatgericht werken.
Organisatie
Een organisatie is een samenwerkingsverband waarin mensen bewust relaties met elkaar aangaan
om zo gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken. Een organisatie kan gezien worden als
‘instrument’. Door toedoen van mensen ontstaat er een product of dienst waarmee men de
maatschappij of een individu van een behoefte voorziet.
Organiseren
Organisaties als samenwerkingsverbanden van mensen en middelen zijn het gevolg van doelbewust
handelen. Dit doelbewust handelen noem je organiseren. Organiseren is het scheppen van banden
tussen mensen, middelen en handelingen om doelen te bereiken.
Effectief en efficiënt
Bij slecht organiseren merk je dat mensen langs elkaar heen werken, verschillende doelen nastreven
of meer middelen en tijd opofferen dan nodig is. We spreken dan van ineffectief (niet doeltreffend)
en inefficiënt (ondoelmatig) handelen. Gestelde doelen worden niet bereikt. Wanneer dit wel
gebeurt op deze manier heeft dit teveel tijd en middelen gekost.
Bij goed organiseren werkt men effectief (doeltreffend) en efficiënt (doelmatig). Doelstellingen
worden behaald volgens plan, op tijd en tegen zo laag mogelijke kosten. Goed organiseren en een
goede organisatie zijn belangrijke voorwaarden voor succes.
,Managementopvattingen
De laatste 200 jaar zijn er veel ontwikkelingen geweest op het gebied van management. Er zijn 5
belangrijke managementopvattingen:
1. Relatie onderneming – samenleving;
2. Schaalvergroting en internationalisering: globalisering;
3. Wijziging in machts-/gezagsverhoudingen;
4. Rol wetenschap en techniek;
5. Marketingfilosofie
1.2 Managementniveaus in een organisatie
Binnen organisaties kunnen verschillende managementlagen. Elke laag heeft zijn eigen taken en
verantwoordelijkheden. Een organisatie met veel management lagen noemen we een steile
organisatie. Een organisatie met weinig lagen noemen we een platte organisatie. Een organisatie
wordt doorgaans verdeeld in 3 lagen, namelijk:
Topmanagement (ook wel topopleiding genoemd)
Met topmanagement wordt eigenlijk de eigenaar, directeur of meerhoofdige directie van het bedrijf
bedoeld. Het topmanagement moet inhoud geven aan de relatie tussen organisatie en omgeving dat
dit het voortbestaan van de organisatie waarborgt. Het gaat om strategische beslissingen, die de
lange termijnbeslissingen en de te volgen koers betreffen. Vervolgens moet de top alle maatregelen
treffen die de uitvoering van de beslissingen mogelijk maken. Hiervoor treft men organisatorische
voorzieningen. Het middle management neemt vervolgens de organisatorische en operationele
beslissingen.
Middle management (ook wel middenkader genoemd)
De ‘middle managers’ dragen verantwoordelijkheid voor het juist en op tijd uitvoeren van de
werkzaamheden. Het middle management heeft een uitvoerende taak naar boven toe
(topmanagement) en een leidinggevende taak naar onder (eerstelijnsmanagement). Middle
managementtaken zijn onder meer: afdelingsbeleid formuleren, afdelingsplanning maken, contacten
onderhouden (intern en extern), informatie verzamelen om resultaten te beoordelen en bij te sturen
en rapporteren naar topmanagement over de uitvoering.
Eerstelijnsmanagement en uitvoerende medewerkers
De eerste lijn heeft de coaching en leiding over de uitvoerende medewerkers. Vaak zijn dit functies
als voorman, chef of baas in een fabriek, op kantoor of afdeling. In beleving van de medewerkers zijn
zij hun ‘echte’ baas. Hogere bazen zijn indirect en worden niet veel gezien door de uitvoerende
werknemers. Uitvoerende medewerkers zorgen voor de werkzaamheden en moeten een bepaald
niveau van productie of dienstverlening halen.
, Managers en soorten beslissingen
In een organisatie worden veel beslissingen genomen. Beslissingen zijn in het managementproces te
verdelen in drie soorten:
1. Strategische beslissingen
Strategische beslissingen bestaan uit het vaststellen van de doelen van de organisatie, de keuze van
welke middelen ze daarvoor gaan gebruiken en de weg naar het vastgestelde doel. Strategische
beslissingen raken de hele organisatie. Iedereen in de organisatie zal een strategische beslissing
voelen.
2. Organisatorische ofwel tactische beslissingen
Organisatorische beslissingen betreffen de organisatieopbouw en de taak- en
bevoegdheidsverdeling. Bij deze beslissingen wordt er gekeken naar hoe de organisatie in elkaar zit
en wie welke bevoegdheden heeft.
3. Operationele beslissingen
Operationele beslissingen betreffen de dagelijkse uitvoering. Deze beslissingen zijn op lagere niveaus
in de organisatie te nemen. Deze beslissingen betreffen vaak herhalende, routinematige
uitvoeringsproblemen.
Bovenstaand figuur is belangrijk om te bestuderen voor het tentamen. Het geeft weer welke soorten
beslissingen bij welk niveau van leidinggeven hoort. Het voorbereiden, nemen en uitvoeren van
beslissingen vraagt doorgaans om overleg en inspraak. Of een beslissing het beoogde doel bereikt,
hang af van zowel de kwaliteit ervan als de mate van acceptatie door organisatieleden. Dit wordt ook
wel uitgedrukt als:
E(ffect) = K(waliteit) x A(cceptatie)
1.3 Managers en leiders: geboren of gemaakt?
Managementeffectiviteit
Bij de beoordeling van een manager gaat het steeds om managementeffectiviteit. Het benutten en
hanteren van de middelen en instrumenten, gerelateerd aan het behalen van de doelstellingen. Dit
geldt altijd voor alle managers op verschillende niveaus. Per organisatieniveau heb je relatieve
verschillen in managementbekwaamheid nodig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julian_hofhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
