OVERZICHTEN INTRODUCTIE OUDHEID (2019-2020)
Dit document bevat
- Algemeen tijdsschema van de gehele Oudheid, per gebied. Met informatie over de belangrijkste gebeurtenissen, leiders, volken, en
rijken.
- Gedetailleerd tijdsschema Griekenland tijdens de archaïsche en klassieke periode (500-338/323)
- Gedetailleerd tijdsschema Romeinse geschiedenis: koningstijd, republiek en keizerrijk, waarbij er onderscheid wordt gemaakt tussen
interne en externe gebeurtenissen. Inclusief een overzicht van de keizers die je moet weten en enkele van hun belangrijkste
kenmerken.
- Overzicht van de opbouw van de Griekse poleis Sparta en Athene, waarbij wordt gekeken naar opbouw van de bevolking en het
bestuur
- Overzicht van de opbouw van de Romeinse staat, waarbij per periode wordt gekeken naar opbouw van het bestuur, de bevolking, de
rechtsspraak, cultuur, en externe zaken (bijv. veroveringen)
- Enkele schema’s die afkomstig zijn van de site van het handboek (www.coutinho.nl/oudewereld)
Legenda
- Blauwe woorden zijn belangrijke personen, volken, of rijken die je moet weten
- Groene woorden zijn jaartallen en gebeurtenissen die je moet weten (afkomstig uit de lijst van jaartallen achter in de
cursushandleiding)
-
, TIJDSSCHEMA OUDHEID
Romeinse wereld Griekse wereld Egypte Levant en Noord- Zuid-Mesopotamië
Klein Azië Mesopotamië
10.00 Nieuwe Neolithische revolutie, begin Neolithische revolutie begin grote
grote beschavingen (ca 3000) beschavingen (ca 3000)
0- steentij - 3400-3200 spijkerschrift
3000 d
(neolith
icum)
3000- Vroege Vroeg Minoïsche en Vroeg Vroege dynastieén (3000-2600) Vroege dynastieën, Sumerische
Helladische cultuur stadstaten
2500 bronstij
d
2500- Oude rijk (2600-2150) Paleis en tempel waren het belangrijkste. Motoren van de
- Eerste bloeiperiode economie.
2000 - Hoofdstad Memphis Redistributie-economie
- Begin bouwen piramiden bij
Gizeh, gebouwd door oa koning Sumeriërs
Cheops. - Hebben steden in zuid Meso. groot gemaakt
- Ging ten onder door - Maakten begin met wetenschap
toenemende macht gouwvorsten, - Hebben schrift op grote schaal toegepast voor administratie
ecologische druk en crisis in en teksten. Ontwikkelden spijkerschrift
dynastie - Sumerische cultuur verbreidde zich over geheel West-Azië
Rijk Akkad
Eerste tussenperiode (2150- - Sargon de Grote (2350) stichtte het eerste ‘wereldrijk’ in
2000) Mesopotamië
- Geen eenheid - Namen veel over van Sumerische beschaving, behielden wel
- Gouwvorsten (provinciehoofden) eigen goden en taal
waren zelfstandig - Ging ten onder door lokale opstanden en vreemde invallers
uit oosten
- Sprak Semitisch en gebruikte spijkerschrift
Rijk Ur III (2100-2000)
- Sumerische renaissance
- Uitgebreide paleisadministratie
- Creatie groot rijk
- Ging ten onder door infiltratie van vreemdelingen
2000- Midden 1800-1500: Minoïsche Middenrijk (2000-1800) Oud- Oud-Assyrische Oud-Babylonische periode (1800-
beschaving (Kreta) - Bloeiperiode cultuur, literatuur. Hethitische rijk periode (2000-1750) 1600)
1500 bronstij - Belangrijke stad: Knossos - Hiërogliefen kregen - Vreemd volk, - Babylon werd in 18e eeuw politieke
d - Lineair A, gevonden op standaardvorm Amorieten, grootmacht. Bleef belangrijk voor
Kreta - 12e dynastie beïnvloedden Meso. cultuur.
- Hoofdstad Thebe Mesopotamische - Basis Babylonische beschaving
- Eerste expansie cultuur, maar pasten gelegd door koning Hammurabi.
, Tweede Tussenperiode (1800- zich ook aan. Bekend door zijn bewaard gebleven
1550) - De stad Assur werd wetboek (1700)
- Buitenlandse overheersers. zelfstandig (2000) Was
Hyksos (uit Azië). een belangrijke
handelsstad.
- Bloeiperiode na
machtsgeep Samsi-
Adad I. (ca 1800)
1500- Late 1600-1200: Myceense Nieuwe Rijk (1550-1100) Nieuw- Midden-Assyrische Midden-Babylonische periode
beschaving - Koningen (farao’s) van 18e Hethitische rijk periode (1600-1200) (1600-1200)
1000 bronstij - Lineair B dynastie - Periode waarin - Periode waarin Babylonië een
d - Mycene: centrum - Hoofdstad Thebe, later ook Assyrië een redelijk aanzienlijke territoriale staat was in
paleiseconomie Memphis belangrijke territoriale zuid Mesopotamië
- In ca 1450 veroveren - 18e dynastie (Hatsepsut, staat was - Overheersd door Kassieten
Myceners Kreta Thutmosis III, Achnaton,
- Stichten handelsposten Tutanchamon)
- 19e dynastie (Ramses II)
- Sterke expansie naar zuiden
(Nubië) en Azië
- Armanabrieven (WC week 1)
Zeevolkeren Arameeën en Chaldeeën
- Volken die rond 1200 vanaf de Middellandse zee het Nabije oosten aanvielen
- Hele gebied had te maken met onrust en verzwakking, verdwijning van grote rijken
- Veel migratie
1000- Vroege 1200-800: ‘Donkere Donkere eeuwen Donkere Donkere eeuwen
eeuwen’ - Libiërs vestigden zich in de eeuwen, - Oostelijke Middellandse-Zeegebied heeft het zwaar.
500 ijzertijd - Verarming en delta. Tussen 950 en 730 waren opkomst Israël - Grote mogendheden verdwijnen, verloren gebieden, werden
bevolkingsdaling de farao’s Libisch en Juda zwak en hadden last van invallen.
- Koning was primus inter
pares. Geen absolute macht
maar aanvoerder van
gelijkwaardige edelen
- Ongeveer 1000-800 eerste
Griekse kolonisatiegolf, Klein-
Azië
Romeinse Koningstijd (753-509) 800-500: Archaïsche periode Late periode (750-332) Ca. 1000: David koning van Israël
- Stichting stad - Introductie van schrift - Geregeld buitenlandse - Maakt Jeruzalem hoofdstad
- Tarquinius Superbus - Ontwikkeling polis overheersers: Nubische rijk, - 722: Israël wordt Assyrische provincie
- Grote sociaal-economische Assyrië en Perzië.
ongelijkheid 1000-750: Bloei Fenicische steden
- Homerus en zijn invloed - Stichting Carthago
- Tweede kolonisatiegolf (750-
550), oa Sicilië, Magna Graeca 900-612: Nieuw-Assyrische rijk
- ‘Aristocratische’ cultuur - Assyrië ontwikkelt zich tot grote mogendheid. Eerste rijk gericht op permanente
- 776: Eerste Olympische territoriale expansie
Spelen - Organisator: koning Tiglath-Pileser III. Consolideerde het Nieuw-Assyrische rijk
- 594: Solon archont in Athene door vazalvorstendommen om te zetten in provincies
- 508/7: Reorganisatie door - Sanherib maakte Nineve hoofdstad. (in 612 viel Nineve)
