Angststoornissen
- Paniekstoornis en agorafobie
- Fobie en sociale angststoornis
- Dwangstoornis (obsessieve-compulsieve stoornis)
- Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
PANIEKSTOORNIS
→ meerdere onvoorspelde paniekaanvallen, niet gebonden aan de situatie
→ en n.a.v. een aanval is er gedurende minstens 1 maand sprake van 1 van de volgende
verschijnselen:
- Voortdurende ongerustheid over het krijgen van een volgende aanval
- Bezorgdheid over de gevolgen van de aanval
- Gedragsverandering in samenhang met de aanval(len), (vb.: bep. plaatsen mijden)
Lichamelijke symptomen
- Bonkend hart, snelle hartslag of hartkloppingen
- Snelle ademhaling
- Kortademigheid of moeite met ademhalen, gevoel je verslikken
- Zware transpiratie, trillen of beven
- Lichamelijke zwakte, tintelingen
- Angst controle te verliezen, sterven of gek te worden
- Pijn of onaangenaam gevoel in borstkas
- Misselijkheid of maag die van streek is
- Duizeligheid, wazigheid, flauwte of onvastheid
- Gevoel jezelf gade te slaan, van buitenaf, een gevoel van onwerkelijkheid of
vervreemding
- Opvliegers of koude rillingen
AGORAFOBIE
Wanneer plekken worden vermeden t.g.v. paniekaanvallen
Angst voor situaties waaruit ontsnappen lastig is, bijvoorbeeld:
● Ov, druk verkeerd,
● Warenhuizen, straten, gesloten ruimten, grote open plaatse
Verklaring:
● Aanleg kan een rol spelen
● Verkeerde interpreteren signalen
● Verminderde activiteit neurotransmitter noradrenaline (hersenen)
Behandeling:
● Cognitieve gedragstherapie: herinterpretatie (werkt in 60%)
→ Angst opzoeken en anders bekijken
● Blootstelling/Exposure in vivo
→ Angst opzoeken / blootstellen aan angst
● Antidepressiva + benzodiazepines (valium etc.)
→ Kalmerende medicijnen
, FOBIE
→ Intense en irrationele angst
→ Voor een voorwerp of situatie
→ Functioneren ernstig belemmerd
Dat de angst irrationeel is, is essentieel
Voorbeelden van fobieën
Specifieke fobie
● Claustrofobie
● Hoogtevrees
● Medische behandeling
● Dieren
SOCIALE ANGSTSTOORNIS
Sociale fobie
● Buitensporige angst voor sociale interactie of situaties
Verklaring:
● Psychoanalyse: onbewust probleem
● Cognitieve theorie: irrationele gedachten
● Biologische perspectief: geen verantwoordelijkheid
● Leertheorie: klassieke conditionering, kinderen kunnen angst van moeder overnemen
● Klassieke conditionering = het wordt gekoppeld aan onaangename dingen / situaties
Behandeling:
● Systematische desensitisatie
→ Minder gevoelig maken
→ Angst-stimulus hiërarchie
● Geleidelijk blootstellen Exposure in vivo
→ Angst zoeken / blootstellen aan angst
● Flooding
→ Aanhoudend blootstellen aan angst
● Virtuele therapie
→ Denk aan 3D bril
● Cognitieve gedragstherapie: RET
→ Kortdurende therapie; helpt anders te denken, voelen en handelen
