Volledige samenvatting EN oefenvragen (uit hoorcolleges) van het boek 'Psychologie, een inleiding'. Voor het vak heb ik gebruik gemaakt van een eerdere druk, maar de opzet is hetzelfde als van het nieuwste boek.
Een 9 behaald voor het tentamen.
Titel Psychologie, een inleiding
Auteurs Philip G. Zimbardo, Robert L. Johnson & Vivian McCann
Druk 6e editie (2009)
Uitgever Pearson Education
ISBN 978-90-430-1563-9
Student Janine Cornelissen
Studie Toegepaste Psychologie VT (2013-2014)
School Hogeschool van Amsterdam
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK I: GEEST, GEDRAG EN PSYCHOLOGISCHE WETENSCHAP ........................................................................... 4
Kernvraag 1.1: Wat is psychologie en wat is het niet?................................................................................................ 4
Kernvraag 1.2: Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis? ....................................................................................... 5
Kernvraag 1.3: Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis? ....................................................................................... 6
HOOFDSTUK II: BIOPSYCHOLOGIE, NEUROWETENSCHAPPEN EN DE MENSELIJKE AARD ............................................... 9
Kernvraag 2.1: Wat is het verband tussen genen en gedrag? .................................................................................... 9
Kernvraag 2.2: Hoe is de interne communicatie van het lichaam geregeld? ............................................................ 9
Kernvraag 2.3: Hoe produceren de hersenen gedrag en psychische processen? ................................................... 11
HOOFDSTUK V: DENKEN EN INTELLIGENTIE .................................................................................................................14
Kernvraag 5.1: Wat zijn de bouwstenen van het denken? ....................................................................................... 14
Kernvraag 5.2: Over welke vaardigheden beschikken goede denkers? ................................................................... 15
Kernvraag 5.3: Hoe wordt intelligentie gemeten? .................................................................................................... 16
Kernvraag 5.4: Wat zijn de bouwstenen van intelligentie? ...................................................................................... 17
HOOFDSTUK VII: SENSATIE EN PERCEPTIE....................................................................................................................18
Kernvraag 7.1: Hoe verandert stimulatie in sensatie? .............................................................................................. 18
Kernvraag 7.2: Waarin lijken zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze? ............................................................. 19
Kernvraag 7.3: Wat is de relatie tussen sensatie en perceptie? .............................................................................. 21
HOOFDSTUK VIII: VORMEN VAN BEWUSTZIJN .............................................................................................................23
Kernvraag 8.1: Op welke wijze is het bewustzijn aan andere geestelijke processen gerelateerd? ...................... 23
Kernvraag 8.2: Hoe ziet de cyclus van het normale bewustzijn eruit? .................................................................... 25
Kernvraag 8.3: Welke andere vormen kan het bewustzijn aannemen? .................................................................. 27
HOOFDSTUK IX: EMOTIE EN MOTIVATIE ......................................................................................................................28
Kernvraag 9.1: Welk nut hebben emoties? ................................................................................................................ 28
Kernvraag 9.2: Waar komen onze emoties vandaan? ............................................................................................... 29
Kernvraag 9.3: In hoeverre zijn we in staat om onze emoties te beheersen? ........................................................ 31
Kernvraag 9.4: Motivatie: waarom doen we wat we doen? ..................................................................................... 31
Kernvraag 9.5: Waarin lijken prestatiedrang, honger en seks op elkaar? Waarin verschillen ze? ........................ 33
HOOFDSTUK X: PERSOONLIJKHEID: THEORIEËN VAN DE GEHELE PERSOON ................................................................34
Kernvraag 10.1: Door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevor md? ........................................................... 34
Kernvraag 10.2: Uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid? ............................... 35
Kernvraag 10.3: Welke psychische processen zijn binnen onze persoonlijkheid aan het werk? .......................... 36
Kernvraag 10.4: Welke ‘theorieën’ gebruiken mensen om zichzelf en anderen te begrijpen? ............................. 39
OEFENVRAGEN UIT DE HOORCOLLEGES .......................................................................................................................40
Hoofdstuk II: Biopsychologie, neurowetenschappen en de menselijke aard .......................................................... 40
,Hoofdstuk V: Denken en intelligentie ......................................................................................................................... 40
Hoofdstuk VII: Sensatie en perceptie.......................................................................................................................... 40
Hoofdstuk VIII: Vormen van bewustzijn ..................................................................................................................... 41
Hoofdstuk IX: Emotie en motivatie ............................................................................................................................. 41
Hoofdstuk X: Persoonlijkheid: theorieën van de gehele persoon ............................................................................ 42
Antwoorden oefenvragen ............................................................................................................................................ 42
, Samenvatting: Psychologie een inleiding
Janine Cornelissen
4
HOOFDSTUK I: GEEST, GEDRAG EN PSYCHOLOGISCHE WETENSCHAP
KERNVRAAG 1.1: WAT IS PSYCHOLOGIE EN WAT IS HET NIET ?
CONCEPT: PSYCHOLOGIE IS EEN BREED VELD, MET VELE SPECIALISMEN, MAAR IN WEZEN IS PSYCHOLOGIE EEN
WETENSCHAP VAN GEDRAG EN GEESTELIJKE PROCESSEN
Psychologie betekent letterlijk ‘studie van de geest’
Definitie psychologie is de wetenschap van gedrag (extern) en geestelijke processen (intern)
Doel verklaren, begrijpen, voorspellen en genezen/helpen bij menselijk gedrag
Grondlegger Wilhelm Wundt (1832 – 1920) en noemde zichzelf eerste ‘psycholoog’
Grofweg vallen psychologen in drie grote groepen te verdelen:
1. Experimentele psychologen
2. Docenten psychologie
3. Toegepast psychologen
PSYCHOLOGEN
EXPERIMENTEEL DOCENT TOEGEPAST
Onderzoek naar Passen door
psychologische experimenteel
processen psychologen vergaarde
kennis toe op praktijk
Vergaren nieuwe kennis Toetsen nieuwe kennis
Toegepaste psychologen kunnen zich in van alles specialiseren, hieronder de populairste specialisaties:
Arbeids- en organisatiepsycholoog: gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkomgeving
Klinisch psychologen: gespecialiseerd in de behandeling van psychische stoornissen
Sociaal psychologen: gespecialiseerd in het gedrag van mensen en hun sociale omgeving en beïnvloeding
Ontwikkelingspsychologen: gespecialiseerd in de ontwikkeling van de mens (van geboorte tot sterfte)
Psychonomen: gespecialiseerd in de belangrijkste functies van menselijk gedrag en de biologische basis ervan
Om verwarring te voorkomen: psychologie en psychiatrie zijn twee verschillende dingen. Psychiatrie maakt geen deel uit
van psychologie en is een medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale stoornissen.
Psychologie is een wetenschap, maar wat is nou eigenlijk wetenschap? Wetenschap is geordende kennis van de
werkelijkheid. Wanneer wetenschappelijke theorieën niet falsificeerbaar zijn dan is het een pseudowetenschap.
Wetenschappen Pseudowetenschap
Uitsluitend gebaseerd op objectieve observaties Niet gebaseerd op objectieve observaties
Wel falsificeerbaar Niet falsificeerbaar
Je moet altijd kritisch zijn wanneer je iets wetenschappelijks wilt gebruiken, daarom zijn er een zestal stappen:
1. Wat is de bron?
2. Extreme of redelijke beweringen?
3. Bewijsmateriaal?
, Samenvatting: Psychologie een inleiding
Janine Cornelissen
5
4. Is er sprake van een bias?
a. Confirmation bias: neiging om informatie die niet bij je opvatting aansluit te negeren
b. Emotionele bias: neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens
5. Is logisch nadenken voldoende?
6. Verschillende standpunten nodig?
KERNVRAAG 1.2: HOE VERGAREN PSYCHOLOGEN NIEUWE KENNIS ?
CONCEPT: NET ALS ONDERZOEKERS OP ALLE ANDERE VAKGEBIEDEN GEBRUIKEN PSYCHOLOGEN DE
WETENSCHAPPELIJKE METHODEN OM HUN IDEEËN EMPIRISCH TE TOETSEN
Psychologen werken graag samen met sociologen, antropologen en psychiaters. Wat ze afwijzen, zijn de mensen die
beweren dat ze bewijzen in handen hebben, terwijl dat in werkelijkheid slechts meningen en anekdoten zijn. Wat maakt
de psychologie dan wel tot wetenschap? De wetenschappelijke methode.
Wetenschappelijke methode de vijf stappen
Definitie procedure om ideeën te onderwerpen aan onderzoek waarna ze ofwel bewezen of
verworpen worden
Doel objectiviteit waarborgen en toeval uitsluiten
Er zijn vijf stappen in de wetenschappelijke methode:
1. Een hypothese ontwikkelen
2. Een gecontroleerd experiment uitvoeren
3. Objectieve data verzamelen
4. Resultaten analyseren en de hypothese accepteren of verwerpen
5. Resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
1. Een hypothese ontwikkelen
Je formuleert een hypothese waarbij je een idee of vermoeden hebt over een onderdeel van een bredere theorie. De
hypothese moet falsificeerbaar (weerlegbaar) zijn. Alle aspecten van het experiment moeten in concrete termen worden
benoemd: ook wel operationele definities genoemd. Voorbeeld: een volle maag in de middag leidt tot dufheid.
2. Een gecontroleerd experiment uitvoeren
Indien je gegevens wilt vergelijken (in ons voorbeeld willen we een groep laten lunchen en een groep niet, om het verschil
te ondervinden) werk je met twee groepen: de experimentele groep en een controlegroep. Mensen in de experimentele
groep worden blootgesteld aan de onafhankelijke variabele en de controlegroep niet en krijgt vaak een placebo
toegediend. De onafhankelijke variabele is hetgeen waar je onderzoek om draait (in ons geval de lunch) en wordt ook wel
de veranderbare stimulus genoemd. Het is belangrijk dat er randomisering plaatsvindt, een indeling van een groep
volgens toeval.
3. Objectieve data verzamelen
De wetenschapper verzamelt objectieve data, informatie die wordt gebruikt om een hypothese te toetsen. De responsen
van het onderzoek worden afhankelijke variabelen genoemd. Voorbeeld: wij meten of de mensen uit de verschillende
groepen inderdaad minder last hebben van een middagdip door ze een activiteit uit te laten voeren en hier data van te
verzamelen.
4. Resultaten analyseren en de hypothese accepteren of verwerpen
De wetenschapper bekijkt de resultaten en bekijkt of de hypothese de test heeft doorstaan. Voorbeeld: als de productie
van de experimentele groep beter is dan de productie van de controlegroep, dan mag je de hypothese accepteren. Is de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xJaninnn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
