Hoorcolleges blok 2.6 Klinische Psychologie: Anxiety & Stress
Hoco 1 Stress
Stress is niet abstract, geen state of mind, het is meetbaar en kan voordelig of extreem
gevaarlijk zijn.
Wat is stress?
Stress = externe eisen geplaatst op het organisme.
Stress = de interne biologische en fysieke responsen op zulke eisen.
Stressful stimulus (stressor)
- Fysiek -> warmte, koud, geluid
- Mentaal -> conflicten, competitie, isolatie. Komt vaker voor bij mensen.
Lichaamsreactie (strain)
- Fysiek -> direct weefselschade
- Mentaal -> ongunstige emotionele, fysieke reactie
Stress als een proces
- Continue interactie en aanpassingen tussen het individu en zijn omgeving (=
transactions)
- Pogingen van coping
Dimensies van stress
- Fysieke symptomen: allergieen, hoofdpijn, zweten
- Mentale symptomen: laag zelfvertrouwen, negatieve emoties (angst, woede, verdriet),
depressie
- Onaangepast gedrag/ maladaptive behavior: slechte rust, minder actief, slechte
voeding, substantiegebruik (alcohol en drugs)
- Kwaliteit: distress vs eustress. Negatieve stress is meer schadelijk.
Onderzoek
- Stress heeft invloed op gedrag: mannen vs vrouwen en eten
Meer vrouwen overeat dan mannen wanneer ze gestrest zijn, meer mannen undereat
dan vrouwen wanneer ze gestrest zijn.
- Hoe bekend is de stressor voor ons? springen met een parachute. Cortisol was veel
hoger before and after their first jump. Maar na hun 2 de, 3de etc sprong neemt het af.
Als we gewend raken aan de stressor hebben we minder stress; als het nieuw is nog
wel veel stress.
- Timing: hoe vaker je bent exposed aan een stressor, hoe groter de kans is op stress
(PTST)
- Level of involvement/impact: 9/11 ongeluk. Als je niet direct hebt gewitnessed
minder stress, want minder impact
- Personality factor: high level of moderator vs low level of moderator
,Stress = General Adaptation Syndrome (GAS) – Seyle (FYSIEK)
Dit syndroom is een profiel van hoe organismen reageren op stress. Bestaat uit 3 fasen:
1. Een niet-specifieke mobilisatie (alarm) fase, wat sympathisch zenuwstelsel activiteit
promoot
2. Een weerstandsfase, waarin het organisme moeite doet om om te gaan met de
bedreiging
3. Een uitputtingsfase, wat voorkomt als het organisme faalt om de bedreiging te
overkomen en de fysieke bronnen worden uitgeput
Transactional model of stress – Lazarus (PSYCHOLOGISCH)
‘’De interpretatie van de events zorgen voor de stress, niet de events zelf’’
Primary appraisal: hoe heeft dit effect op mij? goed,
gevaarlijk, irrelevant
Secondairy appraisal: wat voor bronnen heb ik om hiermee
te dealen?
Problem-focused vs emotion-focused
Oke voor de volgende keer, deze coping strategie
gebruiken…
Factoren die leiden tot stressful appraisal:
- Persoonlijke factoren
o Persoonlijkheid, intellectueel, motivationeel
- Situationele factoren
o Sterke eisen, dreigende bedreiging
Stress meten:
- Life events (Holmes en Rahle): hoevaak gebeuren grote levensgebeurtenissen?
dood van een geliefde
o Social readjustment rating scale: per life event een score geven van 0-100
stress.
, Kritiek: afhankelijk van de onderzoekers, want deze gaven een score van
100 bij de dood van echtgenoot. Dit kan ook dood van kind, mama zijn
dus heel erg dependent van tijd en onderzoekers.
- Daily Hassles (Kanner): kleinere irritante gebeurtenissen bv. file, bus missen,
gewicht, auto problemen, leraar niet beschikbaar om te
helpen, uiterlijk etc. deze zijn de belangrijke events die Charles Bukowski (1981):
voor stress zorgen It is not the large things that
send a man to the
madhouse…
No, it’s the continuing series
Daily hassles zijn een betere voorspelling voor psychologische
of small tragedies that send
symptomen (anxiety, depressie) dan life events!
a man to the madhouse
Not the death of his love
but a shoelace that
snaps with no time left.
Veerkracht/resilience = gezonde psychologische en fysieke functioning na een mogelijk
traumatische gebeurtenis. Meest voorkomende reactie na een verlies of trauma, ipv PTSS.
Deze factoren hebben betere veerkracht:
Stress and physical health
Allostatic load = biologische kosten om aan te passen aan stress
- Hoe hoger de load hoe meer stress
- Stress kan leiden tot hartziekten en dood
- Stress verhoogt de kans om verkouden te worden, slechter immuunsysteem
- Mentale stress verhoogt bloeddruk en verheft epinephrine levels
Onderzoek
Heart attacks and watching world cup football: tijdens world cup meer hartaanvallen
(juni-juli) bij wedstrijden 1 en 5,6, meest belangrijke wedstrijden