Orthopedagogische methoden en
interventies
Omgaan met agressie
Speelse methodieken
Preventie
TEO
Psychodynamisch
ontwikkelingsmodel van Dosen
Emotionele ontwikkeling in
verbinding
Gentle teaching
LSCI
Inclusie
Arbeid en arbeidszorg
1
,HF: OMGAAN MET AGRESSIE
Wat is agressie?
Definitie
= iedere vorm van dreigend en/of destructief gedrag dat leidt tot schade (psychisch/ fysisch/ materieel)
aan de ander of zichzelf
Sommige handboeken:
o Onderscheid tussen agressie en geweld
o Geweld
= opzettelijk en doelbewust aanwenden van agressief gedrag
Agressie is een subjectief en normatief begrip
Theoretische kaders en hun kijk op agressie
Psychoanalyse
o Agressie= acting-out gedrag vanuit emotioneel/ psychisch beladen inhouden
Systeemtheorie
o Agressief gedrag als symptoom van dysfunctie ih systeem
o IP
Contextuele theorie
o Agressief gedrag bekijken binnen de dimensie vd feiten, psychologie, interactie en de
relationele ethiek
o Destructief recht!
Agressie-frustratie theorie
o Agressie komt steeds voort uit frustratie
Nativisme
o Agressie= aangeboren eigenschap
Behaviorisme
o Agressie= aangeleerde eigenschap
Sociale leertheorie, Bandura
o Aangeleerd gedrag door observatie/ imitatie
o Bandura: Bobo doll experiment
Sociale leertheorie, Patterson
o Gedrag dat inslijpt in interactiepatronen tussen ouder/ opvoeder en kind
Nature- nurture debat
Cliënt gedraagt zich agressief
-> niet IS agressief
Agressie steeds in interactie en context-gerelateerd zien
Veranderingsgericht- oplossingsgericht
Soorten agressie
Instrumentele agressie
Doelgericht: agressief gedrag als hulpmiddel om je doel te bereiken
Weloverwogen
Herkenbaar patroon: weloverwogen opbouw van hoeveelheid agressie
Vertrekt niet vanuit emotie, wel gericht op beïnvloeden van de emoties van de anderen
Frustrati e- agressie
2
, Frustraties stapelen zich op: innerlijke beleving= zeer emotioneel geladen: kwaadheid/ verdriet/ angst
-> minder controle over gedrag: onvoorspelbaarheid v uitbarsten agressie (trigger)
In de praktijk vaak een complexer verhaal
o Soorten lopen door elkaar: bv. instrumentele agressie kan omslaan in frustatie-agressie
o Verschillende oorzaken uit verschillende theoretische verklaringsmodellen zijn van toepassing
Dus om als een professionele HV in team agressief gedrag te begrijpen i.k.v. een adequate aanpak:
o Belang van doorlopende discussie, reflectie, intervisie, briefing, debriefing , …
Agressie
heel vaak defensief gedrag vanuit onveiligheid/onzekerheid/angst/laag zelfbeeld/weinig
zelfvertrouwen en heel vaak reactie op ONMACHT en dus frustratie
Soms een manier om de relatie te testen : wanneer zal de begeleider afhaken en genoeg hebben
van mij?
Vertaalt zich vaak in ambivalent interactiepatroon
Vaak correlatie tussen agressie aan de buitenkant en angst aan de binnenkant
Gedragsbeeld van kinderen/ jongeren die vaak agressief gedrag vertonen
Verhoogde impulsiviteit, beperkte uitstelcapaciteit
Geringe frustratietolerantie
Geringe weerstand tegen verleiding
Vlug geviseerd voelen
Drang om te manifesteren
Uitdagend/stoer gedrag
Gebrekkige realiteitszin
Ambivalent interactiepatroon
Overdreven reacties op mislukkingen/succes/fouten
Moeilijk om eigen aandeel te zien
Weinig innerlijke controle
Weigerachtig tegenover verandering
= heel vaak defensief gedrag vanuit onveiligheid/ onzekerheid/ angst/…
CAVE
Gouden vuistregel met betrekking tot de percipiëring van agressie en leidraad voor discussie met
anderen
Begrip goedkeuring
Twee volledig van elkaar gescheiden dialogen
Preventie van agressie
Begeleider
Zelfkennis op vlak van
o Angst/ agressie
o Zelfvertrouwen
o Voorkeursstrategieën mbt conflicthantering
o Zelfbeheersing
Degelijke visie op agressie= noodzakelijk
o Kwaadheid op zich= ok
o Agressie is vaak gerelateerd aan angst/ verdriet
o Agressie moet begrensd worden, maar dit mag nooit het eindpunt of enige doel zijn ve
interventie
3
, o Enkel repressief handelen gaat voorbij ad kwaadheid die ad basis ligt vh agressief gedrag,
dus lost op LT niets op
o Agressie= communicatie
Kwaadheid (angst/ verdriet) moet in communicatie gebracht worden en niet verder
onderdrukt
Optimale beeldvorming cliënt= noodzakelijk
o Zo optimaal mogelijke beeldvorming vd cliënt binnen de contexten waarin hij leeft
= absolute voorwaarde om agressief gedrag te kunnen plaatsen/ begrijpen & ermee om te
gaan
Relatie begeleider-cliënt
Professionele nabijheid
Oprechte affiniteit
Hechting en vertrouwen als basis om te kunnen aansturen
Handelingskader voor de begeleider
Open handelen
o Naast de cliënt staan (letterlijk en figuurlijk)
o Beste manier om een band op te bouwen
Bedekt handelen
o Op een open manier leidend handelen
o Sturen op een subtiele manier
Leidend handelen
o Vanuit de gezagspositie te handelen
o Wanneer een conflict zich voordoet, ga jij ingrijpen vanuit je positie als begeleider
Structurerend
o
o
Positief
o
o
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fiensabbe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.