Class notes
Maatschappijvak Economie compleet
- Course
- Institution
Prachtig documentje met alles wat je moet weten! Powerpoints incl notities en docentopmerking
[Show more]
Seller
Follow
pienvandevenx
Reviews received
Content preview
Economie IWEEK 1 DE ONZICHTBARE HAND)
Economie definitie: gaat over geld + gaat over mensen die keuzes maken (leer van de
schaarste). Het heeft een zeer beperkte voorspellende waarde.
Leer het verschil tussen een voorspelling gebaseerd op een meting of een voorspelling
gebaseerd op uitspraken.
CPB (Centraal Planbureau) kijkt naar voorspellingen. Voorspellingen hebben een hoge
mate van onzekerheid. Hoe verder ze in de toekomst liggen hoe onbetrouwbaarder.
Bijvoorbeeld energietransitie.
CBS (Centraal Bureau Statistiek) meet wat er daadwerkelijk gebeurt/gebeurd is.
Bijvoorbeeld sterftecijfer, geboortecijfer.
‘De gemiddelde Nederlander’ bestaat niet.
Adam Smith Wealth of Nations, 1776
Grondlegger van de klassieke kapitalistische economie. Hij vindt dat er slechts een
beperkte rol van de overheid (wetgeving en -handhaving, voorzien collectieve goederen)
Klassieke economen staan tegenover de Keynesianen, zij pleiten wel voor een actieve rol
van de overheid, met name als aanjager van de economie in crisistijden.
Hij geloofde in de onzichtbare hand. Dit is een zelfregulerende vrije markt die zou
leiden onder collectieve welvaart. Hij gelooft dat er op een vrije markt, veel
goeds/slechts (on)bewust kon gebeuren door een zogeheten onzichtbare hand (de vrije
markt). Dit zou alleen gebeuren binnen een sterk moreel kader.
Centraal in het marktdenken is het prijsmechanisme: Goederen waar veel behoefte aan
is, zullen meer geld opleveren en dus door meer producenten aangeboden worden. Meer
concurrentie leidt tot scherpere prijzen en geleidelijk tot een nieuw evenwicht waarin
alleen de meest concurrerende producten overleven. Dezelfde beweging volgt voor
werkgelegenheid.
Smith weet dat de markt zelden tot nooit vrij en zelfregulerend is. dit betekende volgens
Smith overigens niet dat iedereen maar lekker moest doen waar hij zin in heeft, zonder
aan anderen te denken. De economie/maatschappij kon volgens hem alleen floreren
binnen een sterk moreel/ethisch kader.
Collectieve goederen zijn goederen waarbij het onmogelijk is om mensen die niet
betalen van gebruik van het goed uit te sluiten. Zonder de overheid zouden ze er niet
komen. Consumptie van de een, gaat niet ten koste van consumptie van de ander.
Dijken, stoplichten etc.
Thomas Hobbes (1588-1679): ‘Smerig, beestachtig en kort.’ – Het leven van de mens.
Smith brak met gangbaar denken van het mercantilisme dat de winst/voorspoed van
de een altijd ten koste gaat van de ander, dat economie een zero-sum-game is waarin
de grootte van de taart onveranderlijk is.
Mercantilisme = een economisch beleid met als doel om de export te maximaliseren en
de import te minimaliseren.
, Tragedy of the commons: als individuele gebruikers elk hun eigen gebruik/nut van
een gedeelde natuurlijke hulpbron proberen te maximaliseren, gaat dat uiteindelijk ten
koste van het collectieve nut en daarmee ook van hun eigen nut.
BBP (Bruto Binnenlands Product) in Nederland 800 miljard euro in 2020
= optelsom van alle primaire inkomens.
‘Het BBP maakt alles, behalve wat het leven de moeite waard maakt.’ – Robert
Kennedy, 1968.
Meet geen: Geluk/Onbetaalde arbeid/Inkomensverdeling/’Zwarte’ activiteiten.
Primair inkomen = inkomen dat rechtstreeks uit het productieproces voorkomt (loon
voor arbeid, ambtenaren, artsen en verpleegkundigen + winst en rente voor kapitaal +
pacht)
Productiefactoren
Arbeid Docent voor de klas
Kapitaal Laptop, schoolgebouw, hoofd
studenten consumeren niet, maar investeren in jullie hoofd – Human Capital.
Natuur bouwstenen van het lokaal, ruimte, elektriciteit voor verlichting en laptop.
Misvattingen
1. Economie gaat alleen over geld
Economie gaat in de eerste plaats over mensen en de keuzes die ze maken met de
schaarse kennis, middelen en tijd die ze hebben. Leer van de Schaarste
2. Economie voorspelt de toekomst
Economie is geen exacte wetenschap en laat zich niet voorspellen. Voorspellingen
moeten worden genomen met een flinke korrel zout.
3. Taart heeft een grootte en kan maar 1x verdeeld worden
De taart groeit met het aantal bakkers/participanten. De winst van de een gaat dus
niet ten koste van de ander.
4. Winst van de een is het verlies van de ander
5. Mens is rationeel
Voorbeelden irrationaliteit
Keuzeparadox: hoe meer jams in de supermarkt, hoe minder mensen iets kopen.
Opt-in vs. Opt-out voor bijvoorbeeld pensioenen, verzekeringen en donornieren:
Mensen zijn van nature vrij passief als het gaat om actie ondernemen voor de toekomst.
In plaats van mensen actief een keuze te laten maken voor een pensioen of donorcodicil
(Opt-in), draaien ze het om. Je doet automatisch mee aan een pensioenregeling, tenzij
je aangeeft dat je niet wil (Opt-out).
Creatieve destructie = industrieën komen en gaan. Enerzijds omdat mensen elders het
beter of goedkoper kunnen, anderzijds omdat verouderde producten en bedrijfsmodellen
verdrongen worden door nieuwere. Dit is een bruut proces met verliezers- en doorgaans
grote (politieke) verontwaardiging- op de korte termijn, maar winst op de lange termijn
voor de maatschappij als geheel.
Macro-economie gaat over open systeem op regionaal, nationaal of mondiaal niveau.
Micro-economie gaat over individuelen, huishoudens of bedrijven (gesloten systemen).
Nut voor journalisten
- Economie raakt vrijwel ieder aspect van de maatschappij.
- Het verbreedt de blik op de wereld.
- Maakt schijnbaar ongrijpbare kwesties grijpbaarder.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pienvandevenx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now