Summary
Samenvatting Ethologie (EDR) - 1ste bachelor
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van de syllabus Ethologie van het onderdeel EDR. Aangename lay-out om te studeren.
[Show more]
Seller
Follow
lisahellebuyck
Content preview
EthologieWat is Ethologie? Biologische studie vh gedrag
Gedrag: fundamentele
Belangrijke namen; Konrad Lorenz, eigenschap van levende
Niko Tinbergen en Karl von Frisch organismen om
(communicatie der bijen) overlevingskansen te
Recent: groeiende maximaliseren, verzameling
interdisciplinariteit; van regulatorische processen,
– Evolutionaire psychologie en beinvloed door;
Cognitieve ethologie - alle niveaus van het
– Neuro-ethologie organisme (biochemisch-
– Gedragsecologie moleculair, cellulair,
organisch)
Biologisch; - een - tal van aspecten uit het
wetenschappelijk milieu (fysisch, sociaal) -
verantwoorde iedere diersoort is
methodologie geprogrammeerd om in
- vergelijkende studies, evenwicht te leven in een
- met de evolutieleer als bepaalde ecologische niche
achtergrond etholoog moet steeds een
"Triune brain"-theorie van interdisciplinaire open geest
MacLean (gesteund op de hebben
vergelijkende functionele neuro-
anatomie van het CZS doorheen cybernetisch model
de evolutie);
- Reptiliaanse/ primitieve
hersenen (hersenstam); stimuli
zoals vechten, eten, aanvallen Vragen vd ethologie hoe ziet
Causaliteit vh gedrag
- Limbische systeem/ paleocortex; het gedrag eruit?
1. REFLEXEN eenvoudigste
leerproces, geheugen vorm van
+ emoties Tinbergen
causaliteit
Ultimate vragen;
2. SOORTEN STIMULI; - Functie Wat is de
Releasing stimuli / deblokkerende functie of
prikkel: onmiddellijke reactie
Priming stimuli / oriënterende prikkel:
toename
reactie (voorbereiden)
vb. langere daglengte => toename
Functies;
testosteronsecretie
- gedrag uitlokken,
- gedrag sturen,
- algemene waakzaamheid verhogen “general arousal”-belang vd
formatio reticularis (lokt niet direct een bepaald gedrag uit, maar
kan bijdragen tot de verhoging / verlaging van de drempelwaarden
1
en zorgt voor een zekere graad van integratie tussen verschillende
,< Bijkomende vragen door P. Selectie van relevante prikkels
Wiepkema - Perifere filtering: via zintuigen
- Wat is het effect van - Centrale filtering: ter hoogte
leerprocessen op gedrag? van CZS, er wordt geen
(aan/afleren) rekening gehouden met het
- Zijn er modellen mogelijk die gepercipieerde
gedrag kunnen verklaren en Vb. varkens zien verschillende
concepten integreren? kleuren maar zouden er maar
- Kan ethologische kennis iets rekening mee houden indien zij
zeggen over welzijn? in hun jeugd ervaren hebben
dat kleuren belangrijk kunnen
3. ZINTUIGLIJKE zijn.
MOGELIJKHEDEN
4. SLEUTELPRIKKELS = specifieke
- Prikkel receptoren
stimuli waarop dieren reageren met
zintuigen
een welbepaald gedrag
- Welke zintuigen heeft een
dier
Gestaltkarakter (totaalbeeld vd
- “Umwelt” (zintuiglijke
waargenomen structuur)
omgeving) van elke diersoort
De prikkels moeten in een
Vb. vleermuis maakt gebruik
bepaalde schikking voorkomen
van ultrageluiden om
en een vaste verhouding is
weerkaatsing van het geluid
noodzakelijk
van de prooi vast te stellen
Infrarood : Groeforgaan slang
Drempelwaarde = minimale waarde
(500-1500) warmtereceptoren
die een sleutelprikkel moet hebben
Testen van zintuiglijk vermogen;
om een reactie uit te lokken (vb.
Onderscheidingsvermogen;
moedergedrag kip met bruine vlek
Gevoeligheid van de zintuigen
op kop)
gemeten via
blijft niet constant maar hangt
- Fysiologische metingen (bv.
af van de stemming waarin het
elektromyografie, EEG, …)
dier zich bevindt en kan ook
- Gedragsproeven
verschillen tussen individuen
(conditionering) vb. kanker
opzoeken
Heterogene summatie /
Vb. techniek: cilinder met grijze
prikkelsummatie; reactie waarin
en gekleurde banden wordt voor
Deception – honest signalling twee prikkels (tactiele en
Camouflage; organisme gaat lijken op omgeving
akoestische) worden gecombineerd
Mimicry; diersoorten gaan op elkaar lijken
- Batesian mimicry vb. smakelijke insecten hebben gelijkaardig
patroon zoals slecht smakende rupsen om zo te vermijden dat
vogels hen aanvallen VALS
- Müllerian mimicry vb. wansmakelijke soorten lijken uiterlijk op 2
elkaar en zo wordt het afwerende effect vergroot -->
, Evaluatiesignalen; vraagt veel energie om geproduceerd te worden en
bestaat dus uit signalen die "eerlijk" de kracht van de zender
weergeven
Conventionele signalen; signalen die correleren met bepaalde positieve
eigenschappen van de zender. Er is echter geen direct causaal verband
tussen de twee. HORMONEN &
5. INTEROCEPTOREN EN
HORMONEN ONTOGENETISCHE
nemen allerlei eigenschappen waar van ONTWIKKELING
het intern milieu Bij de zoogdieren worden het
Bloeddruk, CO2-gehalte, Glucose hormonaal en psychologisch
Neurotransmitters (thv synaps) geslacht bepaald tijdens de
Hormonen (kunnen gedrag foetale periode of soms kort
beïnvloeden en omgekeerd) na de geboorte. (aan- of
ZENUW- EN HORMONAAL STELSEL ZIJN afwezigheid van testosteron
NAUW VERBONDEN, HEBBEN op welbepaalde gevoelige
COMPLEMENTAIRE WERKING; periodes is determinerend)
- Het zenuwstelsel werkt snel maar - Schapen/ primaten;
bereikt geselecteerde cellen en periodes voor de genitalia
reageert eerder op situeren zich rond de helft
"gebeurtenissen" van de dracht
- Het endocrien stelsel reageert trager - Knaagdieren; einde vd
maar kan theoretisch alle cellen dracht/ na geboorte
bereiken via de bloedbaan en eerder
"toestanden" bepalen Bij genetische mannetjes
HORMONEN BEÏNVLOEDEN GEDRAG; worden de testes actief zodat
- indirect: via organen (bv. bij testosteron bepaalde delen
zoogdieren: groei v.d. baarmoeder) van de hypothalamus kan
- direct: via gespecialiseerde "programmeren" voor later
neuronen in de hersenen zelf (vooral mannelijk gedrag
in de hersenstam en in het limbische
systeem) - Bij genetische wijfjes
gebeurt dit niet (de ovaria
ACTH bevordert het actief leren zijn zelfs niet actief) en de
maar remt de extinctie van een hypothalamus wordt
nutteloos geworden gedrag geprogrammeerd voor
corticosteron bevordert extinctie later vrouwelijk gedrag en
een cyclische secretie van
INTERACTIES GEDRAG-HORMONEN FSH en LH
1ste studie; Arnold Berthold castreerde
hanen bijna geen secundaire - Castratie van het mannetje
geslachtskenmerken en vertoonden bij de geboorte zorgt voor
geen interesse in hennen een vrouwelijke
3
transplantatie van testes in ontwikkeling; latere
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisahellebuyck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
55628 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now