Consumentengedrag: consumentenpsychologie
Deel 1: consumentenpsychologie
Hoofdstuk 1: consumentenpsychologie en consumptiecyclus
1.1 consumentenpsychologie
Consumentenpsychologie is de wetenschappelijke studie van gedrag, beleving en mentale
processen van het individu als consument.
Consumenten zijn individuele personen of groepen die mentale en fysieke handelingen
uitvoeren, met bijhorende aanleidingen, oorzaken en gevolgen, op basis van noden en
behoeften.
Consumentengedrag is het gehele proces van oriëntatie, aanschaf, gebruik, onderhoud en
afdanken van goederen en diensten uit de diverse sectoren (: commercieel, overheids- en
huishoudelijk). Dit alles met als doel functievervulling en bereiken van tevredenheid en welzijn.
Prosumenten zijn personen of groepen die zowel producent als consument zijn.
Consudelen is het ruilen of delen van goederen of diensten onder consumenten.
Marketing VS. consumentenpsychologie
Marketing Consumentenpsychologie
- Omvat de ontwikkeling, prijsbepaling, - De basis van de marketing, de kennis
promotie en distributie van die is van belang voor de strategieën
producten, diensten of concepten die van marketeers.
toegevoegde waarde aan de klant - Na aankoop: ook oog voor gebruik en
bieden. afdanken van producten.
- Vorm van resultaatgericht
bedrijfsbeleid
Wie heeft belang bij deze wetenschap?
- De overheid
- Marketeers
- De consument zelf
- De wetenschap & (toegepaste) psycholoog
,1.2 Consumptiecyclus
We onderscheiden in dit proces vier fases:
oriëntatie - aankoop - gebruik – afdanken
Let wel: deze fases worden niet altijd allemaal doorlopen. Een impulsaankoop heeft
bijvoorbeeld geen oriëntatiefase.
1. Oriëntatie: behoeften
De aanvang van een consumptiecyclus wordt gevormd door probleemherkenning. Er doet zich
een probleem voor of er wordt een nood gevormd. Dit kan door;
gewijzigde levensomstandigheden;
gewijzigd productaanbod;
slijtage, verlies of beschadiging van een product.
De behoefte die dan gecreëerd word kunnen we onderverdelen in volgende categorieën:
Primaire behoeften = aangeboren
Secundaire behoeften = aangeleerd (cultuur) en evolueren doorheen het leven
Manifeste behoeften = behoeften waar we ons bewust van zijn
Latente behoeften = behoeften waar we ons (nog) niet bewust van zijn
Latente behoeften kunnen manifest worden door fysiologische,
emotionele, cognitieve of sociale signalen of door waarneming.
Oriëntatie: zoeken en beslissen
De voorbereiding tot aankoop:
Intern versus extern zoekproces
Verschillende soorten consumenten: satisficer tegenover optimizer:
satisficer optimizer
Goed is goed genoeg voor deze consument: Deze consument zal alle mogelijke informatie
hij voelt er niet veel voor om veel onderzoek raadplegen voor hij overgaat tot aankoop.
te doen. Hij stelt niet veel eisen en koopt Alle aspecten en alle mogelijke alternatieven
vaak uit impuls. worden overwogen.
, Koopbeslissingen
uitgebreide koopbeslissing ofwel uitgebreid beperkte koopbeslissing ofwel beperkt
probleemoplossend gedrag probleemoplossend gedrag
- sterke betrokkenheid, bij belangrijke - betrokkenheid is niet zo groot
beslissingen, vaak dure aankopen - klein risico
- weinig productbekendheid, grote - productbekendheid aanwezig,
behoefte aan informatie merkbekendheid niet
- wanneer de beslissing grote gevolgen
kan hebben, groot risico
routinematig aankoopgedrag impulsaankopen
- meer ervaring met merk en/of - zeer snelle beslissing on the spot
product - geen informatiebehoefte voorafgaand
- klein risico aan aankoop
- weinig nood aan informatie door
trouw aan merk
2. Aankoopfase
online aankopen fysieke winkelaankopen
- 24 op 24 mogelijkheid tot winkelen - funshoppen
- consument hoeft zich niet te - beleving staat centraal
verplaatsen - je kan voelen, ruiken, passen,
- groot productaanbod uitproberen
- uitgebreide prijsinformatie - product onmiddellijk in bezit
3. Gebruik fase
Het product zal na aankoop geïntegreerd worden in het leven van de consument. Afhankelijk
van het type product zal gebruik leiden tot slijtage. Studie van het gebruik is essentieel voor
innovatie.