Uitgebreide samenvatting van het vak Media Economie, gedoceerd door Pieter Ballon. Deze samenvatting omvat alle slides en aanvullende informatie uit de lessen.
DEEL 1 – CONTENT MEDIA ............................................................................................................ 6
Economische karakteristieken van de media ...................................................................................... 6
Micro-economie: uitgangspunten ................................................................................................... 6
Neo-klassieke uitgangspunten ................................................................................................................. 10
Karakteristieken van mediagoederen ........................................................................................... 11
Aard van mediagoederen ......................................................................................................................... 12
Aard van het aanbod ................................................................................................................................ 15
Wet van Baumol....................................................................................................................................... 16
Aard van de vraag .................................................................................................................................... 17
Aard van het prijsmechanisme ................................................................................................................ 19
Media-economie grondig afwijkend ........................................................................................................ 21
Mediamarkt geneigd tot marktfalen ........................................................................................................ 22
Mediawaardeketen ....................................................................................................................... 23
De media-waardeketen............................................................................................................................ 23
Mediabedrijf ............................................................................................................................................ 24
Van interne naar externe waardeketen ................................................................................................... 25
De CI waardeketen – focus op de productie en verkoop ......................................................................... 28
Mediaconcentratie ............................................................................................................................ 29
Mediaconcentratie: belangrijk thema ........................................................................................... 29
Welke aspecten belangrijk? ..................................................................................................................... 29
Gevaren van concentratie in de media .................................................................................................... 29
Mediaconcentratie als grootste bedreiging? ........................................................................................... 33
Maar ook: Mediaconcentratie als mythe? ............................................................................................... 33
Mediaconcentratie: feiten en tendenzen ..................................................................................... 34
Historiek van mediaconcentratie ............................................................................................................. 34
Concentratie-strategieën ......................................................................................................................... 35
Mediaconcentratie: indicatoren .............................................................................................................. 37
Concentratie wereldwijd: Oligopolie en collusie ..................................................................................... 41
Maar: nog steeds dwergen? De Fortune Global top-500 (2010) ............................................................. 41
Maar: concentratie en deconcentratie .................................................................................................... 41
Maar: www als antigif tegen mediaconcentratie? ................................................................................... 42
Hier komen de internet/IT giants: Fortune Global top-500 (2018) .......................................................... 43
Mediaconcentratie in vlaanderen ................................................................................................. 43
Mediaconcentratie in Vlaanderen: Hoe problematisch is dit? ................................................................ 47
Een sterk geconcentreerde markt op weg naar verdere concentratie .................................................... 47
Tweezijdige markten ......................................................................................................................... 48
2
, Two-sided markets en platforms................................................................................................... 48
Wat is een two-sided market? ................................................................................................................. 48
Two-sided-markets: kenmerken .............................................................................................................. 48
Two-sided markets: platforms ................................................................................................................. 49
Two-sided market platforms: strategisch management .......................................................................... 50
Two-sides market platforms: soorten ...................................................................................................... 51
Mediaplatforms: kenmerken ................................................................................................................... 51
Mediaplatforms: strategisch management.............................................................................................. 51
Media als multi-sides market ................................................................................................................... 52
Markt 1. De eindgebruiker ............................................................................................................ 52
2 manieren van betalen: in tijd en geld ................................................................................................... 52
Gezinsuitgaven: evolutie .......................................................................................................................... 52
Tijdsbesteding .......................................................................................................................................... 53
Tijdsbesteding: substitutie? ..................................................................................................................... 53
Mediaconsumptie: substitutie? ............................................................................................................... 55
Markt 2. De adverteerder.............................................................................................................. 59
Advertentiemarkt ..................................................................................................................................... 59
Advertentiemarkt en marktstructuur ...................................................................................................... 60
Advertentiemarkt: conjunctuurgevoelig – ook hier McCombs? .............................................................. 61
Groei ligt boven BNP ................................................................................................................................ 61
Globale en nationale verschillen .............................................................................................................. 62
Advertentiemarkt: substitutie? ................................................................................................................ 62
Below-the-line marketing is al jaren aan het stijgen, TV blijft wel nog steeds de grootste maar online
neemt het over vanaf 2018/2019. ........................................................................................................... 63
Traditionele media: rebalancing .............................................................................................................. 63
Lokale reclameregies voor online vertegenwoordigen slechts enkele top-websites. ............................. 64
De sterke online ad platformen zijn Amerikaans ..................................................................................... 65
Verdere evolutie? .................................................................................................................................... 65
Advertising funnel .................................................................................................................................... 66
Traditionele advertentie-waardeketen .................................................................................................... 67
Online advertentiemarkt.......................................................................................................................... 67
Online advertentie-waardeketen ............................................................................................................. 68
Mobiele advertentie-waardeketen .......................................................................................................... 70
Mediasectoren: AV & Print ................................................................................................................ 70
Printmarkt ..................................................................................................................................... 70
Historiek geschreven pers ........................................................................................................................ 70
Europa: historisch sterke printmarkt maar deze is in verval ................................................................... 72
België niet bij de sterke markten ............................................................................................................. 73
3
, Trends ...................................................................................................................................................... 74
Poging tot antwoord ................................................................................................................................ 76
Van offline naar online inkomsten: logica ............................................................................................... 78
ARPU online ............................................................................................................................................. 79
Zoektocht naar inkomstenmodellen ........................................................................................................ 79
Televisiemarkt ............................................................................................................................... 82
Historiek ................................................................................................................................................... 82
Evolutie .................................................................................................................................................... 83
Publiek vs Privaat ..................................................................................................................................... 83
Publieke omroep en liberalisering ........................................................................................................... 83
Private kanalen: lokale verankering ......................................................................................................... 85
Private kanalen: explosie ......................................................................................................................... 87
Nichekanalen? .......................................................................................................................................... 87
Regionale TV ............................................................................................................................................ 87
Andere spelers: waardeketen .................................................................................................................. 88
Wat hebben al deze succesprogramma’s gemeen? ................................................................................ 89
Belang lokale fictie ................................................................................................................................... 89
Financiering lokale fictie .......................................................................................................................... 89
Onafhankelijke productiesector............................................................................................................... 90
Onafhankelijke productiesector? ............................................................................................................. 90
Lokale fictie? ............................................................................................................................................ 91
Alternatieven ........................................................................................................................................... 92
VOD (video on demand) ........................................................................................................................... 95
Een wankel evenwicht ............................................................................................................................. 96
Verstoring evenwicht ............................................................................................................................... 96
Of co-existentie? ...................................................................................................................................... 96
Ook hier: business model innovatie ......................................................................................................... 96
DEEL 2: CONNECTIVITY MEDIA .................................................................................................... 98
De nieuwe media-economie .............................................................................................................. 98
Digitalisering en convergentie ....................................................................................................... 98
Nieuwe economie? .................................................................................................................................. 99
Wet van Moore ...................................................................................................................................... 100
De kosten van netwerken ...................................................................................................................... 103
De waarde van netwerken ..................................................................................................................... 104
Wet van Metcalfe................................................................................................................................... 104
Netwerkeffecten .................................................................................................................................... 106
Netwerkeffecten: strategisch management (Gallaugher, 2008) ........................................................... 106
4
, Lock in/Qwertynomics (David, 1985) ..................................................................................................... 110
Platformisering en inkomstenmodellen .......................................................................................... 112
Platformisering ............................................................................................................................ 112
ICT, modulariteit en interdependentie .................................................................................................. 112
Horizontalisering .................................................................................................................................... 114
Platformisering ....................................................................................................................................... 115
Gevolgen in de markt ............................................................................................................................. 117
Technische + zakelijke platformen ......................................................................................................... 118
Van Supply Chain Management naar Business Ecosystem Management ............................................. 118
Platformisering ....................................................................................................................................... 119
Nieuwe inkomstenmodellen ....................................................................................................... 119
Inkomstenmodellen online .................................................................................................................... 119
Het failliet van web 1.0 .......................................................................................................................... 120
Connectivity is king ................................................................................................................................ 121
Mediawaardeketen vs. Nieuwe media-waardeketen ............................................................................ 123
Schaalvoordelen aan de vraagzijde ........................................................................................................ 123
Inkomstenmodellen in Nieuwe Media: “Long Tail” ............................................................................... 123
Invloed van de prijs van content ............................................................................................................ 126
Inkomstenmodellen in nieuwe media ................................................................................................... 126
Inkomsten uit web advertising............................................................................................................... 127
Web 2.0 inkomstmodellen ..................................................................................................................... 128
5
,DEEL 1 – CONTENT MEDIA
ECONOMISCHE KARAKTERISTIEKEN VAN DE MEDIA
Micro-economie: uitgangspunten
Producent (aanbieder) -> consument
Voeren een economische transactie uit
Zaken die belangrijk zijn voor de keuze die ze maken
• Producent: kosten (hoeveel kost de fiets mij aan materiaal te maken)
o Moet de kosten recupereren
o Ook opportuniteitskosten weten: zou ik met hetzelfde materiaal iets
anders kunnen maken dat mij meer opbrengt?
• Consument: wat gaat de fiets opbrengen? (nut, wat is mijn behoefte)
o Wat is de fiets mij waard?
o Alternatieven: ik kan met mijn geld ook iets anders kopen: gaat dat
mij meer nut opleveren?
6
,Op basis daarvan:
• Hoeveel fietsen maken en aan welke prijs verkopen?
• Hoeveel ga ik er kopen en hoeveel ben ik bereid te betalen?
• Maken allebei een individuele keuze over prijs en hoeveelheid
• Schaarsheid: ik moet de juiste keuze maken (anders verdoen geld,
grondstoffen, …)
Er zijn verschillende producenten van fietsen en er zijn verschillende mensen die
misschien een fiets willen kopen
• Bepaalde hoeveelheid die wordt aangeboden tegen een bepaalde prijs
• Bepaalde hoeveelheid die gevraagd wordt tegen een bepaalde prijs
7
, Hoeveelheid en prijs hebben iets met
Elkaar te maken
• Als ik maar weinig geld kan
krijgen, ga ik er niet veel
produceren/aanbieden
• Kan ik er veel geld voor
krijgen dan ga ik er veel
aanbieden
Vraagzijde andersom
Ontmoeten elkaar in de markt:
• Prijs hoog: weinig gevraagd
Het marktevenwicht:
• Prijs laag: veel vraag • De hoeveelheid fietsen die
geproduceerd wordt en die
ook afgenomen wordt
tegen de prijs
• Op dit punt is iedereen
tevreden
8
, Iedereen krijgt opslag (bv 13e
Marktevenwicht kan verschuiven
maand)
• Er komen bv. buitenlandse
• Er worden meer fietsen
aanbieders bij gevraagd voor dezelfde
• Aanbodcurve verschuift dus E ook prijs
• E schuift op
• Er worden meer fietsen verkocht • Prijs gaat stijgen
maar tegen een lagere prijs
• De individuele producent moet weten hoeveel hij graat produceren, prijs
weet hij al €
• Vrije concurrentie: prijs overnemen
• Hoe groot gaat mijn bedrijf zijn?
• Marginale kosten om kwantiteit te bepalen
9
, o Marginale kost per additioneel exemplaar te produceren
o Marginale kost fluctueert naargelang ik groter of kleiner ben
o > 1 fiets: marginale kost hoog (niet efficiënt)
o Winst bij snijpunt p en marginale kost
• Dal: op je efficiëntst
o Na verloop van tijd ga je minder efficiënt zijn (je moet alles
georganiseerd blijven krijgen. Bedrijf wordt dus zo groot dat het
minder efficiënt is)
• Tot marginale kost = marginale opbrengst produceren
o Is optimale grootte van het bedrijf
Basisuitgangspunten zijn niet toepasbaar op media!
10
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur asannen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
