Samenvatting ergotherapie en coachende vaardigheden
Wat is coaching?
Voorbeelden van coachingsvragen:
- Productiemanager vraagt raad bij managen van 2 werknemers, hij wilt dat ze
samenwerken.
- Jongeman wilt gecoached worden bij het maken van een studiekeuze.
- Leraar wilt gecoached worden op het stimuleren van zijn klas om ze creatiever te
maken.
- …
Een definitie:
- Met coachen kom je nog meer tot betekenisvol handelen.
- Coachen is uitlokken en ondersteunen van leren.
- Coachen heeft alles te maken met leren.
- Leren in de zin van = zeer breed veld = rationeel leren, leren van vaardigheden,
gevoelsmatig leren, leren van nieuwe attitudes, leren van nieuwe benaderingen,…
Geen inhoudelijk expert:
- De expertise van een coach ligt niet op inhoudelijk vlak.
- Een coach lokt leren en groei uit, en geeft meer aandacht aan het leerporces zelf.
Probleemgericht? Of gericht op kracht en mogelijkheden?
- Vb. bij de sport = een coach is er niet alleen wanneer het niet goed gaat. Die is er ook
wanneer het goed gaat. Hij is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om de
prestaties te optimaliseren, om grenzen te verleggen, om beter te worden, om met
minder spanning en inspanning een beter resultaat neer te zetten.
- Dit geldt overal zo.
- Coachen gaat over kracht ontwikkelen en sluimerende mogelijkheden laten
openbloeien.
- Het gaat om mensen stimuleren om anders te kijken, verder te gaan en meer te
durven dan dat ze tot nu toe deden.
,Toekomstgericht en oplossingsgericht:
- Coaching is eerder gericht op oplossingen en mogelijkheden, dan op problemen en
het verleden.
- Problemen zijn wel vaak aanleidingen voor een coachingsinterventie, maar niet meer
dan dat! Coachen is toekomstgericht!
- Een coach is minder geïnteresseerd in het probleem van zijn coachee dan in de
mogelijkheden die het probleem biedt om te leren en te groeien.
- Focus ligt op de nog niet ontdekte kansen die achter de probleemsituatie schuilgaan,
en NIET op de oorzaken van het probleem.
- De coach richt zich op de krachtbronnen in de coachee en in de omgeving!
De 7 coachende vaardigheden
- Exploreren.
- Waarderen en bekrachtigen.
- Betrokken confronteren.
- Uitdagen.
- Inspireren.
- Toelaten en ruimte geven.
- Ontspannen.
Exploreren
De kunst om te luisteren, en te laten spreken.
- Je moet echt luisteren en verkennen wat de coachee wilt.
- Vaak denken we dat we luisteren, maar zijn we al een stap te ver!
Explorerende vaardigheden: wees benieuwd!
- Pure aandacht hebben en werkelijk nieuwsgierig zijn!
- Coach en coachee oxploreren samen waar het om gaat.
- Ze stellen vragen, luisteren actief naar de antwoorden en kijken nauwkeurig toe.
- Wat je zeker NIET moet doen = spontaan advies geven!
Stilstaan en je voorstellingsvermogen inzetten:
- Coach helpt de ander stil te staan.
- Stil staan en kijken wat er gaande is.
- ‘laat ons eens kijken, wat is het probleem? Waar wil je naartoe?’
- Hoe beter de coach zich een voorstelling probeert te maken van het gebeuren, des te
preciezer worden de vragen.
- ‘hoe loopt dat procies? Hoe kan ik me dat voorstellen? Beschrijf dat eens concreet?’
, Oplossingsgedrevenheid staat goede oplossingen vaak in de weg:
- Meestal willen we een probleem zo snel mogelijk oplossen.
- Dat belet ons vaak om eerst echt het probleem te zien.
- En om werkelijk in de gaten te krijgen waar we eigenlijk naartoe willen.
- ‘het eens laten bezinken’ is dus een goed idee.
Oplossingen de tijd geven om te groeien:
- Vaak zal het eindresultaat veel beter, krachtiger, efficiënter zijn als je tijd hebt
genomen voor verkennend onderzoek.
- Het denkvermogen werkt sneller en efficiënter als het ontspannen en vanop enige
afstand te werk kan gaan.
- Mogelijke oplossingen dienen zich vaak aan vanuit het ontspannen verkennen van de
situatie zoals ze is.
- Als daat de tijd wordt voor genomen, kunnen de verborgen mogelijkheden als vanzelf
naar voren komen.
Zo verkennen dat de ander iets nieuws ziet:
- Zó luisteren dat je onder het verhaal de beleving, overtuiging en wens van de ander
hoort.
- Zó luisteren dat de ander nauwkeuriger dan ooit naar zichzelf en naar de situatie kijkt
en daar nieuwe dingen in ontdekt.
- Zó luisteren dat er een frisse oplossing onder zijn woorden vandaan kan komen.
- Zeker niet zelf als coach oplossingen aanbieden!!
Authentieke belangstelling doet de ander openbloeien:
- Het tonen van echte belangstelling is een krachtig instrument voor een goed
coachingsgesprek.
- Coachen gaat minder om de techniek, maar meer om werkelijke betrokkenheid bij
het vragen stellen.
- Enige techniek moet er natuurlijk wel zijn.
Onderzoekende vs beoordelende aandacht:
- Onze aandacht is vaak beoordelend.
- De verkennende aandacht die we hier bedoelen, is een soort onderzoekend kijken
zoals we dat met verschijnselen in de natuur doen.
- Hoe minder referentiepunten, hoe minder we gaan oordelen, en omgekeerd.