MODULE I Uitzoomen - De competitieve omgeving
1. The rise of globalization
- Er zijn 4 verschillende benaderingen: Economische, politieke; sociologische en de culturele.
o Economen richten zich op de groei van de internationale handel en de toename van
internationale kapitaalstromen.
Globalisering = het fenomeen waarbij economieën steeds meer in elkaar vervlochten
geraken.
Hierbij zijn 2 grote tendencen:
Internationale markt waarbij het makkelijker wordt om internationaal
goederen en diensten aan te gaan bieden
Internationale productie waarbij het steeds makkelijker wordt om
internationaal grondstoffen te verweven of goederen en diensten daar te
produceren
o Politicologen zien globalisering als een proces dat leidt tot ondermijning van de natiestaat
en het ontstaan van nieuwe vormen van bestuur (controle).
o Sociologen zien globalisering in termen van de opkomst van een mondiale cultuur en de
overheersing van de media door mondiale bedrijven.
o Experts op het gebied van internationale betrekkingen hebben de neiging zich te
concentreren op het ontstaan van mondiale conflicten en mondiale instellingen.
- Korte geschiedenis:
Grensoverschrijdende handel en samenwerking is van alle tijden
Er is een versnelling van globalisering sinds de industriele revolutie
Die trend zet zich sindsien verder
Echte doorbraak na de tweede wereldoorlog, steeds verdere uitbreiding van de liberalisring van de
wereldhandel
opeenvolging van handelsakkoorden die alle barrieres verlaagden
ook techonologisxhe revolutie die een extra duwtje in de rug gaf
MAAR De afgelopen 10 jaar is de globaliseringsmachine in relatieve termen beginnen haperen. In absolute
termen groeit ie nog maar in verhouding groeien de binnenlandse markten sneller dan de overschrijdende
activiteiten. = SLOWBALIZATION
enkele fenomenen die daaraan de grondslag liggen
- Onder president Xi Jinping begon China zich naar binnen te keren met beleid om de inheemse
ontwikkeling van leidende industrieën te bevorderen. China blijft een exportmacht, maar de export
als aandeel van het bbp is gedaald van 31% in 2008 naar slechts 17% in 2019
- Onder president Donald Trump hebben de Verenigde Staten een ‘America First’ -beleid omarmd,
waarbij ze afstand nemen van handelsliberalisering (terugtrekken uit het Trans-Pacific Partnership,
heronderhandelen over de NAFTA) en op weg zijn naar protectionisme. De VS begonnen ook een
handelsoorlog met China vanwege zijn oneerlijke handelspraktijken, waardoor de bilaterale handel
aanzienlijk werd verminderd.
- In EU, steun voor vrijhandel afbrokkelen
- COVID
o De COVID-19-pandemie geeft gewoon een nieuwe impuls aan de trend van
deglobalisering. De WTO heeft voorspeld dat de wereldhandel in 2020 met 13% tot
32% zal afnemen, veel meer dan de verwachte daling van het mondiale bbp.
o Belangrijker is de manier waarop landen nu denken over economische integratie.
President Emmanuel Macron van Frankrijk heeft gezegd dat het coronavirus "de
aard van de globalisering zal veranderen, waarmee we de afgelopen 40 jaar hebben
1
, geleefd", eraan toevoegend dat het "duidelijk was dat dit soort globalisering het
einde van zijn cyclus naderde".
o De pandemie heeft de bezorgdheid over de hele wereld versterkt dat de
toeleveringsketens te ver zijn gegaan. Er zijn exportverboden ingesteld vanwege
bezorgdheid over inadequate binnenlandse productie van medische apparatuur,
persoonlijke beschermingsmiddelen en farmaceutische producten. Dergelijk beleid
zal de tekorten verergeren, het tegenovergestelde van het beoogde effect. (Tijdens
de voedselcrisis in 2012 hebben exportverboden de wereldprijzen opgedreven en de
tekorten op korte termijn nog erger gemaakt.) Protectionisme blijkt geen vervanging
te zijn voor de aanleg van voorraden en paraatheid, die de afgelopen jaren niet
toereikend waren.
- Groote multinationale bedrijven hebben een grote invloed op de hele economie. De grootste
multinationale ondernemingen zijn zo groot als (en misschien meer invloedrijk dan) middelgrote
landen. Vooral technologiebedrijven hebben een grote invloed. Sommige bedrijfstakken worden
volledig gedomineerd door multinationale ondernemingen, waaronder auto's, computers en
frisdranken.
2. Effecten op wereldwijd verbonden waardeketens
- Internationale handelsketens
o Boeing: Ze outsources veel activiteiten over hele wereld, onderdelen worden over hele
wereld geproduceerd. Veel vertragingen als 1 van de producenten in 1 van de landen
vertraging hadden, kostenefficient maar veel risico’s. Het kan normaal sneller zijn als elke
plek die ze gebruiken optimaal werkt maar vanaf dat niet is kan het veeel vertraging
hebben.
o Apple iphone 6: wereldwijd aanwezig met de hoofdzetel in VS. Groot deel van de
grondstoffen zijn werelwijd en de productie hoofdzakelijk in China. Distributienetwerk ook
wereldwijd.
o Een Globale waardeketen is een meerwaarde, kosteneff. + kan sneller gaan maar er zijn heel
veel kwetsbaarheden bij, deze werden met COVID duidelijk.
- Debatten
o 1. Debat over de mate waarin werelden effectief globaliseren, de mate waarin economien
zich met elk vervlechten en de mate waarin er al dan niet een level playing field aan het
onstaan is. (= waar je ook bent in de wereld je hebt dezelfde mogelijkheden om te
ondernemen, om te exporteren, om wereldwijd succesvol te worden.)
o De wereld is vlak aan het worden, onder invloed van politieke, techonoliscge trends
is de wereld gekomen tot een wereld zonder grenzen, makkelijk om te ondernemen,
elke onderneming heeft dezelfde mogelijkheden.
o Semi -globalisation: als de wereld vlak zou zijn dan zou de internationale business
eenvoudig zijn en dat is niet, er zijn veel beperkingen waarmee rekening moet
gehouden worden zoals culturele verschillen Er blijven grote struikelblokken om met
1 strategie wereldwijd actief te zijn.
o 2. Is globalisering een goede of slechte zaak?
o Er zijn veel voordelen
In alle landen veel groei in welvaart, ook in ontwikkelingslanden
Vanuit individueel standpunt, cariere mogelijkheden
o Maar ook enkele nadelen / issues
2
, Toename vervuiling klimaatveranderingen
Migratiestromen : al dan niet een goede zaak ????
o Vraag: wegen de voordelen op tegen de nadelen? (subjectief)
o Op welke manier kan globalisering beinvloed worden door politiek zodat de
voordelen maximaal worden en de nadelen gecontroleerd kunnen worden ??: heel
moeilijk te beantwoorden.
- Voordelen van globalisering
o Groei wereldhandel
o Gestegen welvaartsniveau
o Specialisering van goederen en diensten
o Exponentiële innovatie
o Bredere keuze voor consumenten
o Ongekende loopbaanmogelijkheden
- Nadelen van globalisering
o Milieuvervuiling
o Klimaatopwarming
o Onvoldoende respect voor mensenrechten
o Toegenomen concentratie en machtsmisbruik
o Fiscale en sociale race-to-the bottom
o Culturele vervlakking
- Voorwaarden voor eerlijke globalisering
o Coherent macro-economisch beleid
o Internationale samenwerking tussen overheden
o Sociale en economische instellingen die internationaal doeltreffend zijn
o Gecoördineerde reacties op klimaatverandering, migratie, ongelijkheid
o Visionaire en moedige sociale partners gesteund door de overheid die langetermijn
vooropstelt
3. Krachten van integratie, reactievermogen en leren
- Er zijn 3 grote krachten die internationale ondernemingen ondervinden
o Forces for cross-border integration and coordination
Die handel over de landsgrenzen heen aanmoedigt
o Forces for national differentiation and responsiveness
Die locale adaptatie aanmoedigt
o Forces for worldwide innovation and learning
Die wereldwijd innovatie en leren aanmoedigen
1. Krachten voor wereldwijde integratie en coördinatie
o Schaalvoordelen = Schaalvoordelen zijn de kostenvoordelen die ondernemingen te maken
hebben met hun omvang (doorgaans gemeten aan de hand van de hoeveelheid
geproduceerde output), waarbij de kosten per eenheid output afnemen bij toenemende
schaal
Let op met schaalnadelen!!!!
treden op wanneer schaalvoordelen hun grenzen overschrijden, zoals het
passeren van het optimale ontwerppunt waar de kosten per extra eenheid
beginnen te stijgen
3
, o Economies of scope = voordelen als de productie van een goed de productie van een ander
goed goedkoper maakt, gaat over variabiliteit bv apple, elke iphone gebruikt zelfde
software,…
treden op wanneer het produceren van een verscheidenheid aan goederen of
diensten tegelijkertijd kosteneffectiever is voor een bedrijf dan het produceren van
minder variëteiten van een product of het afzonderlijk produceren van elk goed.
o Factorkosten = door te produceren op bepaalde goedkopere locaties, goedkopere
arbeidskosten en grondstoffen,…
o Steeds meer milieuverbetering voor de handel
o Uitbreidingspiraal van globalisering
als je in een industrie bent met deze 5 krachten zal je een sterke impuls hebben om
globalisering te doen
MAAR Het volstaat niet dat deze krachten aanwezig zijn, ook 1 of 2 voortrekkers nodig die het pad openen,
effenen. = CHANGE AGENTS
Bv koffie, met de komst van starbucks is hele sector veranderd, ook andere spelers zijn internationaal
actief geworden
De manier waarop bepaalde industrien globaliseren verschilt van industrie tot industrie.
- Je hebt industrien die born global zijn, bv. Streaming services zoals spotify
- Made global , ze begonnen als nationaal maar een aantal voortrekkers hebben de weg
klaargemaakt om internationaal te worden bv. Koffie indurstrie
- Sommige hebben zo een grote globale druk dat het onmogelijk is om daar nog aan te
ontsnappen, kan zijn doordat voorgangers het onmogelijk maken om lokaal te blijven
2. Krachten voor nationale differentiatie en reactievermogen
o = je past je aan aan de sociale noden omdat consumenten voorkeuren verschillen van markt
tot markt dus zal je je aanpassen om zo je markt aandelen lokaal te vergroten
Culturele verschillen
Consumentensmaken en voorkeuren
Waysofdoingbusiness
Nationale infrastructuur (bv stopcontacten of de distributiechannel, een
winkel of bazaars zoals in marrocco bv): binnen de EU moet overal dezelfde
infrastr vereisten gelden maar dat verschilt bij elk handelsblok
Overheidseisen
Lokale concurrenten, iets wat in 1 regio werkt werkt niet in een andere door
sterkere concurrenten bv
3. Krachten voor wereldwijde innovatie en leren
o Toegenomen behoefte aan snelle en gecoördineerde wereldwijde innovatie gedreven door:
Verkorting van de levensduur van producten
Verhoogde kosten van R&D
Opkomst van wereldwijde technologiestandaarden
Het vermogen van concurrenten om innovatie wereldwijd te ontwikkelen en te
verspreiden
- Tegelijkertijd reageren op verschillende krachten
4
