ACADEMIEJAAR 2021 - 2022
SPIJSVERTERING
Prof. De hertogh, Prof. D’hoore, prof. Vermeire, prof. Nevens, Prof. Roskams, prof. Tack, prof. Topal, PRof. Van
Cutsem en prof. Verslype
,INHOUDSTAFEL
Inhoudstafel ......................................................................................................................................................1
Hoofdstuk 1.......................................................................................................................................................2
Goedaardige aandoeningen slokdarm.......................................................................................................2
Goedaardige aandoeningen van maag en duodenum .............................................................................9
Inleiding tot de abdominale heelkunde....................................................................................................19
Morbide obesitas - Metabole chirurgie ....................................................................................................24
Hoofdstuk 6....................................................................................................................................................29
Goedaardige aandoeningen van galblaas en extrahepatische galwegen .............................................29
Hoofdstuk 7 ....................................................................................................................................................33
Goedaardige pancreasziekten .................................................................................................................33
Hoofdstuk 8....................................................................................................................................................36
Histopathologie van lever, gal en pancreas.............................................................................................36
Hoofdstuk 9....................................................................................................................................................48
Kwaadaardige tumoren van lever, galwegen, galblaas en pancreas......................................................48
1
,HOOFDSTUK 1
Goedaardige aandoeningen slokdarm
1.1 SYMPTOMEN EN DIAGNOSTIEK VAN SLOKDARMAANDOENINGEN
- Klachten verbonden met een bepaalde aandoening zijn meestal karakteristiek
- Een oesofagastroduodenoscopie is essentieel voor juiste diagnose
SYMPTOMEN
- Dysfagie: gevoel dat voedsel blijft steken in de slokdarm
≠ oropharyngeale dysfagie: bolus nier van oropharynx naar
slokdarm (slikstoornis)
- Globusgevoel: gevoel dat er iets in de keel zit
klachten verdwijnen bij eten
- Organische dysfagie: vernauwing slokdarmlumen door organisch letsel
vb. Maligniteit, structuur, web, etc.
kan leiden tot voedselimpactie
- Functionele dysfagie: contractietoestand sluit het lumen af
vanaf begin hinder voor vloeisto en
vb. Spasme, primaire motorische stoornis
- Pyrosis: branderig gevoel stijgt op achter sternum
- Zure regurgitaties: opstijgend zuur van de maag komt in de mond
PIJNLKLACHTEN
- Odynofagie: pijn bij het slikken
→ wijst meestal op ontstekingsletsel
- Impactiepijn: do e tot krampende pijn retrosternaal
→ hevige slokdarmcontracties proximaal van geïmporteerde bolus
≠ NCCP: non cardiac chest pain (krampend/toesnoerend): geen verband eten
1.2 TECHNISCHE ONDERZOEKEN BIJ SLOKDARMZIEKTEN
ENDOSCOPIE EN BIOPSIE
Oesofagastroduodenoscopie = ESSENTIEEL
Hoe? Flexibele video-endoscoop
Wat?
Oppervlakkige ontstekingsletsels zien
Biopsies
Ligaturen bij slokdarmvarices plaatsen → om adrenaline te injecteren (bloedende letsels)
Clips bij bloedingen te plaatsen
Slokdarmdilataties
Prothese plaatsen
Vreemde lichamen verwijderen
2
, MANOMETRISCH ONDERZOEK
Wat meten?
Meten van intraluminale drukken in de slokdarm (rust en deglutitie)
Drukken worden gemeten op zelfde moment op verschillende niveaus
→ evaluatie slokdarmmotoriek
Hoe geëvalueerd?
- Gastro-oesofagale (G-OE) s incter: rustdruk, relaxatie en contractie en eventueel TLESR’s
- Faryngo-oesofagale (F-OE) s incter: rustdruk, relaxatie en contractie
- Contracties van slokdarmlichaam (peristaltische/niet-peristaltische en repetitieve/spontane)
Wanneer?
ESSENTIEEL bij vermoeden achalasie
PH-METING
Hoe? miniatuur-pH-sensor (glaselektrode), 5 cm boven de G-OE s incter
→ registreert zure re lux (24h)
→ meestal event-marker voor pt (associatie tussen re lux en klachten)
Opm: gecombineerde pH-impedantiemeting → ook niet-zure re lux wordt gemeten
RADIOLOGISCHE ONDERZOEKEN
RX-slikact, RX-slokdarm
Wat?
Bepaalde organische letsels aantonen (divertikel, ring van Schatzki, intramurale divertikels,
oesofagotracheale istels, extramurale/intrapariëtale submucosale tumoren)
Onderzoek stikstoornissen → functionele en morfologische info
CT-thorax
Wat?
Extramurale letsels ( istels, tumoren)
Stadiëring tumoren
1.3 GASTRO-OESOFAGALE REFLUXZIEKTE
Presentatie
- Pyrosis en zure regurgitaties
- Atypische klachten: thoracale pijn
astma
NKO-verschijnselen
- Symptomen suggestief voro complicaties: dysfagie (organisch: peptisch/tumor)
odynofagie (ernstige oesofagitisletsels)
ferriprieve anemie (erosie oesofagitisletsels)
ETIOPATHOGENESE
Dubbel mechanisme:
1. Ine iciënte anti-re luxbarrière (G-OE s incter)
- Constante lage s incterdruk
- Toegenomen aantal TLESR’s (transient low oesofagal s incter relaxations)
- anatomische factoren (hoek van His, mucosaplooien, verschuiven van s incte)
- intra-abdominaal s inctersegment
3
