Resume
Volledige samenvatting van het handboek van rechtsfilosofie
Volledige samenvatting van het te bestuderen handboek van rechtsfilosofie. Door alleen deze samenvatting te studeren heb ik een 18/20 gehaald voor dit vak.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Aperçu du contenu
Samenvatting Rechtsfilosofie 2020 – 20211
,Table of Contents
Hoofdstuk 1: De wens van de soeverein ............................................................................. 5
1.1 Bevelen ........................................................................................................................ 5
1.2 Soeverein ..................................................................................................................... 5
1.3 Algemeen..................................................................................................................... 6
1.4 De soeverein als enige rechtsbron................................................................................. 6
1.5 Besluit.......................................................................................................................... 7
Hoofdstuk 2: De macht der gewoonte................................................................................ 8
2.1 Het perspectief van de antropoloog .................................................................................... 8
2.2 Wederzijdse verwachtingen ................................................................................................ 9
2.3 ‘Telt als’ – regels ................................................................................................................. 9
2.4 Besluit .............................................................................................................................. 10
Hoofdstuk 3: Regels over regels ....................................................................................... 11
3.1 Vastleggen ........................................................................................................................ 11
3.2 Geldigheid ........................................................................................................................ 11
3.3 Geregelde dwangorde ....................................................................................................... 12
3.4 Primaire en secundaire regels ........................................................................................... 12
3.5 Consensus onder vreemden .............................................................................................. 13
3.6 Besluit .............................................................................................................................. 14
Hoofdstuk 4: Rechtvaardiging en kritiek .......................................................................... 15
4.1 Omdat ik het zeg............................................................................................................... 15
4.2 Gods bevel........................................................................................................................ 16
4.3 Rechtvaardiging van ongehoorzaamheid ........................................................................... 16
4.4 Het natuurlijke licht .......................................................................................................... 17
4.5 De bestemming van de mens ............................................................................................ 17
4.6 Tussenbalans .................................................................................................................... 18
Hoofdstuk 5: Het maatschappelijk contract ..................................................................... 19
5.1 Van natuurrecht naar natuurlijke rechten .......................................................................... 19
5.2 De wederkerigheid van een contract ................................................................................. 19
5.3 De gerechtvaardigde opstand ............................................................................................ 20
5.4 Redenen voor redenen voor redenen ................................................................................ 21
5.5 Besluit .............................................................................................................................. 21
Hoofdstuk 6: Algemene regels ......................................................................................... 23
6.1 Categorieën ...................................................................................................................... 23
6.2 De moeilijkheden van algemene regels .............................................................................. 23
2
, 6.3 Functies van algemene regels ............................................................................................ 24
6.4 Regels als redenen ............................................................................................................ 25
6.5 De falende wetgever ......................................................................................................... 25
6.6 Dressuur ........................................................................................................................... 26
6.7 Tussenbalans .................................................................................................................... 26
Hoofdstuk 7: Recht en sturing.......................................................................................... 28
7.1 Modificatie en codificatie .................................................................................................. 28
7.2 Overregulering.................................................................................................................. 28
7.3 Het subsidiariteitsbeginsel ................................................................................................ 29
7.4 Geconditioneerde zelfregulering ....................................................................................... 29
7.5 Subsidiariteit in de rechtsstaat .......................................................................................... 30
7.6 Subsidiariteit in een democratie ........................................................................................ 31
7.7 Besluit .............................................................................................................................. 32
Hoofdstuk 8: Juridische beslissingen ................................................................................ 33
8.1 Moeilijkheden van rechterlijke oordeelsvorming ............................................................... 33
8.2 Onbepaaldheid van het recht ............................................................................................ 34
8.3 Rafelig recht ..................................................................................................................... 36
8.4 Rechterlijke gebondenheid ............................................................................................... 37
8.5 Tussenbalans .................................................................................................................... 37
Hoofdstuk 9: Tussen recht en wetgever ........................................................................... 38
9.1 Rol van beginselen ............................................................................................................ 38
9.2 Rechterlijke rechtsvorming ............................................................................................... 39
9.3 Beleid en beginsel ............................................................................................................. 40
9.4 Strijdende belangen en strijdende beginselen .................................................................... 41
9.5 Besluit .............................................................................................................................. 42
Hoofdstuk 10: Schade en schande .................................................................................... 44
10.1 Grenspaal in omstreden gebied ....................................................................................... 44
10.2 Het utilisme en individuele vrijheid ................................................................................. 45
10.3 Moraal als het cement van de samenleving ..................................................................... 46
10.4 Drie problematische veronderstellingen .......................................................................... 46
10.5 Besluit ............................................................................................................................ 47
Hoofdstuk 11: Vergelden en voorkomen .......................................................................... 48
11.1 Straf en contract ............................................................................................................. 48
11.2 De effectiviteit van straf .................................................................................................. 49
11.3 Vergelding ...................................................................................................................... 50
11.4 Het dilemma ................................................................................................................... 51
3
, 11.5 Een middenweg .............................................................................................................. 52
11.6 Besluit ............................................................................................................................ 53
Hoofdstuk 12: Rechtvaardiging en rechtmatigheid .......................................................... 54
12.1 Rechtvaardigheid als rechtmatigheid ............................................................................... 54
12.2 Misdadig recht ................................................................................................................ 55
12.3 Het gelijkheidsbeginsel ................................................................................................... 55
12.4 De rechtspositivistische repliek ....................................................................................... 56
12.5 Gehoorzaamheidsplicht .................................................................................................. 56
12.6 Besluit ............................................................................................................................ 57
4
, Hoofdstuk 1: De wens van de soeverein
Er zijn tal van regels; rechtsregels, sociale regels, etiquetteregels… Hoe onderscheiden we nu precies
rechtsregels van al die andere regels?
We kunnen zeggen dat rechtsregels als zodanig worden aangewezen door wet en jurisprudentie,
maar dan doen we beroep op een (juridisch) criterium dat binnen ONS rechtssysteem geldt, en het is
mogelijk dat dit niet voor alle rechtssystemen zo is. Andere rechtssystemen kunnen verwijzen naar
andere/geen rechtsbronnen.
Recht uitleggen aan iemand die nog nooit van recht heeft gehoord? → Theorie van John Austin
(1790-1859). Hij probeerde recht te definiëren zonder te leunen op een bestaand rechtssysteem en
zonder bij de lezer voorkennis te veronderstellen van het geldende recht + zonder beroep te doen op
morele noties (dus zonder standpunt in te nemen ten aanzien van de waarde of de rechtsvaardigheid
van het recht). Daarom is Austin’s theorie nogal kaal & geschikt als kapstok ➔ “The existence of law
is one thing, its merit or demerit is another.”
1.1 Bevelen
Rechtswetenschappers zijn volgens Austin ondeugdelijk en onwetenschappelijk als zij proberen een
antwoord te geven op de vraag met welk onderwerp zij zich nu precies bezighouden, omdat er wordt
verzuimd een neutrale omschrijving te geven van het verschijnsel recht. Men beschrijft niet wat het
recht is maar wat het zou moeten zijn, dus wordt niet het recht maar rechtvaardig recht gedefinieerd
(tegendeel van onrecht).
Austin wilde het anders, hij wilde het recht op een neutrale en objectieve manier definiëren, los van
het feit of het rechtvaardig dan wel onrechtvaardig recht is (tegendeel van niet-recht).
Volgens Austin is recht het geheel van bevelen van een superieur, die gepaard gaan met de
mogelijkheid sancties op te leggen bij niet-nakoming. Hij baseert het recht op macht. Bevel = alleen
bevel als degene die beveelt ook mogelijkheid heeft sancties op te leggen + uit te voeren bij niet-
naleving.
Zeggen dat wetten worden afgekondigd door superieuren = tautologie; dit zegt 2 keer hetzelfde.
Wetten zijn bevelen en bevelen kunnen alleen door superieuren (mensen die macht hebben naleving
af te dwingen) worden uitgevaardigd, anders zouden het geen superieuren zijn.
Gehoorzaamheidsplicht van de burger berust dus op de macht vd soeverein om sancties op te
leggen. En kan voortvloeien uit de wens sancties te ontlopen.
➔ Rechtsregels = wensuitingen die gepaard gaan met de dreiging tot sanctie als de wens niet
wordt ingewilligd.
1.2 Soeverein
Deze definitie is nog ruim en wordt verder ingeperkt. Niet ALLE meerderen, ALLEEN die superieuren
die ‘soeverein’ zijn, alleen de soeverein kan rechtsbron zijn.
Deze term is voor Austin problematisch want hij wou definitie geven van het recht zonder juridische
begrippen & categorieën maar soeverein is een typisch rechtsbegrip, zoals de regels die bepalen wie
soeverein is want je bent pas soeverein op grond van regels die je bepaalde bevoegdheden geven →
gevaar cirkelredenering: Wat is recht? Datgene wat bevolen wordt door de soeverein. Wie is
soeverein? Diegene die door het recht als zodanig wordt aangewezen.
5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hanaaliu. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans