Samenvatting Rechtsfilosofie
Filosoof Visie
- Recht als abstract begrip, zonder invoeging van
juridische noties, moraal, religie...
‘The existence of law is one thing; its merit or demerit is
another’
Drie kenmerken recht
- Bevel
Wat bevolen wordt door de soeverein.
Wens bevel is wel een wens, maar met iets
extra: de sanctie
John Austin (1790 – Een orde die in algemeenheid wordt gegeven in
1859) tijdbestek
Het feit dat het specifiek op één persoon is
gericht maakt niet uit voor Austin => er moet
gewoon herhaling in zitten. (Terwijl dit voor
andere filosofen wel zou uitmaken)
- Soeverein
Door het recht als zodanig wordt aangewezen
=> mensen hebben de gewoonte om naar hem
te luisteren, zelf heeft hij niet de gewoonte om
naar een ander te luisteren.
Enige bron:
Rechtersrecht (spreekbuis van soeverein)
Gewoonterecht (moet bekrachtigd w dr
soeverein)
Bestaan niet
- Algemeen
Incidentele of bijzondere bevelen:
individueel of specifiek bevel
Algemeen als er herhaling in zit ( andere
filosofen: algemeen als gericht op bepaalde
categorie van personen)
- ‘The Cave’
Plato (428/427-347 - Schip van staat
v.Cr.) Mens bepaalt zelf bestemming niet
Het enige wat de mens kan bepalen, is de
manier waarop hij er geraakt => maar laat zich
leiden door driften en begeerten => daarom is
er een stuurman nodig (= staat)
- Staatslichaam
- Werk: Grundlegung der Soziologie des Rechts
Eugen Ehrlich (1862- - Rechtssocioloog => kijkt naar het gedrag van mensen
1922) - Levend recht
, - Recht wortelt in het gewoonterecht
- Sociale regels stammen af uit gewoonte
Twee functies recht:
1. ‘Program for living together’
Recht = baken waarop mensen zich kunnen
oriënteren, sturende functie ‘managerial
directives’
2. Recht dient wederkerige verhoudingen te scheppen
- Opinio necessitatis:
= Er ontstaat een verplichting, omdat ik van mening
ben/denk dat er een verplichting is
Iets is slechts een regel als je het gevoel hebt
dat je zo moet handelen => SLECHT volgens
Fuller.
Er ontstaat pas een verplichting op het moment
Lon Fuller (1902-1978) dat mensen hun gedrag aanpassen aan het
jouwe.
Wanneer is een regel normatief?
- Antwoord van Fuller:
Geldt als regel wanneer een persoon zijn gedrag
erop afstemt
Vb. 21 kantonschoten => hebben een betekenis
gekregen
Falende wetgever:
- Wetgever ‘Rex’ => acht eisen waaraan adequaat
functionerend rechtssysteem moet voldoen
Wet moet algemene strekking hebben
Burgers moeten kennis kunnen nemen van de
wet
Wetgeving mag nooit met terugwerkende
kracht gelden
Wet moet begrijpelijk zijn
Recht moet intern consistent zijn
Moet mogelijk zijn voor de burger om de wet na
te leven
Wet mag niet voortdurend veranderd worden
Rechtspraak moet plaatsvinden op basis van
geldend recht
- The Construction of Social Reality (1995)
- ‘Telt als’-regels
Bepaalde status toegevoegd, aan iets feitelijks
een betekenis geven
John Searle - Netwerk aan regels en conventies als stapeling van
zo’n bouwstenen
- Normatieve kracht omdat iedereen handelen op
gewoonte afstemt => gewoonte wordt regel => moeten
, - Vb. stenen tellen als grens
Functies recht
- Recht = gedragsregels
Dwangorde die gedrag bestraft d.m.v. sancties die op
hun beurt door het recht zijn vastgesteld of geregeld
- Stapeling van regels over regels kenmerkend voor
recht; recht = manier om menselijk gedrag te steunen
door middel van dwang
Hans Kelsen (1881- - Sociale sancties juridische sancties: dr rechtsorde
1973) zelf georganiseerd
- Dubbele taak recht:
Voorschrijven welk gedrag vertoond moet
worden
Voorschrijven welke sanctie wordt opgelegd,
hoe die wordt opgelegd en wie er bevoegd is
Recht gekenmerkt door het feit dat het
zowel gewenst gedrag als de
sanctieoplegging voorschrijft en organiseert
Dubbele taak ontbreekt bij morele normen
en sociale regels
- Geweldsmonopolie (dubbele taak)
Cirkelredenering
Kelsen over rechtmatigheid
- Wat is rechtvaardig?
o Probleem met rechtvaardigheid: het is
irrationeel, het hangt af van iedereen zijn
persoonlijke visie en persoonlijke belangen.
o Rechtmatigheid kan je volgens Kelsen wel
meten: van het moment dat er een regel is,
moet die regel worden nageleefd => het is
rechtmatig => is het rechtvaardig? Dat hangt af
wat die mensen daarvan vinden (geen
normatief oordeel)
o Maar; wat is volgens Kelsen de verstandigste
weg om te bewandelen?
In de praktijk zal het voor de samenleving beter
zijn als er gezocht wordt naar een compromis,
maar of we het rechtvaardigheid kunnen
noemen is te bediscussiëren.
Gelijkheidsbeginsel volgens Kelsen:
- Verzet zich niet tegen het onderscheid als zodanig,
overheid mag categoriseren, gelijke gevallen moeten
op gelijke wijze behandeld worden.
- Gericht aan de rechtstoepasser
- The Concept of Law (1961)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hanaaliu. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.