Resume
Samenvatting Sociale en Politieke Leerstelsels
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van het boek Vrijheid, gelijkheid, solidariteit van Sami Zemni en zijn hoorcolleges + slides.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Sociale en politieke leerstelselsHoofdstuk 1: De ontrafeling van de middeleeuwse orde (1450-1650)
Renaissance: Italiaanse humanisten, fase van wedergeboorte, teloorgang feodale systeem,
individu, moderne levensopvattingen,.., Vallen de kerk nog niet frontaal aan. Geloof in de
toekomst.
Leonardo Da Vinci: Firenze van familie Medici (bankieren) vooral traditioneel Da Vinci
wou meer empirische houding. Details in de studie van de natuur, allerkleinste structuren
die het geheel vormen.
Italië verdeeld in stadstaten (verdeelde macht) geleid door de aristocratie. Geld door handel
was bron van macht, Kerk verwerpt verbod op interest.
Het mercantilisme: Vorst heeft de taak het ontwikkelen van het inkomen van de natie.
Commerciële ontwikkeling vergroten = eigen macht vergroten. Langzaam proces
secularisering in economie + politiek: niet meer het beheer van een door God gewilde
ordening = Stadstaten geleid door mannen met visie en creativiteit niet door Kerk.
Machiavelli: Il principe = vorstenspiegel (leerboek voor toekomstige vorsten, prijzen de vorst
om in gunst te komen) Machiavelli anders want schrijft over het werkelijke, hoe een
maatschappij werd geregeerd en hoe mensen zich gedragen. Hij baseerde zich op het
Empirisme: Kennis komt voort uit ervaring. Menselijke natuur overal hetzelfde, beide goed
en slecht maar voor politiek: slecht.
Machiavelli was antiklerikaal, twee kritieken op Kerk: zij heeft door slechte gedragingen de
religieuze overtuiging ondermijnd + de macht van pausen houdt de eenwording van Italië
tegen. Maar niet antireligieus: religie als sociaal cement.
Hij wilt een sterke eenheidsstaat waarin orde en zekerheid verzekerd zijn. La raison d’état
(staatsrede) was het doen en alle middelen zijn heilig – populair machiavellisme. +
betrouwbaar leger (volksleger). Vrijheid = zekerheid van privébezit.
Thomas More: Diepchristelijk, Utopia deel 1: sociale en economische verwoesting Engeland
door de enclosure-beweging = landbouw obv gemeenschappelijk beheer werd particulier
grondbezit. (geleidelijke intrede kapitalisme). Deel 2: het ideale eiland zonder geld,
harmonie met natuur en god, terugkeer naar een middeleeuwse ordening. Tegen principe
van vraag en aanbod. Utopia is satire op Engeland uit zijn tijd.
Luther: Zag conflict tussen scholastici en humanisten. Humanisme: liefde voor mens en
natuur, protest tegen misstanden en misbruik van de Kerk maar niet antireligieus. Gericht op
het zuiveren van het Christendom. Luther afzijdig, tot in Rome Stellingen van
toegeeflijkheid aan kerk tegen decadentie en commercialisering aflaten.
Religieuze bevrijding mens en directe band tussen individu en god. Bevrijding gaat niet
samen met gelijkheid.
,Müntzer: Leidde boerenopstand tegen hebzucht edelen (radicalen). Luther tegen sociale
revolutie ketterij. Tegen het gezag in opstand komen mag niet. Luther neemt kant adel.
Politieke macht blindelings gehoorzamen. Protonationalisme = economisch nut daalt,
maatschappij als distributiesysteem.
Calvijn: Zwitserland: religieuze tolerantie. Mens hulpeloos wezen van gods almacht. Lot
mens staat vast voorbestemd. Genève kerk protestants hervormen. Uit stad gezet, terug
door Ordonnances. Winst = resultaat ijver en hard werk individu. Geld enig nut als kapitaal
(vroegkapitalistische economische orde. Kerk Calvijn: mens vervolmaken om god te kunnen
aanbidden. Stand in maatschappij niet afkomst maar obv arbeid.
Het dispuut van Valladolid: Koning Spanje: Spaanse oorlog Amerikaans continent ok? Hoe
behandeling inheemse bevolking? Discussie boven de hoofden van de volkeren.
De Sepúlveda: Geweld toegestaan, ze zijn barbaren, kunnen niet voor zichzelf denken. Het is
gerechtvaardigd ze te onderwerpen. Nature slaaf (Aristoteles), mensenoffers, kannibalisme,
sodomie.
De Las Casas: Geen geweld, geen barbaren, getalenteerd en bereid Christendom
aanvaarden. Wel geweld als ze geloof verwerpen ketters. Zijn verdediging inheemse
Amerikanen wakkerde trans-Atlantische slavenhandel van Afrikanen aan. Zwarte Afrikanen =
nature slaaf.
Conquistadores: Spaanse veroveraars beloond met de arbeid van niet-christelijke
onderworpen volkeren, de encomienda = groepsslavernij in ruil voor Katholicisme en
Spaanse taal.
Koning Karel I: Engeland opkomst productie om winst en privébezit. Karel I despotisch beleid
in conflict met parlement. Nieuw parlement = Long Parliament. Grand Remonstrances:
bezwaren parlement tegen beleid monarch. Rooms Katholieke Kerk geviseerd en parlement
schijnbaar kant van de puriteinen = Engelse protestanten Kerk zuiveren. Document publiek
Karel I bevestigt protestantisme. Leidt tot burgeroorlogen.
Christopher Hill: Burgeroorlogen zijn klassenstrijd.
Oliver Cromwell: Militaire leider parlement, adel, puritein, tegen almacht koning, vrijheid
van het individu. New Model Army: burgers als soldaten met overtuiging.
Levellers: Verzet tegen koning en parlement + verwijten Cromwell dezelfde tirannie.
Agreement of the People = volkssoevereiniteit, uitbreiding kiesrecht, godsdienstvrijheid.
Diggers: Economische gelijkheid, primitief communisme.
Karel I onthoofd door Cromwell Derde burgeroorlog Karel II en parlement Cromwell
wint en word Lord Protector, sterft en monarchie heringevoerd.
Mary Astell: Kritiek vrouw ondergeschikt aan man, God gelijk geschapen
Francis Bacon: Kennis is op ervaring gebaseerde methoden los van idolen (= foute opvatting)
, Thomas Hobbes: Blind aanvaarden autoritair gezag. Natuurstaat, Homo Homini Lupus-
samenleving. Mens strijdvaardig, angst vrijheid opgeven aan de Leviathan = the mortal
god. Staat neemt verantwoordelijkheid op voor de commonwealth. Staatsgodsdienst
René Descartes: Cogito ergo sum, rede en kennis.
Benedictus de Spinoza: Bijbel is geen wetenschappelijk werk maar historische verhalen.
Mens is altijd egoïstisch dus democratie enige staatsvorm.
Hoofdstuk 2: De Europese Verlichting en het tijdperk van revoluties. (1650-
1800)
John Locke: Natuurlijke staat mens vrij en gelijk maar handelde wel zelf in slavernij. Arbeid is
eigendom van de persoon en kan verhandeld worden. Civil society: wetgevende en
uitvoerende macht = citoyen (burger). Freemen = sujet (onderdaan). Scheiding der machten.
Monarch = the godlike prince: uitvoerende macht + bevoegdheid tegen wet ingaan in belang
van het volk. Sterke staat voor privébezit.
Verlichting: Radicale politieke ideologie om de mens te bevrijden. De Encyclopédie van
Diderot en d’Alembert.
Condorcet: De mens handelt rationeel, de mens = witte mens
Hume: Zwarte mens is inferieur
Voltaire: Zwarte mens is overgangsras tussen mens en aap.
Encyclopedisten: Vrouw is redelijk wezen, Aziaten ok want afkomst Europeanen, klassenbias,
het volk = witte, mannelijke geleerden.
Jean-Jacques Rousseau: Mens niet enkel rationeel ook emoties. Natuurtoestand goed,
zelfbehoud, medelijden en liefde. Privébezit maakt mens corrupt. Sociaal contract is
overeenkomst tussen het volk. Volonté générale= algemeen belang bij gelijkheid. Opstandig
romanticus. Macht aan elites, verlicht despotisme. Tout pour le peuple, rien par le peuple.
Robespierre: Zelfde visie volonté générale.
Montesquieu : Adel maar niet zeker. Gemoderniseerde staat met veiliggestelde positie adel.
Instellingen rationeel verklaard door maatschappelijke functies. Standenmaatschappij+
monarchie. Checks and balances tegen absolutisme en inspraak volk afremmen.
Adam Smith: Theory of moral sentiments: als mens nature slecht (Hobbes) dan waarom
steden niet kwaadaardig? oordeel obv medeleven. The wealth of nations: moderne
economische denken. Mens drang naar verbetering en ruilen. Economie: arbeidsverdeling +
laissez faire principe. Social sympathy= matigende rem individuele egoïsme.
De Amerikaanse emancipatie : (1775-1783) Groot-Brittanië verdedigde Amerikaanse
kolonies in oorlogen nieuwe belastingwet de stamp act: niet rechtvaardig want no
taxation without representation. oorlog voor onafhankelijkheid tot 4 juli 1776 met de
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Jll2022. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
53340 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans