− Wat is gezondheid? (H1)
− Sociale verschillen in ziekte en gezondheid (H2)
− Ongezond gedrag (H3)
− Gezond gedrag (H4)
− Modellen voor het voorspellen van gedrag (H5)
− Gedragsverandering: mechanismen en methoden (H6)
− Preventie van gezondheidsproblemen (H7)
− Stress, gezondheid en ziekte: theorie (H10)
− Pijn (H15)
− Slaap (extra stukje boek vanaf p.341)
− cvs/me
− Gastcollege e-health
EXAMEN
− Kennis/inzicht/toepassing
− Schriftelijk
• Meerkeuze vragen (met giscorrectie) 8/20
• Open vragen 12/20 (termen, definities, modellen)
• Meerkeuze toelichten
• Stellingen
• Casus (over een persoon die kampt met pijn, slaap, overgewicht)
,HOOFDSTUK 1 - WAT IS GEZONDHEID?
LEERDOELEN
− Wat bedoelen we met gezondheid en hechten we allemaal dezelfde betekenis aan dit woord?
− Welke verschillende opvattingen bestaan er over gezondheid?
− Wat is gezondheidspsychologie?
INHOUD
1.1 Wat is gezondheid? Veranderende perspectieven
1.2 Individuele, culturele en leeftijdgerelateerde perspectieven op gezondheid
1.3 Wat is gezondheidspsychologie?
1.1. WAT IS GEZONDHEID? VERANDERENDE PERSPECTIEVEN
Van oudsher hebben mensen een relatie gezien tussen
• geest
• god(en)
• fysieke gesteldheid
1.1.1. RELATIE TUSSEN LICHAAM EN GEEST
HIPPOCRATES (OUDHEID: 460-377 V.CHR.) – GRIEKSE ARTS
Ziekte = een verstoord evenwicht tssn 4 circulerende lichaamsvloeistoffen (humores):
• Gele gal
• Slijm
• Bloed
• Zwarte gal
Als deze goed in evenwicht zijn = gezond, niet goed in evenwicht = pathogenen
Genezing: opnieuw balans brengen via aderlaten, vasten, dieet, geneesmiddelen
Nu: als er een disbalans is = gezondheidsproblemen maar er is geen evidentie voor de 4 lichaamsvloeistoffen
Bv. melancholieke vrouwen hadden grotere kans op borstkanker door een grote hoeveelheid zwarte gal
De geest speelt dus geen rol in de etiologie van ziekten
VROEGE MIDDELEEUWEN: GELOOF EN SPIRITUALITEIT
Ziekte = straf van God of gevolg van kwade geesten die de ziel binnendrongen
Verbod op wetenschappelijk onderzoek
Religieuze gezichtspunten hielden stand tot de ‘renaissance’ begon
1600 n.Chr.: wetenschappelijke revolutie (deels te danken aan Descartes)
DESCARTES (1596-1650)
Lichaam en geest zijn 2 afzonderlijke/onafhankelijke entiteiten = dualisme
Lichaam = machine → mechanistisch standpunt = lichaam bestaat uit verschillende onderdelen (autopsie
bestond, lichamen inspecteren)
1.1.2. BIOMEDISCH ZIEKTEMODEL
= reductionistisch (reduceert het lichaam tot op celniveau)
Gezondheid = afwezigheid van ziekte
Ziekten en symptomen hebben een achterliggende fysiologische verklaring
Genezing werkt mechanistisch en rechtlijnig maar…waarom dan verschillende reacties van mensen?
1.1.3. VRAAGTEKENS BIJ DUALISME: PSYCHOSOCIALE MODELLEN VOOR GEZONDHEID EN
ZIEKTE
Veel ziekten hebben een organische oorzaak, maar veroorzaken individuele reacties
Rol van ‘geest’ of psyche blijkt daarin belangrijk
Bv. fantoompijn (amputatie, ervaren pijn daar waar geen lichaamsdeel meer is, heeft te maken met de
hersenen), placebo-effect (bepaalde verwachtingen als we een pilletje nemen) (zie ook H15)
Dus toch (tenminste) een bidirectionele relatie i.t.t. dualistisch denken
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur loreschets1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
