Leerpad D – persoon met dementie – medische
aspecten
1. dementie – de etiologie
⟹ komt van het woord demens (zonder geest) en is een verworven klinisch beeld
dat van lange duur is en meestal progressief, het verwijst naar:
- Klinisch syndroom los van de etiologie
- Organische hersenaandoening als etiologie, dus er is altijd een defect in de
hersenen dat kan gezien worden
- Gevolg: geheugenproblemen die evident zijn in leren, onthouden en
oproepen van nieuwe en oude info
- Primaire symptomen:
o Stoornis in denken, redeneren, communicatie, oriëntatie,
moeilijkheden om vaardigheden te onderhouden in dagelijks leven
o Persoonlijkheidsveranderingen die een beperkt inzicht en
moeilijkheid geven om keuzes te maken, agressie, emotionele
afwijkingen en gebrek aan empathie
- Secundaire symptomen:
o Psychiatrische symptomen bv. depressie, hallucinaties, koppigheid
en obsessief-compulsief gedrag
o Kan verband hebben met het cerebraal disfunctioneren alsook door de
persoonlijkheid en ervaringen
- Evolutie behandeling en onderzoek: classificatie van dementie is gebaseerd
op basis van evidentie op kliniek en pathologisch vlak en veronderstelde
etiologische factoren
o Primaire criterium: achteruitgang van het geheugen en
denkprocessen die leiden tot een beperking in functioneren
Neuro-degeneratief Alzheimer’s D’s: parkinson dementie en dementie met
Lewy Bodies, fronto-temporale dementie
Vasculair Door verschillende infarcten, leukoaraiose
Neurologisch MS, ziekte van Huntington, erfelijke ataxie, prionziekten,
ALS-parkinson-dementie complex of guam, hersentumor,
volwassen syndroom van down met alzheimer, MSA
Traumas en diffusie Chronische subdurale hematomen, dementie pugilistica
hersenschade (chronische traumatische encefalopathie), postencefalitis
syndroom, postanoxia, normaledrukhydrocefalie,
intracraniale hypotensie
Toxische factoren Alcohol, drug- en medicatie intoxicatie
1.1 reversibel versus niet reversibel
Reversibel Niet reversibel
Depressie, delirium Dementie van de alzheimers type
Emotionele stoornissen Dementie van de parkinsons type
Metabolische stoornissen bv.
hypothyroïdie
Oog en oor afwijkingen
Nutritionele tekorten bv. vitamine B12
Tumoren
Infecties
1
, Alcohol, drug en medicatie interacties
2. verschil normaal versus pathologisch verouderen
⟹ lijn normaal vs. Abnormale cognitieve veranderingen met de leeftijd is onduidelijk
- Spectrum van niveaus van gezondheid of een continuüm bij normale
veroudering, evenals tussen normale en pathologische veroudering
- Volgens de demprelhypothese van normale veroudering neemt de reserve
langzaam af en kan een kritiek niveau worden bereikt
- Iemand kan beginnen met een laag reserve en makkelijker de drempel
bereiken voor de klinische manifestatie van dementie naarmate ze ouder
worden
- AAMI: age associated mental impairment of leeftijd geassocieerde mentale
achteruitgang → geen aanvaarde diagnostische entiteit, MCI wordt het meest
gebruikt
- Benign senescent forgetfulness of goedaardige vergetelheid
- MCI: mild cognitive impairment of milde cognitieve achteruitgang
- Alarmsignalen van dementie:
o Geheugenstoornissen met duidelijke negatieve invloed op het
beroepsmatig functioneren
o Beperking om vertrouwde taken te verrichten
o Taalstoornissen
o Desoriëntatie in tijd en ruimte
o Verminderd oordelingsvermogen en abstractievermogen
o Bepaalde voorwerpen misplaatsen
o Gedrags- en stemmingsstoornissen
o Persoonlijkheidsveranderingen
o Verlies van initiatief
3. dementie – de voorstadia
⟹ subjectieve cognitieve stoornissen,
leeftijdsgeassocieerde geheugenstoornissen
- Milde cognitieve achteruitgang:
o Amnestic type: vaak naar
Alzheimer
o Non-amnestic type: vaak naar
fronto-temporale lobaire dementie
o Global type: vaak naar VCI
3.1 de classificatie
Dementie van het Alzheimer type
o AD = alzheimer dementie
o SDAT = seniele dementie van het alzheimer type
Vasculaire cognitieve involutie
o MID = multi-infarct dementie
o SID = strategisch infarct dementie
o SVD = subcorticale vasculaire dementie
Synucleïnopathieën
o PD = parkinson dementie
o LBD = lewy bodies dementie
2