Samenvatting: interculturele communicatie
Deel 1
Wat is cultuur, culturele ijsberg
Cultuur:
Het geheel van normen, waarden, tradities, regels, kunstuitingen, etc. van een volk/groep.
Cultuur met kleine c is volksfeesten, kermiskoers, Brueghelfestijn, etc.
Cultuur met grote C is literatuur, kunst, muziek, theater, musea en bouwkunst
Cultuur is aangeleerd.
1. Zichtbare elementen
- Als toerist een land bezoeken
è Chaotische verkeerssituatie in India
è Straatmuzikanten in Frankrijk
2. Onzichtbare elementen
- Gewoontes
è Reden waarom iemand zich gedraagt zoals hij/zij dat doet. Bv. kom je te laat
of te vroeg? Net op tijd?
è Tijdens opvoeding van kind worden er veel waarden en normen ingeprent
è Regels aangeleerd door socialisatie.
è Peergroep
1) Tastbare zaken
Eiffeltoren, Franse brood, muziek, etc
2) Normen en waarden
Veel kusjes bij begroetingen ‘charmant zijn’, opkomen
voor basisrechten, stakingsbereidheid
3) Basiswaarden
?
1
,Culturele ijsberg
= een metafood die dikwijls gebruikt wordt om de relatie tussen de zichtbare en
onzichtbare elementen duidelijk te maken.
- We zien maar een klein deel van de ‘cultuur’ van het land: de verkeer,
gastronomie, etc.
- Normen en waarden en overtuigingen zijn onzichtbare elementen
- 90% van ijsberg is onzichtbaar
- Begrijpen van een ander cultuur gaat beter dor interactie met die
cultuur.
- Inwoners van een land kunnen de cultuur van hun eigen land niet eenduidig
definiëren (zoals beleefdheid).
- Betekenis van woorden (ondanks gebruik van dezelfde taal) kan verschillen door
verschil in culturen.
Perceptie van een andere cultuur
1) Emotionele factoren (=subjectieve factoren)
2) Zichtbare factoren
3) Heb je contact met de cultuur?
Stereotype
= Vast beeld (van iets of iemand) dat niet helemaal met de werkelijkheid klopt
(Wikipedia.org):
Een stereotype is een overdreven beeld van een groep mensen dat vaak niet (volledig)
overeenkomt met de werkelijkheid. Het is vaak een vooroordeel of negatief denkbeeld en
wordt vaak gebruikt als rechtvaardiging van bepaalde discriminerende acties.
Culturele misverstanden vermijden:
1) Keep an open mind
2) Ask questions
3) Wees bewust van je eigen vooroordelen, van je eigen culturele programmering
Geert Hofstede
Sociaal psycholoog en antropoloog, expert op gebief van interculturele communicatie
Zijn definitie van cultuur: decollectieve mentale programmering die de leden van één groep
onderscheidt van die van een andere groep.
Programmering gebeurt via:
- Waarneming
- Opvoeding
- Normen en waarden
- Socialisatie: leerprocessen binnen een groep
è Ondanks dit kan men nog steeds eigen keuzes maken, we zijn dus geen
robots.
2
, “het individu neemt de uiteindelijke beslissing”
Deel 2
Wereldburgerschap en TOPOI-model
Subcultuur
= onderdeel van een grotere, dominante cultuur met andere opvattingen dan die in de
dominante cultuur met de andere normen, gewoonten bv. op basis van gender, leeftijd,
locatie, etc.
è Kan bepaald worden door generatie waartoe men behoort. (vaak kopen
mensen van bepaalde subcultuur dezelfde merken en producten)
è Culturen kunnen elkaar overlappen
Generaties: belangrijke raakpunten met leeftijdsgenoten
Zelfde leeftijd:
- Economische situatie
- Zelfde beelden, taal, cultuur, waarden, etc.
- Historische mijlpalen
Zorgt voor andere trends
- Bv. huidige 60ers, weinig zorgen, geboren na oorlog, economische bloei, etc.
- Bv. huidige 20ers, economische crisis= veel onzekerheid, nood aan zekerheid->
studeren meer
De wereldburger
- Begon in 2012
- Huidige secretaris: Antonio Gutteres
- VN= 193 landen die samenwerken rond ‘cultuur’, ‘veiligheid’ en ‘mensenrechten’
- 3 prioriteiten:
1) Elke kind in school
2) Beter kwaliteit van leren
3) Wereldburgerschap
3