SAMENVATTING ORGANISATIE & MENS
1 ORGANISATIE EN ORGANISATIETHEORIE
1.1 DEFINITIE ORGANISATIE
Organisaties zijn:
- Sociale entiteiten
- Die doelgericht zijn
- Doelbewust ontworpen zijn door structuren en gecoördineerde processen/ activiteiten
- En gerelateerd zijn aan de externe omgeving
1.2 BELANG VAN ORGANISATIES
1. Middelen bundelen om doelen te bereiken (effectiviteit)
2. Goederen en diensten efficiënt produceren
Vb. Arbeidsdeling en specialisatie, schaalvoordelen, transactiekosten reduceren
3. Waarde creëren voor eigenaars, klanten en werknemers
Groeiende verwachtingen binnen organisaties:
- Innovatie faciliteren
- Moderne productie- en communicatietechnologie gebruiken
- Omgaan met veranderende omgeving
- Uitdagingen aanpakken op vlak van diversiteit, ethiek en de motivatie en het management
van werknemers
1.3 CONTEXT VAN ORGANISATIES
Open systeem perspectief à het open systeem denken schenkt aandacht aan de (permeabele) grens
tussen de organisatie en haar omgeving.
↔ Gesloten systeem-ontwerp focust exclusief op de organisatie zonder aandacht voor haar
afhankelijkheid van de omgeving of haar capaciteit om de omgeving te beïnvloeden.
De omgeving creëert actuele uitdagingen:
vb. globalisering, wereldwijde competitie, complexe logistieke ketens, (de)regulering, nieuwe
technologieën, pandemie…
VUCA kenmerken: volatile, uncertain, complex ambiguous
Nieuwe uitdagingen roepen nieuwe vormen van organisatieontwerp op: virtueel, lerend, modulair,
netwerk…
1
,1.4 FUNDAMENTELE DESIGNPRINCIPES
1. Wat zijn de taken gekoppeld aan onze doelen? arbeidsdeling
2. Wie voert wat uit? Processen en jobontwerp
3. Wie beslist wat? Arbeidsdeling en processen
4. Wat is onze communicatiestructuur? Coördinatie en integratie
1.4.1 WAT IS ORGANISATIEONTWERP/ ORGANIZATION DESIGN (VIDEO)
Wat
STAR-model (elementen van het organisatieontwerp: Jay Galbraith):
Strategie: een duidelijke strategie stelt een
doel en geeft het pad om het doel te
bereiken. à Mogelijkheden
Structuur: Hoe organiseren we? Wat zijn de
kernrollen? Structuur alleen is niet
voldoende, zou silo’s creëren tussen
departementen.
Proces: Manieren om de organisatie als
geheel te krijgen. Work flows, management
processess moeten ontworpen worden
Beloningen: succesvol meten op individueel
als op team/ organisatorisch vlak.
Mensen: welke profielen & competenties
hebben we nodig?
Cultuur is geen deel van het starmodel, maar het moet gezien worden als een deel van de strategie.
De organisatiecultuur is een uitkomst van de manier waarop de organisatie werkt.
Hoe
5 milestone organization design process:
Een proces start bij een huidige situatie en volgt een strategie om tot een doel te geraken met behulp
van mogelijkheden en modellen. Er worden vijf stappen gevolgd om van het huidige pad naar het doel
te geraken.
Milestone 1) Business case & discovery
Welk probleem proberen we op te lossen? Wat zijn de organisatorische implicaties? En wat is de kloof
tussen waar we op dit moment zijn en waar we willen geraken, waar ons doel is?
Milestone 2) Strategic groupings
Structuur en proces moeten samen gezien worden: de structuur moet de strategie ondersteunen.
Milestone 3) Integration
Prototypes maken, evalueren, opties en creëren en herhalen…
2
,Milestone 4) Talent & leadership
Het is belangrijk om goed ondersteund te worden in een proces, zodat de goede beslissingen kunnen
genomen worden
Milestone 5) Transition
Bepalen hoe er uiteindelijk zal geïmplementeerd worden van de huidige staat, naar de toekomstige
staat (het doel). Doorheen het proces mag geleerd en aangepast worden, het proces moet niet exact
gevolgd worden zoals het uitgestippeld werd als er nieuwe/ betere opties tevoorschijn komen.
Verbeteringen worden verkregen door het goede management.
1.5 ORGANISATIEDOEL
De missie beschrijft de visie, gedeelde waarden, overtuigingen en bestaansreden van de organisatie.
à De officiële doelen: formeel weergegeven omschrijving van de doelen die de organisatie nastreeft.
De mission statement communiceert de missie naar interne en externe stakeholders.
The Competing Priorities:
De effectiviteit focust op outputs, producten,
diensten en inkomsten.
De Efficiëntie focust op inputs, gebruik van
middelen, kosten
1.6 STRATEGIE
De strategie is een plan om te interageren met de competitieve omgeving om doelen te
bewerkstelligen. Indien de organisatie in haar missie wil slagen, heeft ze nood aan een strategie die
een plan van aanpak vertegenwoordigd.
Het is de uitwerking van hoe de doelstellingen en de missie gerealiseerd kunnen worden.
1.6.1 STRATEGIETYPOLOGIEËN
Michael Porter’s vijf krachten: leveranciers, klanten, substituten, rivaliteit tussen bestaande
concurrenten en nieuwe toetreders.
De krachten genereren drie strategieën: cost leadership, product differentiation en focused strategy
(niche)
- Low cost leadership: marktaandeel vergroten op basis van lagere kosten en prijzen.
vb. Ryanair
- Differentiation: producten/ diensten onderscheiden van die van de concurrenten
vb. Rolex, Rolls Royce
- Focus: focused low cost & focused differentiation: de organisatie focust op een specifieke
regionale markt of specifieke klantengroep
vb. Bank Degroof
3
, Miles & Snow (vier strategieën): reactor, defender, prospector, analyzer (met of zonder innovatie)
Exploratie: zoeken, variëren, risico nemen, innoveren
Exploitatie: bestaande kennis en/ of technologie maximaal laten renderen
Strategietypes & organisatiedoelen:
Defender = gericht op efficiëntie
Prospector = gericht op effectiviteit
Analyzer = gericht op efficiëntie & effectiviteit
Reactor = geen van beide, te vemijden
De reactor komt voor bij jonge start-ups en bij
organisaties in beschermende omgevingen.
1.7 STRUCTUUR & STRATEGIE
Structuur Organisatieontwerp Prestatie
Structuur
Processen De uitvoering is de relevante
Jobontwerp mediator in het waardecreatie-
proces. Het organisatieontwerp
maakt uitvoering mogelijk door
allocatie en coördinatie van
Uitvoering middelen en activiteiten (via
menselijk gedrag).
Alfred Chandler’s traditionele hypothese van strategiedominantie: “structure follows strategy”
Het organisatieontwerp is afgeleid van de gekozen strategie.
Tegenreactie van Zlywotski & Nadler: “strategy is the structure”
Organisatieontwerp is geen loutere afgeleide van de strategie maar kan de strategische keuzes mee
bepalen. Er is een tweerichtingsverkeer.
4