1.1 DE PREHISTORIE/ DE OUDSTE TIJDEN IN HISTORISCH PERSPECTIEF
prehistorie: periode van het menselijk verleden waarover we niet over geschreven bronnen beschikken.
Rond 1800 en verwezen naar het menselijk verleden waarover geschreven bronnen bestaan.
=> deze ‘negatieve’ definitie zegt dat geschiedkundige 200jaar geleden nog behept waren met geschreven
bronnen.
Geschiedenis: periode van het menselijke bestaan waarvoor we (wel) over geschreven bronnen bestaan.
Protohistorie: periode van het lenselijk bestaan waarvoor we over geschreven bbronnen uit andere
gelijktijdige culturen beschikken.
Begin einde ?
Mens ? schrift ?
3miljoen jaar geleden ca. 3500 v.C.
In Afrika, elders later in het Nabije Oosten, elders later
2x ongelijktijdigheid
Ongelijktijdigheid: soortgelijke evoluties voltrekken zich op verschillende plaatsen in telkens weer een
ander tempo.
Indeling prehistorie: het drieperiodenstysteem
Thomsen -> steentijd -> bronstijd -> ijzertijd
Lubbock -> paleolithicum -> neolithicum
Oud midden jong Lartet
=> Thomson kwam met een driedeling van de prehistorie in achtereenvolgens steentijd, bronstijd en
ijzertijd (drieperiodensysteem). Later brachten andere specialisten hierin aanpassingen aan. De
belangrijkste was de opsplitsing van de steentijd in de oude en nieuwe steentijd.
Paleolithicum: oude steentijd
Neolithicum: nieuwe steentijd
,Indeling prehistorie: golven van de beschaving
=> kent een cruciale rol toe aan de levenswijze van de mens en diens omgang met zijn natuurlijke en
sociale leefomgeving.
SAMENLEVINGSVORMEN ECONOMISCHE ACTIVITEIT ENERGIEBRONNEN
Voedselverzamelaars-jagers Voedsel verzamen en jagen Menselijke energie
Landbouwsamenleving Akkerbouw en veeteelt Menselijke en dierlijke energie,
wind en water
Industriële samenleving Fabrieksarbeid Steenkool, gas, olie
Post-industriële samenleving Diensten en hoogtechnologische Kernenergie, zonne-energie,
activiteiten wind, water
H2: DE NEANDERTALER VAN SCHELDWOORD TOT VERWANT
2.1 DE MOEIZAME DOORBRAAK VAN EEN NIEUWE SOORT
1856: Feldhofergrot
• Resten van een beer -> onbekend type mens
• 1857 -> nieuwe mensensoort
• 1864 -> beaming Homo Neanderthalensis
Scheppingsverhalen
Volgens de grieken
• het begon met chaos
• lege ruimte vol duisternis
• Gaia, Eros en Ouranos ontstonden
• Gaia en Ouranos touwden
• Zo ontstond de combinatie tussen aarde en hemel
Volgens die Iraniërs
• Begon met de hemel
• Groot ronde lege ruimte
• Omhulsel gemaakt van bergkristal
• Daarna ontstond water, aarde, planten en dieren
• Vervolgens werden mensen gemaakt
• Na de mensen ontstond het vuur
Volgens de West-afrikanen
• Obatala de goddelijke koningin
• Vanuit het hemelrijk zichzelf liet zakken met gouden kettingen tot de watervlakte
• Nam zand en kip mee
• Gooide het zand naar beneden en liet de kip op het zand vallen
• De kip ging in het zand krabben
• Er ontstonden heuvels
, • Hij begon zich te vervelen en maakte mensen van klei
• Hij werd dronken -> maakte misvormde mensen
• Gehandicapte kunnen nog altijd rekenen op Obatala
Evolutietheorie
• Charles darwin
• Alle vormen van leven op aarde een gemeenschappelijke afstamming hebben.
o Gevolgd door natuurlijke selectie
• Vorming van nieuwe soorten
o Staat ook bekend als speciatie
• Levende wezens niet compleet identiek zijn, kenmerken van individuen variëren.
o Aangepast aan omstandigheden waarin ze leven
o Beter kans op overleven
• Survival of the fittest: het overleven van de meest passende.
Seksuele selectie: de partnerkeuze zorgde voor dominantie en bepaalde kenmerken.
Darwin voorgesteld als aap -> wereld was nog niet
klaar voor een nieuwe leer.
Naakte, sterk behaarde mannen met gedrongen gestalte en
idiote blik. De neanderthaler werd zo voorgesteld en herleid
dat er geen plaats kon zijn voor hem in de menselijke
afstammingslijn.
1891 Java: fossiel ontdekt, aan de hand van vormkenmerken ging het niet om een mens maar ook niet om
een aap. Verder onderzoek toont achteraf dat het toch om een mensensoort ging. Sinds 1951 is er dan ook
sprake van de homo erectus.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur HelenaEggers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
