Verbintenissenrecht samenvatting 2023: DEEL 2 (p.130-431). Bevat alle lesnotities, voorbeelden en is aangevuld door het boek. Van het NIEUW algemeen contractrecht.
VRAGEN
1. Wat zijn de toepassingsvoorwaarden van het verbod van wetsontduiking?
2. Idem voor fraus omnia corrumpit?
3. Idem voor het verbod van rechtsmisbruik?
4. Wat zijn de rechtsgevolgen van het verbod van wetsontduiking?
5. Idem voor fraus omnia corrumpit?
6. Idem voor het verbod van rechtsmisbruik?
7. Hoe werken grondrechten door in het privaatrecht?
8. In welke zin is de medeplichtigheid van derden aan andermans contractbreuk een
rem op de contractvrijheid? Op wiens contractvrijheid? In welke wetsbepaling van
boek 5 BW vind je die theorie?
Verbintenissenrecht – Deel 2. Ontstaan en geldigheid van contracten
Contract : komt tot stand in verschillende fases (deel 2)
- Precontractuele fase (onderhandelingen)
- Totstandkoming van een overeenkomst (met of zonder onderhandelingen)
- Geldigheidsvereisten
- Sancties indien de geldigheidsvereisten niet zijn voldaan (nietigverklaring) of is
weggevallen na de contractsluiting (verval)
- Sluiten van contracten via vertegenwoordiging
Bv. projectontwikkelaar is geïnteresseerd in een pand van een tandarts aan zee om het af te
breken : projectontwikkelaar sluit verkoopovereenkomst met de verkoper (= tandarts)
- Blijkt dat het pand op ‘lijst van bouwkundig erfgoed’ staat : projectontwikkelaar niet blij en
wil dus nietigverklaring van het contract
- In de precontractuele fase : fout? Dan zou er buitencontractuele fout zijn want er is nog
geen contract en kan er dus geen schending zijn
- Projectontwikkelaar zou dus vordering kunnen instellen tegen de tandarts (art. 1382-
1383 oud BW) : schadevergoeding
Of projectontwikkelaar kan zich ook beroepen op bedrog : nietigverklaring van het
contract (dwaling of bedrog aantonen) naast schadevergoeding op grond van
buitencontractuele foutaansprakelijkheid (fout, schade en causaal verband aantonen)
- Redenering : normaal zorgvuldig persoon zou die informatie hebben meegedeeld maar
tandarts is gespecialiseerd in tanden en die kent daar niets van
BIJ EEN CASUS : wie kan iets vorderen, wat, tegen wie, waarom en op grond waarvan ?
Redenering : een normaal zorgvuldig persoon zou die informatie meegedeeld hebben
Tandarts is niet professioneel
De vraag is of hij die kennis had of niet
Maar hoe kan je weten of die tandarts op de hoogte is of niet?
Bewijslast ligt bij projectontwikkelaar dat de tandarts een fout heeft begaan
, = moeilijk aan te tonen
Redenering : dwaling (wilsgebrek)
Projectontwikkelaar heeft zich vergist
maar hij is wel professioneel
een normaal zorgvuldig persoon zou dat moeten geweten hebben
Redenering : bedrog (wilsgebrek)
Moeilijk te bewijzen en zelden toe te kennen
Bv. Vraag naar de geldigheid van het contract
Bodemattesten : bodemdecreet
Ook een formaliteit : stedenbouwkundige vermeldingen moeten worden opgenomen in de
akte
- Projectontwikkelaar was bereid om goed aan te kopen tegen bepaalde prijs en tandarts
ging akkoord = contract kwam tot stand
- Projectontwikkelaar doet alsof dit niet zo is : voor tandarts was enkel identiteit en prijs
voldoende om een contract op te stellen
- Er is een contract maar projectontwikkelaar had kunnen zeggen “er staat nog geen
bodemattest in de verkoopakte !”
HOOFDSTUK 1. ONDERHANDELINGEN
A. ONDERHANDELINGSVRIJHEID
Art. 5.14 en 5.15 : contractsvrijheid (vrij om al dan niet te contracteren/onderhandelen en
een contract te weigeren) en onderhandelingsvrijheid (vrij om te beginnen met
onderhandelen en om ze stop te zetten)
Niet foutief om onderhandeling af te breken en geen motivering vereist
Overheid : motiveringsplicht en algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Ook niet foutief : parallelle onderhandelingen met diverse kandidaat-contractpartijen
CASUS OVER ONDERHANDELINGSVRIJHEID : verwijzen naar art. 5.15 BW !!!
B. PRECONTRACTUELE AANSPRAKELIJKHEID
Ook verplichtingen waaraan de onderhandelende partijen zich moeten houden : partijen
mogen zich niet sanctieloos onrechtmatig gedragen, anders precontractuele
aansprakelijkheid
Algemene zorgvuldigheidsplicht geldt altijd
Culpa in contrahendo : precontractuele fout die buitencontractueel is van aard
Wat kan er allemaal fout lopen tijdens de precontractuele fase wat leidt tot
buitencontractuele aansprakelijkheid?
1) Foutief afbreken van onderhandelingen
2) Informatieverplichting niet nakomen
3) Misbruik maken van de kwetsbare positie van een partij
Wat kan er nog mislopen?
,Bv. partij biedt een contract aan met allerlei ongeldige clausules = gedrag dat niet
overeenstemt met wat je van een normaal, zorgvuldig persoon mag verwachten
Buitencontractuele aansprakelijkheid (art. 1382-1383 oud BW)
Bv. onderneming zoekt een leverancier en probeert competitie aan te wende, : je moet een
offerte aandienen…
Stel onderneming houdt zich niet aan de procedure : buitencontractuele
aansprakelijkheid want zo zou een zorgvuldig persoon zich niet gedragen
1. PARRTIJEN MOGEN DE ONDERHANDELINGEN NIET FOUTIEF
AFBREKEN EN MOGEN EVENMIN ONRECHTMATIG WEIGEREN OM TE
CONTRACTEREN (ART. 5.17 BW)
3 juridische grondslagen voor beperkingen aan de contractvrijheid :
- Buitencontractuele aansprakelijkheid (art. 1382-1383 oud BW) : tijdens de
onderhandelingen berokkenen de partijen schade door de algemene
zorgvuldigheidsplicht niet na te leven of een bepaald gebod of verbod te miskennen
Gedrag van de onderhandelende partij vergelijken met dat van een normaal
zorgvuldig persoon in dezelfde context om te weten hoe die partij zich moet gedragen
en of die dus een fout begaat in de precontractuele fase
Bij schending : schadevergoeding
- Verbod van rechtsmisbruik (art. 1.10 BW) : uitoefening van de contractvrijheid
overschrijdt kennelijk de grenzen van de normale uitoefening door een normaal
zorgvuldig persoon
Kritiek : toetsing is slechts marginaal
- Objectieve goede trouw (art. 1134, 3de lid oud BW en art. 5.15 BW) : de
onderhandelende partijen handelen in overeenstemming met de eisen van de goede
trouw
Aan deze 3 normen kan het gedrag van een onderhandelende partij worden getoetst =
algemene juridische grondslagen, maar nog specifieke grondslagen waaraan
precontractueel gedrag moet worden getoetst
Niet kennen, maar bv. commerciële samenwerkingsovereenkomst sluiten : volgens
boek 10 moet de ene partij informatie geven aan de andere
Bv. zaak beginnen van hamburgers in Gent : McDonalds moet je dan alle info geven
(hoeveel onderhandelingen heeft men al gevoerd voor dat gebouw, hoe lang heeft
dat geduurd…)
Lijst van specifieke info die moet worden gegeven voor het sluiten van een
contract
Voordeel : je weet wat er moet gebeuren en welke info er moet worden gegeven
Afhankelijk van situatie hoeveel info je moet geven : soms meer info bij de algemene
grondslagen (zoals zorgvuldig persoon) dan bij specifieke
Principe : vrij om onderhandelingen af te breken MAAR op een bepaald moment handel je
foutief door ze af te breken (= feitelijke kwestie)
Criterium : vergelijken met een ‘normaal, zorgvuldig persoon’ (art. 1382-1383 oud BW)
- Onrechtmatig handelen : contract sluiten met oogmerk om te schaden of
vertrouwelijke informatie te verkrijgen
- Bewijslast : bij partij die schadeherstel wenst
, - Kijken naar de concrete omstandigheden : hoe meer vertrouwen er is gewekt dat er
een overeenkomst tot stand zou komen, hoe groter het risico dat een schending van
vertrouwen een buitencontractuele fout met zich meebrengt
Meestal : als je al ver in de onderhandelingen zit en ze plots abrupt afbreekt
zonder rechtvaardiging/reden = foutief
- Bij afbreken van onderhandelingen : geen motivatie, maar een goede reden kan er
soms voor zorgen dat er geen buitencontractuele fout is
Vaak onderhandelingen tussen de partijen : afspraak = “als het formeel
document is ondertekent” en plots voor de ondertekening stop 1 van de partijen
= zal geen rechtvaardige reden zijn
Bv. bedrijf Claverbel maakt glas en heeft contract met Solvay, maar ziet FMC (Amerikaans
bedrijf) die betere prijs heeft dan S maar nog geen contract ofzo gesloten
- Minister van binnenlandse zaken komt tussen : je kiest voor Amerikaanse onderneming
en zal dus de werkgelegenheid verminderen hier, ik moet de vergunning geven…
- C sluit toch nieuw contract met S (verlaagt zijn prijs een beetje)
- FMC = niet tevreden en stelt vordering in tot schadevergoeding : C heeft een
precontractuele fout begaan (dus niet gehandeld volgens normaal, zorgvuldig persoon in
die situatie)
- Afgewezen : C had goede redenen om dit stop te zetten = werkgelegenheid, dreigingen
van minister… = goede redenen !
- Dit soort gevallen = vaak 2 vorderingen : contractuele en precontractuele
- Discussie : is er wel een contract? (= contractueel)
Rechter vindt dat er geen contract is en dus misschien precontractuele
aansprakelijkheid wegens foutief afbreken van onderhandelingen
Bv. ene sportclub 1 wil aandelen van andere sportclub 2 overnemen : onderhandelingen
- Bedoeling : samenwerking tussen de 2 sportclubs en dat men zowel het actieve als
passieve overneemt (zijn vooral schulden)
- Overnemers zijn bereid schulden over te nemen : sportclub 2 zal dus blijven bestaan op
die groep
- Onderhandeling : mail “consensus vergadering” en dit zijn de punten waarover we een
consensus hebben
- Wat later : er is een overeenkomst
- Achteraf : contract niet tot stand gekomen want geen contractuele document
! FEITEN zijn dus altijd heel belangrijk
Schadeherstel bij onrechtmatig afgebroken onderhandelingen (art. 5.17, 2de lid BW) :
Precontractuele aansprakelijkheid wegens het afbreken van onderhandelingen = ontstaan
van een verplichting tot herstel van schade
2 mogelijkheden :
- Negatief contractbelang beschermen (= hoofdregel) : vergoeding van de
onderhandelingskosten = belang dat je hebt bij het niet sluiten van een contract met
fout
Foutief afbreken : onderhandelde terugplaatsen in situatie alsof er niet is
onderhandeld
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rechtenstudent23. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
