Chapter 0: Epidemiology: basic concepts and
definitions
1. Introduction
Epidemiologie: een onderzoeksmethode waar we altijd ziekte en gezondheid
gaan bestuderen op niveau van populatie.
Uitspraak doen over ziekte en gezondheid in populaties (groepen van
individuen).
Wat zijn de meest voorkomende ziektes binnen onze populatie? Wat zijn hierbij
de risicofactoren?
Dit is nodig om het beleid naar volksgezondheid te geven.
Binnen een bepaalde populatie gaan we beschrijven welk deel van de populatie
een bepaalde ziekte heeft.
Beschrijven van ziekte en gezondheidstoestanden.
Focus: tijdsaspect (nodig om in een evolutieperspectief te bekijken, zijn er
veranderingen? Hoe evolueert het doorheen de tijd? Wat is de verandering in
ziektefactoren?
Epidemiologie ontstaat/ ontwikkelt om overdraagbare aandoening in kaart te
brengen (infectieziekten), maar is ook geschikt voor niet overdraagbare
aandoening.
We gaan gezondheidsproblemen in populaties in bepaalde landen gaan
controleren.
Definitie: we gaan een studie doen van de distributie/ determinanten van ziekte
in een bepaalde populatie, beschrijven van het voorkomen van een ziekte en
gezondheidstoestanden.
Verschillende aspecten van epidemiologie:
- Beschrijvend: studie van voorkomen (beschrijvend aspect, frequentie van
ziekte en gezondheid in een populatie beschrijven).
- Verklarend: de relatie gaan bekijken met onderliggende determinanten.
Hoe vaak komen bepaalde ziekten voor?
Wat zijn de onderliggende determinanten?
Binnen de epidemiologie heb je ook subdisciplines:
cardiovascular epidemiology
cancer epidemiology
nutritional epidemiology
1
, genetic epidemiology
1.1Voorbeelden
1) Dr. John Snow: cholera outbreak in London (1954):
Relatie tussen risicofactor en ziekte-uitbraak wordt onderzocht.
Hoe kunnen we nu verklaren dat er in bepaalde buurten in Londen een
toegenomen geval is van cholera?
Onderzocht via empirisch onderzoek: het lag aan een besmette
waterpomp.
Dit is zowel beschrijvend als verklarend epidemiologie.
2) Smoking and lung cancer:
Aan het begin van de studie is iedereen levend, dus 100%.
Cumulatief in de tijd gaat men kijken naar hoeveel mensen er overlijden. We
gaan rokers en niet-rokers met elkaar gaan vergelijken.
De curve ziet er anders uit (rokers zullen gemiddeld 10 jaar eerder sterven
dan niet-rokers).
Het aantal sigaretten dat men rookt per dag, staat ook in verband met de
uitkomst.
Pas later doet men aan epidemiologisch onderzoek om de relatie aan te tonen en
te verklaren.
Longkanker patiënten worden vergeleken met niet longkanker patiënten (case
controle studie).
Pas later in de jaren 60 is een prospectief cohortstudie opgezet geweest.
2
, 1.2Factoren van belang
Persoonlijke factoren (geslacht, leeftijd)
o Demografisch & socio-economische factoren
o Biologische factoren
o Levensstijl factoren
o Genetische factoren
Omgevingsfactoren/ risicofactoren
Interactie tussen verschillende factoren (individuele en omgeving)
Tijdsfactor
Voorbeeld 1: Ziekte astma
Binnen een bepaalde populatie gaan we de frequentie gaan meten van astma
(mannen en vrouwen van 12-64 jaar).
- Hoe vaak komt deze ziekte voor in de populatie?
- Wat zijn daar determinanten op individueel niveau?
- Factoren op omgevingsniveau?
- Tijdsfactor: is er verandering in de tijd?
- Interactie: individueel en omgeving (hebben van een allergie en
blootgesteld worden aan roken).
Voorbeeld 2: Chemische hartziekten, grootschalige prospectieve studie
Via dit onderzoek kunnen we de causal chance in kaart brengen.
Weten we meer over de oorzakelijke factoren (op verschillende niveaus
zijn er onderliggende determinanten/ risicofactoren weergegeven in de
figuur).
Directe factoren: cholesterol, diabetes type 2, bloeddruk
Sommige factoren spelen rechtstreeks of onrechtstreeks een rol op hartziekten.
3
, Voorbeeld 3: Relevante bijdragen van verschillende risico’s in kaart brengen
Roken, blootstelling aan luchtvervuiling is een risicofactor (individueel en
omgevingsfactor).
De grootste invloed is dit op individueel niveau (roken)
Voorbeeld 4: Epidemiologische transitie
Verandering die is opgedaan naar sterfte oorzaken.
Wat is nu het belang van deze specifieke doodsoorzaak in totaal sterfte?
Afname van infectieziekten en een toename van kankers en hart-en
vaatziekten (stijging van welvaart)
Er is een onderliggende verschuiving van onderliggende risicofactoren en
determinanten.
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yasminejoye. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.