Management en strategie
Master bedrijfskunde VUB Docent: Elvira Haezendonck
Laura Vandesompele Academiejaar 2017-2018
1
,INTRO EN MANAGEMENT BEGRIPPEN: CONTEXT
1. KERNCONCEPTEN MANAGEMENT
1.1. Organisatie, doel, management
• Organisaties. Elke organisatie (gaande van een kleine zaak tot een uitgebreide
multinational) wordt gekenmerkt door samenwerking binnen die organisatie. Deze
samenwerking is zo gecoördineerd dat ze bijdraagt aan het doel van de organisatie.
• Doel. = een gewenste toekomstige staat van de organisatie: waar wil men naartoe,
wie wil men zijn? (vb. de goedkoopste zijn, het grootste marktaandeel hebben,..)
• Management. Heeft niet enkel uitvoerende taken, maar heeft een beslissende rol in
het sturen van de organisatie: middelen (resources) toewijzen. Deze organisatorische
middelen zijn beperkt (kapitaal, mensen, gebouw, voorraden = productiefactoren)
en moeten aldus door het management op een juiste manier ingezet worden om de
gewenste doelstellingen te bereiken.
HOE gaan ze dit doen? Via P-O-L-C
= 4 functies van het management:
F Plannen: in functie van de doelen
F Organiseren
F Leiden: coachen van de mensen die deze jobs uitvoeren, richting aangeven,
iedereen op één lijn krijgen
F Controleren: nagaan: moeten we onze plannen niet bijsturen? Is dit wel
haalbaar? Niet enkel in termen van bestraffing, maar in termen van change
management). Op basis van dit laatste: planning eventueel aanpassen
(gesloten cirkel)
Met middelen/resources wordt bedoeld: organisatorische activa. Deze omvatten:
o Mensen
o Machines
o Ruwe materialen
o Informatie, vaardigheden
o Financieel kapitaal
“Managers are the people responsible for supervising the use of an organization’s resources
to meet its goals.”
1.2. Organizational performance
= hoe efficiënt en effectief kunnen managers middelen inzetten om klanten tevreden te
stellen en doelen te bereiken?
§ Efficiëntie: meet hoe goed de middelen worden ingezet om een bepaalde
doelstelling te bereieken. Meestal betekent dit met zo weinig mogelijk middelen.
(managers must try to minimize the input of resources to attain the same goal.)
§ Effectiviteit: Effectiviteit slaat op de geschiktheid van de gekozen doelen (zijn dit de
juiste doelen?) en de graad waarin deze bereikt worden (dragen de middelen bij tot
het doel?)
2
,2. NIVEAUS VAN MANAGEMENT
We onderscheiden 3 niveaus van management in gelijk welke organisatie:
Topmanagement : C-level (CEO, COO, CMO,.. )
= directiecomité, corporate level
§ CEO: Chief Executive Officer (Afgevaardigd
bestuurder/ gedelegeerd bestuurder) =
hoofd van het management
§ Andere C’s: COO = Chief Operations Officer
(afhankelijk van sector/aard bedrijf andere
mensen in dit C-level). Afhankelijk van de
bedrijfsstructuur (vb. divisioneel, matrix,..) kan
dit gecombineerd worden met geografische
units
Middle managment: bestaat vaak uit verschillende
lagen/levels à sturen een grotere eenheid aan, vb.
§ een functionele eenheid (vb. een financiële
dienst, het aankoopdepartement,..)
§ een businessunit (bedrijfje binnen een bedrijf
m.b.t. een product/productielijn,..) vb.
healthcare, graphics: binnen elk onderdeel
heb je ook aankoop, HR,.. )
Eerstelijnsmanagement: vb. afdelingshoofden:
sturen een team van nonmanagement aan
Nonmanagement: louter uitvoerende
taken
Wat doen deze niveaus?
1) First line management
= Verantwoordelijk voor de “day-to-day operation”: dagelijkse werking van uitvoerend team
controleren en verbeteren.
! Vooral aandacht voor dit laatste. Intrapreneur: iemand die van binnenuit in de organisatie
aanpassingen kan doorvoeren ter verbetering van de organisatie: waarde creëren op het
allerlaagste niveau van de organisatie (vb. boekhoudsysteem,.. hoe kunnen we dit
verbeteren)
= nieuwe competentie die vandaag bij managers meer belangrijk is: PROACTIVITEIT. Niet
enkel de taken goed kunnen uitvoeren/afstemmen/.. maar constant nadenken over
mogelijke verbeteringen à kostenefficiënt, sponsors vinden,.. Dit is wat vandaag al bij
junior managers wordt verwacht: meedenken met het bedrijf
2) Midden management:
Houden zich bezig met het superviseren het first-line management + verantwoordelijk voor
het aanwenden van de ‘departemental resources’ om de doelstellingen te bereiken.
3
,! Grootste uitdaging: niet enkel jaarlijks de budgetten verdelen en goedkeuren. Middle
managers zijn de coaches van het bedrijf. Moeten ervoor zorgen dat iedereen op elk
moment goed geïnformeerd en gemotiveerd blijft. Iedereen op één lijn krijgen,
motivatie/coaching à deze HR-skills zijn grote uitdaging. Technische zaken komen vaak
vanzelf in orde.
3) Topmanagement:
Verantwoordelijkheid over de prestaties van alle departementen, hebben cross-
departemental responsibility. Staan in voor het verwezenlijken van de organisatorische
doelen en het monitoren van het middle management.
! Bovenal: rolmodel binnen als buiten de organisatie: de figurehead. Luisteren naar alle
niveaus en hier iets mee doen.
Welke skills zijn hierbij van belang?
§ Bovenstaande afbeelding toont aan dat hoe hoger de managementfunctie, hoe
minder belangrijk technische capaciteiten worden (vb. het kunnen voeren van een
dubbele boekhouding: niet langer essentieel).
§ Wel essentieel voor goed topmanagement: conceptuele taken: wat zegt de markt?
Hoe beweegt onze organisatie zich in de markt?.. = inzicht op basis van ervaringen
§ Daarnaast: Human skills zijn op elk niveau belangrijk (vb. mensen ontslaan, slechte
communicatie,..)
4
,3. MANAGERIAL FUNCTIONS
Fayol (CEO grote mijnorganisatie) stelde reeds in de 19e eeuw 4 functies vast die bepalend
zijn voor een succesvol management.
Managers op elk niveau, in elke organisatie (profit of nonprofit) moeten beantwoorden aan 4
functies:
1) Planning:
In functie van de doelen. Hier vindt o.a. het uitzetten van een goede strategie plaats.
Planning = the process used by managers to identify and select appropriate goals and
courses of action for an organization.
3 stappen bij een goede planning:
1. Welke doelstellingen willen we bereiken?
2. Hoe kunnen we deze doelstellingen bereiken?
3. Hoe moeten we onze middelen aanwenden om dit te doen?
Deze eerste functie van het management bepaalt hoe effectief en efficiënt de organisatie is
en bepaalt de strategie van de organisatie.
2) Organizing
Structuur van samenwerken, hiërarchische lijnen uittekenen (organogram)
In organizing, managers create the structure of working relationships between
organizational members that best allows them to work together and achieve goals
Hoe?
§ Het groeperen van mensen in departementen, naar gelang de aard van de
uitgevoerde taken
§ Het uittekenen van de lijnen van autoriteit en verantwoordelijkheid van leden
Het resultaat hiervan is een organisatorische structuur (organogram) Deze structuur
coördineert en motiveert werknemers zodat zij kunnen samenwerken inzake de te bereiken
doelstellingen.
5
, 3) Leading:
Zorgen dat hele organisatie op één lijn zit voor het bereiken van de doelstellingen.
Dit leiderschap omvat:
1. Het bepalen van richting: het vastleggen van een duidelijke visie die werknemers
volgen, en hen duidelijk maken welke rol zij spelen in het bereiken van doelen.
2. Het gebruiken van macht, beïnvloeding, overtuigingskracht en
communicatievaardigheden
De uitkomst van deze functie is een hoog niveau van motivatie en inzet van de werknemers
in de organisatie.
4) Controlling:
In deze functie gaan managers evalueren hoe ver de organisatie staat in het bereiken
van de doelstellingen, waarbij ze corrigerende maatregelen zullen nemen om prestatie te
bevorderen.
Het gaat om het:
§ Monitoren van individuen, departementen en organisatie om vast te stellen of de
gewenste prestatie bereikt werd.
§ Het nemen van maatregelen om deze prestatie te doen toenemen.
§ Niet enkel in termen van bestraffing, maar in termen van change management. Op
basis van dit laatste: planning eventueel aanpassen (gesloten cirkel).
Het resultaat van deze controlling function is het accuraat meten van prestatie en het
reguleren van de effectiviteit en efficiëntie.
6
