Garantie de satisfaction à 100% Disponible immédiatement après paiement En ligne et en PDF Tu n'es attaché à rien
logo-home
Samenvatting Overzicht van de rol van de Kerk doorheen de geschiedenis en meer specifiek de invloed ervan op het recht €6,39   Ajouter au panier

Resume

Samenvatting Overzicht van de rol van de Kerk doorheen de geschiedenis en meer specifiek de invloed ervan op het recht

1 vérifier
 36 vues  3 fois vendu

Overzicht van de rol van de Kerk doorheen de geschiedenis en meer specifiek de invloed ervan op het recht

Aperçu 2 sur 7  pages

  • Non
  • De rol van de kerk
  • 24 décembre 2023
  • 7
  • 2023/2024
  • Resume
book image

Titre de l’ouvrage:

Auteur(s):

  • Édition:
  • ISBN:
  • Édition:
Tous les documents sur ce sujet (32)

1  vérifier

review-writer-avatar

Par: bobrys18 • 4 mois de cela

avatar-seller
rubenlateur
Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek –
De rol van de Kerk doorheen de geschiedenis
(de paginanummers komen overeen met de versie van het handboek uit 2014)

De Kerk als brug tussen de Romeinse periode en de middeleeuwen

Diocletianus vervolgde als laatste Romeinse keizer de Christenen. In 313 kondigt keizer Constantijn
het Edict van Milaan, wat de geloofsvrijheid installeert. Hij houdt het eerste oecumenische concilie
van Nicea in 325, de eerste vergadering van Christen gemeenschappen en een belangrijk precedent.
De beslissingen van het concilie worden rijkswetten. Hoewel veel lokale gemeenschappen het Grieks
behouden, wordt de officiële kanselarijtaal het Latijn, wat mee aan de oorsprong zal liggen van het
schisma in 1054. Pas onder Theodosius in 392 wordt het Christendom een staatsgodsdienst, daardoor
wordt de Kerk een zeer belangrijk instituut voor het recht en de politiek in de middeleeuwen. Dankzij
de Kerk als brug zijn vele Romeinse structuren blijven verder leven: het recht en ook het Latijn. De
senaat werd model voor de organisatie van het concilie.

De belangrijkste kerkvaders zijn: Ambrosius van Milaan, Gregorius I de Grote en Hiëronymus. Isidorus
van Sevilla is één van de laatste.

Vroege middeleeuwen

Na de val van het W-R Rijk, is er niet langer een staatskerk, maar de Kerk behoudt wel een bijna
superieure positie. Ze omvat de bezittende klasse, levert de intellectuele elite en heeft het monopolie
op het schrift. Daarmee oefent ze een aantrekkingskracht uit op de vorsten. Sommigen bekeren zich,
zoals de Salische koning Clovis, (gedoopt in Reims). (In 511 roept hij het concilie van Orléans bijeen).
Zo ontstaat er in de vroege middeleeuwen een wederzijdse vruchtbare samenwerking tussen de Kerk
en de staat. De monniken en priesters genieten vaak van de wereldlijke bescherming. Na de bekering
van de vorst en de top-adel, worden er religieuze straffen opgelegd aan wie de religieuze
voorschriften niet naleeft.

Karel De Grote profileert zich als Christelijk leider, met de goddelijke taak één groot Christenrijk uit te
bouwen. De stevige banden tussen Kerk en Staat zorgen voor het verderzetten de Latijns-Romeinse
taal en cultuur. KDG schakelde clerici in om zijn bestuur uit te bouwen. De kerkelijke tienden blijven
de hele middeleeuwen de typische West-Europese belastingen. De zalving van de KDG, maakte van
de vorst een spreekbuis, de klassieke legitimering van de macht.

Veel van de wetten (=de Karolingische capitularia), hebben betrekking Kerkelijke gelegenheden en
worden capitularia ecclesiastica genoemd. De wereldlijke zijn de capitularia mundana.

Godsvredebeweging

Vanaf de 10de eeuw ontstaat de Godsvredebeweging. Er worden tijdelijke verboden opgelegd om de
wapens op te nemen. Deze wapenstilstanden of godsbestanden vinden plaats op bepaalde dagen vd
week of in bepaalde periodes (Vasten, Advent). De godsvredes gaan nog iets verder en gelden te allen
tijde voor bepaalde personen of op bepaalde plaatsen (kerkhof, marktplaats, bepaalde strook weg).

De godsvredebeweging bracht op veel plaatsen tijdelijk soelaas, maar vaak bleef een definitieve
oplossing uit. Bovendien bleek de vrede moeilijk afdwingbaar.

Gregoriaanse hervormingen en de investituurstrijd (11de – 13de eeuw)

In de de helft van de middeleeuwen (vanaf de 11 de eeuw), laten niet alleen de steden en de vorst
maar ook de Kerk haar invloed gelden. Tussen midden 11 de eeuw en 13de eeuw predikt Rome

, kruistochten, sticht universiteiten en tikt vorsten op de vingers. Deze periode = Gregoriaanse
hervorming. De investituurstrijd (de betwisting wie de bevoegdheid heeft om de kerkelijke ambten
van abten en bisschoppen te verlenen). Paus Gregorius laat Keizer Hendrik IV op boetetocht naar
Canossa gaan, waar hij de paus om vergiffenis moest vragen. De abten en de bisschoppen kunnen
ook wereldlijke opdrachten krijgen. Volgens de tweezwaardenleer heeft God het geestelijk gezag aan
de paus en het wereldlijk gezag aan de keizer toegekend. De theorie wordt staatsrechtelijk vastgelegd
met het concordaat van Worms en gaat terug tot paus Gelasius. Hij schrijft in 494 als bisschop van
Rome in een brief aan keizer Anastasius dat er een onderscheid moet komen tussen het wereldlijke
en het geestelijke zaken. De achtergrond is dat de paus niet graag een dux, vertegenwoordiger van de
keizer naast zich heeft. De tekst bevat heeft de bisschop auctoritas en de keizer potestas. Volgens
paus Innocentius (5de eeuw) leidt de wereldlijke macht haar waardigheid en uitstraling slechts af van
de pauselijke macht. De tekst wordt door vele andere pausen graag aangewend, komt terecht in het
Decretum Gratiani en blijft een belangrijke basistekst… en tegelijk een doorn in het oog van de keizer.

Herboren rechtswetenschap: 11de – 12de eeuw
Universiteiten: en het ius commune

De leer van het canonieke recht + het Romeinse (= Justiniaanse) recht = Europees ius commune of
“gemeen recht”. Andere synoniemen: “geleerde” recht (omdat het niet in de praktijk van alle dag
voorkomt. En “geschreven” reht (ius scriptum), omdat het zich baseert op de autoritatieve
basisteksten van respectievelijk het corpus iuris civilis en het corpus iuris canonici. Wie afstudeert in
beide faculteiten, (civiel en kerkelijk recht), is licentiatus of doctor utriusque iuris = “in elk van beide
rechten”.

Canonistiek

De pauselijke uitspraak als antwoord op vragen van individuele gelovigen of bisschoppen, worden
“decretalen”. Vanaf de 5de eeuw verlaat men de casuïstiek en worden algemene wetten uitgevaardigd
door de pauselijke kanselarij.

Naast de paus (=bisschop van Rome) is een 2 de belangrijke wetgever het concilie (=een vergadering
van bisschoppen). Een algemeen concilie kan wetten maken voor de hele kerk (=canons, vandaar:
canoniek recht). Al in 49 na Chr.: een concilie in Jeruzalem, daarna héél frequent, vaak in interactie
met wereldlijke macht.

Het aantal kerkrechtelijke regels groeit: Heilige Schrift, kerkvaders, conciliecanons, decretalen en
andere. Ze worden gebundeld in private collecties. Pas in de 11 de eeuw (Gregoriaanse hervormingen)
wordt het canonieke recht een algemeen Europese discipline, naar het voorbeeld van het Romeins
recht. Aan de universiteiten wordt kerkelijk recht gedoceerd, met het Corpus Iuris Canonici als
basiscollectie van wetteksten. Baanbrekend is het Decretum Gratiani, waarmee de Bolognese monnik
Gratianus in 1140 als eerste een systematisch overzicht geeft van de massa kerkrechtelijke regels.

De kanselarij bereidt de canons en decretalen voor. Veel structuren zijn ontleend aan de Romeinse
periode. De kanselarij volgt het voorbeeld van de keizerlijke administratie. De structuur van de
juridische teksten en de terminologie zijn aan het Romeinse recht ontleend. Wanneer het Romeinse
rijk verdwijnt, blijft de inmiddels stevig gestructureerde Kerk het Romeinse recht volgen. Romanisten
en canonisten gebruiken dezelfde terminologie en vaak ook dezelfde denkwijzen.

Het canonieke recht regelt takken van het recht die vandaag wereldlijk of burgerlijk zijn, maar
historisch een sterk religieuze inslag hebben, bvb het asielrecht van kerken en kloosters, waardoor
delinquenten hun strafrechtelijke vervolging konden ontlopen. Ook bij huwelijksrecht het geval. Men
kan in de middeleeuwen enkel trouwen voor de priester. De Kerk regelt de beletselen en gevolgen vh

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rubenlateur. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

66579 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans

Commencez à vendre!
€6,39  3x  vendu
  • (1)
  Ajouter