Deze samenvatting bevat het deel van prof. Dierickx in het vak “Medische ethiek”. Zowel de informatie uit de powerpoints als extra informatie uit de les zitten hierin vervat.
Relationele context
!! Gevoelens van beide partners in overweging nemen
Bv. Niet leuk om op bezoek te gaan bij partner in wzc & zien dat met andere persoon hand in
hand lopen
Dus
- Aandachtig zijn voor onevenwicht in relatie (machtsmisbruik)
- Seksualiteit kan nooit verplichting zijn
- Aandachtig voor beleving van gezonde partner
Organisatorische context
Zorgen voor voldoende ruimteijke & attitudinele privacy voor seksuele expressie
- Ruimtelijke: open & gesloten ruimten
- Attitudinele: manier waarop hulpverleners praten over wat ze zien in kamers bewoners
MAAR: zorgen dat geen soort roddelcircuit wordt
!! Nood aan responsieve organisatorische context
- Aanbieden van levenslang leren: kennis + attitudes
- Fysieke, psychische & morele integriteit van hulpverlener beschermen
- Ontwikkelen van schriftelijk ethisch beleid: waarden + concrete oriëntaties
- Stimuleren van open communicatie onder collega’s
- Niet makkelijk over praten
- Moet leren
- Geen paternalistisch controlegedrag en geen ‘laisser-faire” mentaliteit
Meedelen informatie
=> Mag geen dingen delen aan familieleden/anderen als niet nodig om zorg beter te maken
=> Vrijgeven info meestal niet aangewezen
Maatschappelijke context
!! Nood om taboe’s te doorbreken
=> Seksuele expressie als pathologisch (asexuele oude dag)
=> Seksuele expressie als noodzakelijk (sexy oldies)
Signalen van discriminatie herkennen
Bv. Tov LGBTQ gemeenschap
=> Geen discrimintatie
=> Geen identititeitsverlies van LGBTQ
=> LGBTQ vriendelijke wzc
5.5 Besluiten
Intimiteit blijft basisgegeven in leven van personen met dementie
Nood aan
- Existentiële kaders
- Geen cognitieve kaders
Ethische re ectie verankerd in inclusieve anthropologie: “Ik, jij, samen mens”
Ethische richtlijnen rekening houden met alle contexten
- Persoonlijke
- Relationele
- Organisatorische
- Sociale
27
fl
, Prof. Dierickx
1. Prenatale diagnostiek: nieuwe
technologische & ethische vragen
1.1 Inleiding
Tussen diagnose & therapie
Prenatale diagnostiek
Bv. Echo
Visualisering
- Positie van baby
- Afwijkingen zien
Geruststellend?
=> Ja, als gezond
=> Wat als andere informatie??
1.2 Foetale therapie
Overzicht
Doel: door snelle interventie verwachte uitkomst van de zwangerschap verbeteren
Hoe
- Niet-invasief
- Medicijnen aan moeder
- Bv. Schildklierafwijkingen, hartritmestoornissen
- Invasief
- Sterk: drainagebuisjes bij vochtophoping
- Matig: middenrifbreuk (endoscopisch), spina bi da
!! Barrières overwinnen
Menselijke embryo is
A: biologische klomp cellen
B: menselijk persoon INDIEN de ouders dat zelf zo zien
C: mens in wording
D: vanaf bevruchting te behandelen als menselijk persoon
E: voorwerp morele consideratie (niet zoals dieren)
Visie ethische commissie: C
MAAR: niets is juist of fout
=> Belangrijk om te weten welke waardigheid aan handen
=> Dan kan zijn dat meer/minder kunnen doen
Foetale chirurgie is ethisch aanvaardbaar
A: bij levensbedreigende aandoening waarvoor geen neonatale interventies bestaan
B: indien er geen risico’s zijn voor de moeder
C: voor niet-levensbedreigende aandoeningen (bv. Gespleten verhemelte)
D: indien goede prognose voor foetus
Bij levensbedreigende foetale aandoeningen & mogelijkheid tot interventie
A: is moeder vrij ingreep te weigeren zonder opgave van redenen
B: mag arts/counselor sterk aandringen bij moeder tot interventie
C: mag moeder gedwongen worden de interventie te ondergaan indien risico’s klein zijn, prognose
voor foetus goed is & geen neonataal alternatief bestaat
1
fi
, Prof. Dierickx
Indicaties
- Levensbedreigend?
- Middenrifbreuk
- Niet-levensbedreigend?
- Spina bi da
- NBD gespeten gehemelte
Kijken naar
- Risico moeder
- Gevaar voor leven van foetus
- Goede prognose na ingreep
- Goede neonatale ingreep mogelijk?
Wie beslist hierover
- Moeder (druk??) Ouders?
- Vader: niet hun lichaam, maar wel hun kind
- Hebben vaders dan recht om mee te beslissen
- Medisch team
Foetus als patiënt?
Wie is pt?
- Foetus als patiënt, maar moeder niet als ‘natuurlijke incubator’ bekijken
- Enkel de moeder?
Foetus
- Intrinsieke morele waarde?
- Waarde als persoon?
- Waarde als onderzoekssubject?
- Waarde als pt?
Meer dan semantische discussie
=> Relationele dimensie: geen zorgrelatie met foetus buiten zorg aan de moeder
=> Essentiële vervlochtenheid tussen moeder & kind: fysiek, emotioneel
=> Emotioneel: bezorgdheid moeder
=> Welzijn kind zo groot, dat zware risico’s willen ondergaan
=> Zorg voor welzijn moeder & ongeboren kind
!! Juridisch gezien pas persoon vanaf geboorte
MAAR: ethisch & persoonlijk niet, spreken al van baby
Verantwoordelijk ongeboren kind
1. Als toekomstig kind (<-> keuze voor geboorte door ouders)
- Momenteel nog niet veel waarde, maar pro-actief wel al veel moeite doen
- Verantwoordelijkheid om onnodige beschadiging te voorkomen die na geboorte kan leiden
tot problemen
2. Als foetus (<-> statuut van foetus)
- Conventionalisten: hangt er vanaf wat wij beslissen
- Spreken af dat tot bepaald moment zus & vanaf dan zo
- Intentionalisme: hangt af wat bedoeling is van ouders
- Als IVF & willen nog bevruchten -> zien als kind
- Als IVF & geen intentie om tot kind te maken -> zien als geen kind
- Essentialisten: moeten embryo beschouwen als persoon
- Vanaf conceptie: morele plicht om al het mogelijke te doen
- Op later moment: mens in wording: mens-in wording (dag 14)
!! Leeftijd foetus -> verantwoordelijke moeder/arts tot zorg
& levensvatbaarheid = moreel relevant overgangsmoment
=> 100% beschermwaardig
2
fi
, Prof. Dierickx
Moeder-foetuschirurgie als behandeling
Ruimte voor emoties
- Vaak onverwachte situatie + tijdsdruk
- Vaak relatief laat in zwangerschap
- Al emotioneel gebonden aan baby
- “Ons kindje” is niet “foetus”
- Informatie is uitgebreid & complex
- Als minimaal risico + zeer goede prognose, dan geen moeilijke keuze maar
- Hogere kans overleving, maar wat betre ende eventuele handicap?
- Afwachten? Zwangerschapsafbreking?
- Wat is verhoogd risico op vroeggeboorte/neurologische schade?
!! Deze factoren maken het een existentiële keuze
Kind <-> moeder
- Wederzijds belangen niet zomaar afwegen
- Informed consent door moeder?
- Sommige moeders zouden alles doen voor kind
- Zelfbeschermend werke
- Directive counseling
- Afh van prognose baby, risico baby & moeder, ….
- Mag proberen ouders overtuigen?
IC: tussen principes van autonomie & goed doen
!! In welke zin verantwoordelijkheid
- Primum non nocere
- Arts: positieve plicht om schade te voorkomen
- Moeder: plicht tot ondergaan foetale behandeling??? -> grotere last
- Prospectieve & retrospectieve verantwoordelijkheid
- Bv. Kind met aandoeing
- Retrospectief: verantwoordelijk zijn voor dat dat zo is
- Prospectief: vanaf nu onze verantwoordelijkheid
Informed consent
=> Moeder -> ja
=> Vader -> ??
!! Als moeder zegt nee, dan kan niet overrulen
1.3 Niet-invasieve prenatale test (NIPT)
Prenatale testing
Combinatietest
=> Bloednemen + echo maken
=> Inschatting verhoogd risico Syndroom van Down
=> Dan:
5% vals-positieven
25% vals-negatieven
90% sensitiviteit
Kan omzetten naar sluitende diagnose, maar dan invasief werken
=> Baarmoeder prikken om materiaal te halen
=> Vlokkentest & vruchtwaterpunctie
MAAR: dan kan gewenste, gezonde zwangerschap verliezen
!! 0,5-1% prenatale diagnoses leidt tot niet gewenst verlies
zwangerschap
3
ff
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Laura993. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
