FASE 1
Samenvatting: filosofisch, ethisch en juridisch redeneren - Vroedkunde - Thomas More
Boek: Gezondheidsrecht toegepast - recht voor vroedvrouwen en verpleegkundigen
1. Ethiek van de gezondheidszorg: een eerste verkenning...........................................................................4
Als vroedvrouw handelen in een filosofisch-ethisch en juridisch kader............................................................4
Het ethisch perspectief..................................................................................................................................4
Kenmerken van het ethisch perspectief ....................................................................................................4
Taken, methoden van ethiek, jouw taak ........................................................................................................4
Vormen en methoden van ethiek .............................................................................................................5
2. Zorgen: een wederzijds en ethisch gebeuren ...........................................................................................5
Zorg als gebeuren (proces) ............................................................................................................................5
Zorgproces in fasen: Tronto......................................................................................................................5
Zorg vanuit ethische bronervaring (4): Gastmans ......................................................................................5
Viervoudig netwerk van relaties (beroepscompetenties/profiel) ...............................................................6
Beroepswaarden/normen .............................................................................................................................6
3. Ethische kubus.........................................................................................................................................6
ZIJVLAK: 4 aspecten van de handeling......................................................................................................6
VOORVLAK: Criteria & holistisch mensbeeld .............................................................................................6
BOVENVLAK: 3 niveaus van handelen .......................................................................................................6
4. Naar een ethisch werkinstrument: een totaalformulier...........................................................................6
Stappenplan: een kringloop van 4 elementen ...........................................................................................6
Stappenplan in 4 fasen ..................................................................................................................................7
Stappenplan fase 2: ethische analyse van de feiten .......................................................................................7
Stappenplan fase 3 .......................................................................................................................................7
Evalueren van het zorgplan ...........................................................................................................................7
5. Ethisch handelen: vanuit een matuur geweten........................................................................................7
Het ethisch aanvoelen, redeneren en handelen ontwikkelen ..........................................................................7
Definitie geweten.....................................................................................................................................7
Kohlberg: Mag hij stelen?.........................................................................................................................7
Bijlage: Moreel Opvoeden ........................................................................................................................8
Gilligan ....................................................................................................................................................8
Kennen, kunnen en willen..............................................................................................................................8
6. Enkele grote ethische principes/criteria ..................................................................................................9
Universaliseerbaarheidsprincipe (I. Kant).......................................................................................................9
Utilitaristische principes ................................................................................................................................9
Proportionaliteitsbeginsel .............................................................................................................................9
1
,Filosofisch, ethisch en juridisch redeneren
7. Bouwstenen van een filosofisch(-ethische) redenering............................................................................9
8. Je positie in verschuivende wereldbeelden ...........................................................................................10
3 grote wereldbeelden ................................................................................................................................ 10
Traditionele wereldbeeld ....................................................................................................................... 10
Liberaal/moderne wereldbeeld .............................................................................................................. 10
Postmoderne, globale of holistische wereldbeeld ................................................................................... 10
9. Omgaan met autonomie in de zorg .......................................................................................................11
Relationele autonomie: hoe maak je het mogelijk? ................................................................................. 11
Autonomie: twee verschillende mensbeelden .............................................................................................. 11
Basisvoorwaarden (7) voor een autonome keuze ......................................................................................... 11
Ruimte voor vrije keuze geven................................................................................................................ 12
ð Ethisch gezien is opkomen voor de ZVR ALTIJD een taak voor de vrvr .................................................. 12
Vrijheid in samenspraak: werken aan participatie ....................................................................................... 12
Verwerking ................................................................................................................................................. 12
1. Integreren van het filosofisch-ethisch en het juridisch referentiekader .................................................13
Verhouding tussen ethiek en recht .............................................................................................................. 13
Het ethisch perspectief omvat ook het juridisch perspectief ................................................................... 13
Het ethisch perspectief is ruimer dan het juridisch perspectief ............................................................... 13
Ethiek en recht staan in een dynamische interactie ................................................................................ 13
Recht en ethiek in botsing ...................................................................................................................... 13
Juridisch redeneren: Gezondheidsrecht toegepast .........................................................................................14
Hoofdstuk 1: Wat is recht? .......................................................................................................................... 14
1. Wat is recht?................................................................................................................................. 14
2. Bronnen van het recht .................................................................................................................. 15
3. Indeling van het recht ................................................................................................................... 15
Hoofdstuk 2: de uitoefening van het beroep van verpleegkundige/vroedvrouw ............................................ 16
1. Belangrijkste beroepen in de gezondheidszorg .............................................................................. 16
2. De wettelijke regeling van het verpleegkundig beroep................................................................... 16
3. Wettelijke regeling van het beroep van de vroedvrouw ................................................................. 17
Hoofdstuk 3: Aansprakelijkheid van de verpleegkundige en de vroedvrouw ................................................. 18
1. Begrippen ..................................................................................................................................... 18
2. Strafrechtelijke aansprakelijkheid.................................................................................................. 18
3. Burgerlijke aansprakelijkheid......................................................................................................... 21
Hoofdstuk 4: de persoon in het recht ........................................................................................................... 22
1. De persoon ................................................................................................................................... 22
2. Het begin van de natuurlijke persoon ............................................................................................ 22
3. De afstamming.............................................................................................................................. 24
4. Identificatie................................................................................................................................... 26
5. De bekwaamheid .......................................................................................................................... 26
Hoofdstuk 5: de relatie beroepsbeoefenaar-patiënt ..................................................................................... 27
1. Patiëntenrechten .......................................................................................................................... 27
Integreren van het filosofisch-ethisch en het juridisch referentiekader ..........................................................30
2
,Filosofisch, ethisch en juridisch redeneren
Verhouding tussen ethiek en recht .............................................................................................................. 30
Het ethisch perspectief omvat ook het juridisch perspectief ................................................................... 30
Het ethisch perspectief is ruimer dan het juridisch perspectief ............................................................... 30
Ethiek en recht staan in een dynamische interactie ................................................................................ 30
Recht en ethiek in botsing ...................................................................................................................... 30
3
,Filosofisch, ethisch en juridisch redeneren
Filosofisch, ethisch redeneren
1. Ethiek van de gezondheidszorg: een eerste verkenning
PPT 1
Als vroedvrouw handelen in een filosofisch-ethisch en juridisch kader
Het ethisch perspectief
Kenmerken van het ethisch perspectief
1. Normatief
• Afweging van waarden & normen
• Waarden: juist om na te streven
• Normen: overtuiging om waarden in praktijk te zetten
• Goed = het meeste menswaardige
2. Anti-dogmatisch
• Open voor discussie
• Mentale ruimte om te discussiëren
Consequenties voor ethisch gesprek
• Consensus: iedereen hetzelfde
o Bv. bij ene vroedvrouw begeleiding BV, bij de andere niet
• Compromis
o Oplossing: zwart & wit -> grijs
Grenzen aan openheid: AFWEGEN!!!
3. Intersubjectief-& argumentatief
• ERKENNEN: verschillende mensen verschillende waarden & normen
• ARGUMENTEN: argumenten uitwisselen, welke argumenten wegen door
• SAMEN: samen zoeken naar wat goede zorg is vanuit een holistisch perspectief met
z’n allen -> CONSESUS
o Misverstand: wil niet zeggen dat alle betrokken partijen moeten zijn om te
overleggen, kijken naar waarden & normen van personen
4. Al-partijdig
• Ieders belangen meewegen
• Met alle partijen rekening houden, en prioriteiten stellen welke partijen ‘belangrijk’
zijn
• Oog voor wie niet voor zichzelf kan opkomen: Baby!
Taken, methoden van ethiek, jouw taak
Spanningsveld
Samen ó Persoonlijk
4
, Filosofisch, ethisch en juridisch redeneren
Vormen en methoden van ethiek
2. Zorgen: een wederzijds en ethisch gebeuren
PPT 2
Zorg als gebeuren (proces)
• Zorgproces volgens: Tronto
• Zorg vanuit ethische bronervaring: Gastmans
• Zorg in VR netwerk relaties: Competentieprofiel
Zorgproces in fasen: Tronto
• Wijze om in het leven te staan
• Als niemand voor je zorgt, dan was je er niet
• Zorg = mens zijn -> maatschappelijke context
• Zorg: door meerdere mensen! SAMEN -> maatschappelijk gebeuren van solidariteit
ð Wanneer is er zorg? Complex gegeven, waarbij processen bezig zijn die wederzijds
zijn.
4 fasen 4 waarden
Samen zorgen Solidariteit
q Zich zorgen maken om q Aandacht
q Zorg op zich nemen q Verantwoordelijkheid
q Zorg verlenen q Competentie
q Zorg ontvangen q Ontvankelijkheid
Zorg vanuit ethische bronervaring (4): Gastmans
1. Positief contrast (ethisch)
• Ervaring die er bovenuit springt
2. Negatief contrast (ethisch)
• Ervaring die er onder zit
3. Model ervaring
• Conducteur die studenten wakker maakt aan hun station, zodat ze goed terecht
komen
4. Controverse ervaring
5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur charv. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
