Celtheorie
o (°) door Robert Hooke in 17e E
o Theorie: alle levende organismen zijn opgebouwd uit cellen
Inhoud cel nog niet gekend, compartimenten waarnemen met vergroting
Cellen = primaire bouwstenen van organismen voor structuur en functie
o Er is geen leven zonder cellen
Iets leeft vanaf het cellen heeft
virussen bestaan niet uit cellen… leven ze dan?
1.2 Biologische organisatie
Niveaus van biologische organisatie
o 2 niveaus: cellulair niveau & organismaal niveau
o Stijgen in niveaus = toenemende complexiteit
Bv. atomen moleculen macromoleculen organellen …
o Lage niveaus bekijken om de hoge niveaus beter te begrijpen
Er bestaan nog niveaus hoger dan de slide
o Populaties hoger, ecosysteem nog hoger
In deze cursus: organismaal niveau: weefsel orgaan systeem organisme
1.3 Structuur-functie relatie
Structuur-functie relatie
o Eerst kijken naar structuur om de functie van een organisme te begrijpen (functie afh
van structuur!)
o Vb: kikker die springt (zie ppt)
Waarneming: kikker kan springen, maar hoe?
Structuur: myosine in spier maakt kleine bewegingen spieren hangen vast
via pezen aan botten kikker kan zo botten doen bewegen + kikker kan
springen
,1.4 Homeostase
Homeostase
o = het inwendig milieu stabiel/ constant houden opdat organismen vrij kunnen leven
in omgevingen
o = geheel van processen die omstandigheden cte houden die essentieel zijn voor het
leven
Bv. O2 conc in bloed, glucose conc, pH, T…
Indien niet stabiel/ constant organisme sterft
o Inwendig milieu
= weefselvocht = interstitieel vocht = vocht tussen cellen in organen
Bv. tussen levercellen zit weefselvocht = stabiele omgeving & cellen ku
overleven
o Omgeving is doorgaans ‘vijandig’ (verschil tussen intern & extern + schommelingen
ku optreden)
Ongunstige temperatuur of zoutgehalte, schommeling in factoren…
Nadelig voor functie cellen, weefsels en organen
Organismen hebben systemen om homeostase te handhaven
o Voorbeeld ppt p15:
Vis houdt zuurstofconcentratie intern nagenoeg cte mbv fysiologische
regulatie mechanismen
Probleem: te kleine vijver water warmt op
Hogere T oplosbaarheid O2 daalt + metabolisme vis versnelt
2 effecten versterken elkaar (minder O2 aanwezig, maar meer nood
aan O2)
+ andere org. (bv. bact) gaan ook meer O2 verbruiken tgv hogere T
>>> grote interne schommelingen!
o Grafiek ppt p16:
X-as: fasen van fysiologische condities waarin het dier zich kan bevinden
Y-as: verloop van gezonde situatie naar een organisme dat sterft
1) Homeostase in dier: factor constant houden lukt & dier is gezond
2) Compensatie
Omgevingsfactoren wijzigen in beperkte mate + organisme start een
compensatiemechanisme op
Org is gezond, maar extra energie w besteed aan compensatie
3) Breakdown
Op bep. moment: limiet compensatiecapaciteit bereikt
o Verstoring gezonde situatie + herstelmechanisme opgestart
, 4) Failure
Ziekte (°) en als deze fase doorzet sterven
Fatale omstandigheden die kunnen leiden tot dood
o Homeostase handhaven via compartimentalisatie
Bouw dier: 3 compartimenten
1) intracellulaire omgeving
o Moet cte w gebouden
2) intern extracellulaire omgeving
o = bestaat uit bloed & weefselvocht / interstitieel vocht
o Dient als buffer tussen intracellulaire e externe omgeving
o Uitwisseling mogelijk, bv.
Aanvoer O2, nutriënten, hormonen,
Afvoer afvalstoffen
3) externe omgeving
o Hier veel schommelingen
Uitwisselingsstructuren: transport & regulatiesystemen
Uitwisselingsstructuren: uitwisseling tussen intern en extern milieu
Voorbeelden:
o Longen/ Kieuwen vissen: O2 opname & CO2 afgeven
o Huid (barrière): bv. opname zalf + afgifte zweet
o Spijsverteringsstelsel: opname voedingsstoffen
Inhoud darm en maag = externe omgeving
Alles wat opgenomen wordt = interne omgeving
o Nieren: stoffen afvoeren via urine, secretie van bv. zouten
o Lever: reguleert hoe en wat er w uitgescheiden
Regulatiesysteem
o Osmoregulatie doen om te overleven
= water & zout uitwisselen via pompen die ionen
over membranen pompen
=> kost veel energie
o Belangrijkste ionen die constant moeten blijven:
Na,K,Cl,Ca,Mg,Fe,S
o Voorbeelden: dingen die homeostase nodig hebben
Temperatuur, glucoseconcentratie, pH, osmotische druk, O2concentratie,
ionenconcentratie
, 1.5 Conformatie-regulatie
Conformatie-regulatie
o = aanpassingen van dieren aan habitat
o Conformer (links)
= bij veranderingen in extern milieu (x-as) gaat het interne milieu gewoon
mee wijzigen dier gaat niet reguleren
Als T in omgeving stijgt, stijgt interne T ook
Bv. insecten
o Regulatoren (rechts)
= bij verandering in extern milieu zal het organisme zijn intern milieu zo
reguleren dat het zo optimaal mogelijk blijft (platte lijn)
Bij toename in T van de omgeving, tracht org zijn inwendige T zo cte mogelijk
te houden
Conclusie: de lichaamstemperatuur wordt gereguleerd
Bv. mensen/vertebraten
Probleem: er zijn grenzen
Bij grote afwijkingen gaat dier reageren als conformer:
regulatieprocessen werken niet meer
o Grafiek: inwendige tolerantie voorgesteld door rode lijn af te beelden op Y-as
Conformer: Brede inwendige tolerantie voor wijzigingen inwendig milieu
Einde lijn: dier dood
Regulator: inwendige tolerantie/ bereik is kleiner
Bv. gewervelde dieren (zoogdieren) goed in reguleren lichaamsT
o Nadeel: nauwer tolerantiegebied
Bv. mens reguleert lichaamsT, maar snel onderkoeld
o Voorbeeld dagelijks leven: sauna
Sauna: inwendige T gaat beetje stijgen hartslag verhoogt, bloedvaten
open zetten en zweten
= inschakelen van regulatieprocessen om niet voorbij bocht te gaan =
gevaarlijke zone
Lichaam w dus getraind om processen op te starten & efficiënt te
laten doorgaan = lichaam trainen in thermoregulatie
o Voorbeeld conformer & partiële regulator (ppt p21)
Spin- & strandkrab = 2 invertebraten met verschillende strategie voor
osmoregulatie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bentemeulemans. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,04. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.