Resume

Nier 2 - samenvatting (exl. transplantatie)

0 fois vendu

Cours
Nier 2 (1031GENGE3)

Établissement
Universiteit Antwerpen (UA)

Samenvatting van het vak nier 2 op basis van de dia's en uitleg tijdens de lessen. Bevat alle te kennen hoofdstukken behalve deze over transplantatie. Score: 17/20

[Montrer plus]

Dernier document publié: 9 mois de cela

Aperçu 8 sur 76 pages

Voir l'exemple

Publié le 14 mai 2024
Fichier mis à jour le 14 mai 2024
Nombre de pages 76
Écrit en 2022/2023
Type Resume

nier
nier2
geneeskunde
medicine
bachelor
uantwerpen
universiteit
antwerpen
2
samenvatting
3
ua

medstudentUA Membre depuis 2 année 148 documents vendus

€5,99

Ajouter au panier

Enregistrer

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

Samenvatting nier 2

AFKORTINGEN

pt = patiënt
ZH = ziekenhuis
AKI = acute nierinsufficiëntie
VC = vasoconstrictie
VD = vasodilatatie
DM = diabetes mellitus
ZW = zwangerschap
CV = cardiovasculair

,HERHALING NIER 1/INTRO

structuur en bouw
nefron = functionele eenheid van de nier  bestaat uit lichaam van Malpighi (glomerulus + kapsel Bowman) + tubulus

aanvoerende arteriole  glomerulus (=
capillairnetwerk voor filtratie) omgeven door
kapsel van Bowman  afvoerende arteriole

glomerulus
 wordt omgeven door:
- basale lamina  negatief geladen
- podocyten  hebben trabekels + pedikels, filtratiespleten met fenestrae, kunnen contraheren (vasoD/C)
- mesangiumcellen  steuncel, houdt vaten open (ook bij lage flow)

gevolg  filterbarrière is opgebouwd uit:
- gefenestreerd endotheel zonder diafragma  tegen BC
- basale lamina/membraan (– geladen)  tegen – moleculen, + vanaf 70kDa
- epitheel/podocyten (trabekels + pedikels, filtratiespleten met diafragma)  tegen + moleculen vanaf 3,5nm

 primair filtraat (voorurine) opgevangen in ruimte van Bowman
 ruimte wordt omgeven door kapsel van Bowman: visceraal blad = podocyten / pariëtaal blad = epitheel

albumine
 basaal membraan & albumine zijn beide negatief geladen +
doorsnede slit-pore diafragma = 4 nm // albumine = 3,6 nm
 wordt normaal goed tegengehouden

!! per nier  ~1 miljoen glomeruli (MAAR: interindividuele verschillen in aanleg en max klaring/GFR)

juxtaglomerulair apparaat
- macula densa (= sensorcellen dist tub)
- granulaire/juxtaglomerulaire cellen (= gladde SC aff art)
- extraglomerulaire mesangiumcellen

tubulus
- proximale tubulus (tubulus contortus primus)
- lus van henle met dun dalend + dik stijgend deel
- distale tubulus (tubulus contortus secundus)
- ductus colligens (verzamelbuis)
- ductus papillaris (Bellini)

1

,patho – glomerulaire hematurie: intra-capillaire proliferatieve GN
 bij hematurie is er schade in dit systeem:

normale glomerulus proliferatieve glomerulonephritis (APSGN)

 dunne capillairen  instroom neutrofielen* (ontsteking + aantasting glomerulus)
 normale hoeveelheid endotheel en mesangiumcellen  meer epitheel-, endotheel- en masangiumcellen

gevolg APSGN:
- capillairen dichtgeduwd  ↓ perfusie = ↓ klaring  functieverlies
- RBC kunnen wel naar buiten  in ruimte van Bowman  hematurie

*endocapillair probleem  ontstekingsreactie ontstaat vanuit binnenkant en uit zich als hematurie (+ proteïnurie bij grote schade)

RAAS
effect wanneer geproduceerd? locatie productie
renine ↑ angiotensine 2 ↑OS, ↓BD, ↓Osm thv macula granulaire/juxtaglomerulaire cellen
densa van aff art
aldosteron ↑ Na+-reabsorptie (↑ENaC) en AII bijnier
↑ K+-secretie in
verzamelbuizen
ADH/vasopressine ↑ water-reabsorptie door AII, ↑plasma-Osm (>280mOsm/L), HT (verpakt en dan naar HF voor
inbouwen van AQP2 ↓ BD/volume vrijgave)
(aquaporines) in
verzamelbuizen
ANP ↓ Na+-reabsorptie ↑BD atria van het hart

minder Na+ thv macula densa leidt tot VC aff art + VD eff art

2

,LES 1 – KLINISCHE NEFROLOGIE (HEMATURIE / PROTEÏNURIE)

introductie
hematurie = RBC in urine aanwezig (micro/macroscopisch)
proteïnurie = eiwitten in urine aanwezig

voorkomen van nierproblematiek
 geïsoleerde hematurie of proteïnurie komen regelmatig voor!

frequentste oorzaak?
- geïsoleerde proteïnurie  altijd agv nier, meestal glomerulair (is dus een clue naar probleem met glomerulus)
- geïsoleerde hematurie  urologische, nefrologische of gynecologische oorzaken

klinische renale syndromen: hoofdsignalen en -symptomen van renale ziekte
nierziektes presenteren zich als syndromen (= verschijnselen + symptomen/klachten):
verzameling van symptomen (vb. hoge BD, vocht vasthouden,
hoofdpijn, vlekjes op de huid) en verschijnselen (vb. oedeem,
rode urine,…)  geeft syndromen

syndromen horen bij bepaalde ziekten

+afwijking in nierfunctie/klaring van afvalstoffen kan acuut of
chronisch zijn

symptomen/verschijnselen  syndromen  oorzakelijke ziekten

syndroom typisch extra
nefritisch syndroom hematurie (erytrocyturie: dysmorfisch; - asymptomatische geïsoleerde (microscopisch)
cilinders) hematurie
- hematurie met proteïnurie en/of hypertensie en/of
verminderde GFR
nefrotisch syndroom proteïnurie, nefrotisch range (≥3 g/dag) - hypalbuminemie, oedeem, hypercholesterolemie
- inactief urinair sediment
acute nierinsufficiëntie acuut nierfalen - niet-glomerulair: ischemie, toxines, pigment, sepsis
(GFR in uren-weken) - glomerulair: vb. acute post-streptococci GN
snel progressieve snel progressieve nierfalen - halvemaanvormige GN: systemische vasculitis, auto-
glomerulonephritis (GFR in weken-maanden) immuun ziekte
- nefritis sediment, proteïnurie <3 g/dag
- hypertensie, oedeem

+ chronische nierziekte + eindstadium nierfalen

3

,hematurie = erytrocyturie
definitie
= aanwezigheid van RBC in een urine sample (erytrocyturie)

types:
- microscopisch (40x)  ≥ 3 RBC/hpf (40x) OF dipstick detecteert 1-2 RBC/hpf (hpf = high power field)
- macroscopisch  uitgebreid, visueel zichtbaar*
*niet echt als bloed te zien, eerder stolsels of urine met Coca-Cola uitzicht

detectie
dipstick
= vaak gebruikt voor screening, maar is vrij inconclusief want meet aanwezigheid van heam  kan vals positief resultaat geven:
dipstick reageert met … wat? agv/oorzaak
hemoglobinurie hemoglobine = afbraakproduct RBC intravasculaire hemolyse
myoglobinurie myoglobine = afbraakproduct spierweefsel rabdomyolye, zware sportinspanning,…

beste manier van detectie = mbv centrifuge  ‘rood supernatant of sediment?’

centrifuge

rood sediment,
rood supernatant
helder supernatant

= RBC: echte
erytrocyturie/ dipstick heam...
hematurie

positief negatief

myoglobine of kleruing, GM of
hemoglobine ziekte

kleuring:
helder plasma = rood plasma = GM: (zeldzame) ziektes:
rode biet,
myoglobine hemoglobine rifampicine,... porferie
blackberries

microscopische hematurie : voorbijgaand of persisterend?
 what to do bij hematurie?

stap 1 = ‘betekent het echt iets?’
1. excludeer contaminatie (menstruatie) en infectie (cystitis, prostatitis)
2. ALTIJD test herhalen na ~1 week/maand (check: voorbijgaand of blijvend)

!! normale urine kan tot 10 000 RBC/ml bevatten, na forse inspanning zelfs tot 30 000 RBC/ml

 voorbijgaande hematurie komt best vaak voor:
- jaarlijks: 1x positief bij 40%, 2x positief bij 16%
- meestal (60%) geen oorzaak/diagnose

1 uitzondering:
pt >50j met micro/macro hematurie ALTIJD opvolgen (↑ risk voor maligniteit) => naar uroloog/nefroloog*!!!
*indien duidelijke glomerulaire oorzaak = nefroloog in plaats van uroloog!!

4

,oorzaken geïsoleerde hematurie
oorzaken niet-glomerulaire hematurie

<50j ≥50j
bovenste urinaire - nefrolithiasis (nierstenen) - nefrolithiasis (nierstenen)
tractus - pyelonefritis - niercel carcinoom
- polycystische nierziekte* - polycystische nierziekte*
onderste urinaire - cystitis, prostatitis, uretritis - cystitis, prostatitis, uretritis
tractus - goedaardige blaas-/ureterale poliepen en tumoren - blaaskanker
- blaaskanker - prostaatkanker

*ADPKD = autosomaal dominante polycysteuze nierziekte (adult polycystic kidney disease)
- cystes in nier, kan enorm groot worden
- gaat gepaard met pijn in oa liesstreken en met hematurie

oorzaken persisterende geïsoleerde (glomerulaire) hematurie
 >50% van de cases worden veroorzaakt door 3 mogelijke ziektes

<50j ≥50j
IgA nefropathie (ziekte van Berger)* IgA nefropathie (ziekte van Berger)*
thin basement membrane disease** ziekte van Alport (erfelijke nefritis)***
ziekte van Alport (erfelijke nefritis)*** mild focale glomerulonephritis of andere oorzaken
mild focale glomerulonephritis of andere oorzaken

*auto-immuunziekte, ↑incidentie in Aziatische populatie, geeft glomerulonephritis
**erfelijke aandoening: benigne familiale hematurie), basaal membraan niet even dik aangelegd = op verschillende plekken
doorlaatbaar voor oa RBC
***erfelijke aandoening, afwijking in collageen IV = slecht bindweefsel (treft vnl nieren, oren en ogen)

glomerulaire hematurie herkennen
niet vs wel glomerulair
 wanneer ga je aan glomerulair probleem denken?
*typisch = akantocyten
extra-glomerulair glomerulair (‘Mickey Mouse cellen’):
kleur (indien macro) rood / roos rood / smokey-bruin (Coca-Cola)
stolsels kunnen aanwezig zijn nooit aanwezig
proteïnurie afwezig of <500 mg/d aanwezig met >500 mg/d
RBC morfologie normaal dysmorfologisch*
RBC casts (cilinders) nooit aanwezig kunnen aanwezig zijn

follow-up?
 geïsoleerde glomerulaire hematurie zonder familiale VG of nierfalen
- typisch goedaardig (niet normaal, wel geruststellend)
- biopsie meestal niet aangeraden
- kans op het vinden van behandelbare ziekte is laag

!! pt kunnen hypertensie en/of (toename) proteïnurie gaan ontwikkelen = ↑ risk voor nierfalen  diagnose + interventie nodig

 pt met geïsoleerde glomerulaire hematurie moeten goed opgevolgd worden: BD-meting + proteïnurie-screening

5

,proteïnurie
belang?
 aanwezigheid van proteïnerie is…:
1. een risicofactor voor cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit
2. een marker voor nierziekte (vooral glomerulaire aandoeningen)
3. een risicofactor voor de progressie van nierinsufficiëntie/-falen

proteïnurie is niet een vrijblijvende vondst  ALTIJD opvolging en verduidelijking van de oorzaak nodig!!

definitie

eiwit in urine

proteïnurie
normaal
(abnormaal)

totaal eiwit albuminurie Tam-Horsfall eiwit totaal eiwit
<100 mg/dag <20 mg/d 30-50 mg/d >300 mg/d

hoofdoorzaken

proteïnurie
(>300 mg/d eiwit)

overflow lichte ketens* tubulair**
glomerulair***
 ziekte van kahler  tubulointerstitiële nefritis

niet-nefrotisch
 nefrosclerose, DM, milde
nefrotisch syndroom
vormen FSGS en
membraneuze nefropathie

primair
secundair
 minimal change
 diabetische nefropathie,
nefropathie, FSGS,
SLE, amyloidose
membraneuze nefropathie

*overflow lichte ketens van immunoglobulinen  kunnen sws door de filterbarrière
**tubulair  geen reabsorptie of verhoogde secretie in de tubulus
***glomerulair = belangrijkste patho vorm  ernst bepaalt de kliniek:
- ↓ eiwitgehalte in bloed = ↓ oncotische druk = meer water & zout in systeem (overvulling)
- leidt tot nefrotisch syndroom: oedeem, laag serumalbumine gehalte, na tijd daalt nierfunctie

6

, detectie
elektroforese
= eiwitten scheiden obv grootte dan verder definiëren welk eiwit het is

 helpt bij onderscheiding van selectieve proteïnurie, tubulaire proteïnurie en overflow proteïnurie

(L) vb.: tubulair probleem  heel anders dan
albumine gedomineerde uitslag van elektroforese
doordat nier minder in staat is tot reabsorptie
relevante eiwitten

(R) vb.: overflow lichte keten  eiwitten kunnen ook
in urine gevonden (zoals zij in het bloed te vinden
zijn)

dipstick
 is maar semi-kwantitatief!!

vb. albuminurie:
- <30 mg/d = normaal
- >30 mg/d = abnormaal

!! nadeel dipstick = geen detectie van ‘micro-albuminerie’
 tussen 30-300mg/d geen detectie (vals negatief)

micro-albuminurie = presentative vorm van verschillende nierziekten, oa teken vroege nierschade bij diabetes

- NOOIT NORMAAL  uiting van glomerulaire en/of tubulaire schade (nefropathie: nood aan RAAS-inhibitors)
- mate van albuminurie voorspelt vaak het beloop van nierziekte

7

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur medstudentUA. Stuvia facilite les paiements au vendeur.